MVO voor losers

Lobbyisten bestormen het Binnenhof en pitchen de agenda voor hun corporate broodheren. Het is MVO voor losers.   

Formatietijd. De coulissen in Den Haag puilen uit van gladde mannen (en vrouwen) met gladde boodschappen. Het zijn de lobbyisten. In opdracht of loondienst verkopen zij de agenda van hun broodheren aan de politiek.

Kolentaks

Hun werk is vaak onzichtbaar. Soms komt het aan de oppervlakte. Zoals net, met de brief  van energiereuzen Eon, RWE/Essent en GDF Suez. Gericht aan het kabinet in oprichting. De drie willen geen kolentaks. Hun argumenten op een rijtje: het kost de consument en het bedrijfsleven een tot anderhalf miljard euro extra. Het schaadt op die manier de samenleving. De taks is niet effectief, want het vergroent niet (?) en – het Calimero-argument- het is oneerlijk want de Nederlandse partijen concurreren nu al met gesubsidieerde groene stroom uit Duitsland. En er bestaat al energiebelasting. De energiesector is echt heel zielig.

Kolentaks!!!

Behalve dan die energiepartijen die de kolentaks wel zien zitten. Eneco en Shell. Bij Eneco zette ceo Jeroen de Haas de strategische koers in om te verduurzamen en geen kolengestookte stroom meer te verkopen. Gas is milieuvriendelijker, vindt hij. Shell doet niet in kool, maar harkt miljarden bij elkaar met olie en – in toenemende mate – gas. Deze twee ‘altruïstische’ partijen zijn ervan overtuigd dat een kolentaks een uitstekend middel is om de energievoorziening te vergroenen.

Essentie eigenbelang

De essentie van beide kampen is dat de kolentaks de markt verstoort en wel in hun voordeel (Shell/Eneco) of juist niet (Eon, RWE/Essent, GDF Suez). Het trio dat tegen de belasting is, investeerde zwaar – zo’n zeven miljard – in nieuwe kolencentrales. Het duo dat wel iets ziet in  de extra belasting krijgt een comparatief voordeel voor de eigen business case in de schoot geworpen. Het is eigenbelang dat alle lobbyactiviteiten drijft. Maar dat wordt zorgvuldig onbenoemd gelaten. Stel je voor dat iedereen weet dat je het beleid – en het belastinggeld – in jouw richting probeert te manipuleren.

Te laat

De lobbyinspanning van het anti-trio is te laat. Lobbyisten zoeken alleen de openbaarheid op als het spel in de slecht verlichte wandelgangen verloren gaat. De brief bewijst één ding. De beleidsbeïnvloeders van de kolenstokers geloven er niet meer in, zijn in paniek en proberen dan maar de publieke opinie te bespelen. De komende tijd horen we veel varianten van ‘het kost de Nederlandse consumenten één tot anderhalf miljard’.  Eventueel aangevuld met een verontwaardigd ‘en dat in deze crisis!’. Het is hun enige echte argument om de publieke opinie te mobiliseren en alsnog de kolentaks uit het regeerakkoord te schrijven.

Opportunistische sukkels

He, maar was de publieke opinie niet net ‘open’ voor boodschappen? Waren politiek en politieke keuzes niet net het topic die de zomer alle media moeiteloos domineerden? Waren er niet net verkiezingen? De opportunistische sukkels hebben hun kans gemist. Dat was het moment geweest om op de zeepkist te klimmen en de publieke opinie uit te leggen waarom de kolentaks slecht is. Om aan de consument de vraag te stellen of die het een goed idee vindt om een tot anderhalf miljoen meer te betalen? Of die dit überhaupt een doel vindt, en zo ja, of dit de manier is om kolengestookte energie terug te dringen ten faveure van andere fossiele en duurzame bronnen. Ik heb de ceo’s van Eon, RWE/Essent en GDF Suez niet gezien in door hen georganiseerde debatten. Dat was de plek waar zij hadden moeten uitleggen waarom kolencentrales een zegen voor de samenleving zijn, waarom de taks er niet moet komen en hoe er wel vergroend moet worden.

Ontmaskerd

Ik – wij in onze dubbelrol als consumenten en kiezers – hadden een keuzemoment op dit belangrijke onderwerp. Dat is ons willens en wetens onthouden door het trio kolenstokers dat de strategische inschatting maakte dat de betere kansen in de wandelgangen lagen. Nu gaan ze dus publiek. Op deze manier lobbyen is MVO voor losers die niet begrijpen dat geloofwaardigheid alleen wordt verdiend in de publieke arena door hem die op het juiste moment aanwezig is.  

Eon, RWE/Essent en GDF Suez hebben zichzelf ontmaskerd als ongeloofwaardige opportunisten, door pas na de verkiezingen met een maatschappelijk argument – het kost geld –  de boer op te gaan. Elke MVO-claim die ze in de komende periode maken is hierdoor besmet.

Sukkels.

Lees ook:

• Ook jij spekt de banken!
  
• Uitegeluld! (Nee, niet ik)
• Ouderen terecht afgedankt
  
• Alle columns van Arjan Zweers