Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Kies het paardenmeisje

Vaak blijken terloopse observaties of ogenschijnlijk triviale eigenschappen veel meer te zeggen over een sollicitant dan dat brave afvinken van competenties wat we nu doen, ziet psycholoog Bas van Gils.

Kies the odd one out Foto: Getty Images

Ik kreeg een tijd geleden uit mijn netwerk de vraag of ik een outplacement wilde oppakken. Tof, dacht ik, best lang geleden, kijken of ik het nog kan. De dame in kwestie – laten we haar Carla noemen – had Sara al een tijdje geleden gezien en werkte op het secretariaat van een Zorginstelling.

Ze was zoals dat heet boventallig verklaard en op de bank gezet met een miniem budget.  Haar CV wemelde van de verwijzingen naar dienstbaarheden als ontzorgen, notuleren, ondersteunen. Jee, dacht ik, dat wordt een hele kluif voor weinig poen. Eerst maar eens kennismaken en haar inpeperen dat ik niet bemiddel maar begeleid. Ik zag een dood of in ieder geval geknakt vogeltje voor me, diep in de rouw.

Toen kwam Carla. Een pront mens! Niks rouw, wel begrijpelijke kwaaiigheid, tikje ontregeld maar vol energie. Veel humor ook, dat belangrijke levenselixer. Ik had ten behoeve van de offerte een heus protocol klaarliggen met sessies rond acceptatie, arbeidsmarktbenadering, je kent de riedel. Kon meteen de kliko in. Plannen heb je om d’r vanaf te wijken nietwaar.

Toen kwam Carla. Een pront mens! Niks rouw

We hebben samen haar CV opgeleukt en krachtiger gemaakt. Bijvangst: meer zelfinzicht en dito vertrouwen. Ook hoe je een sollicitatiegesprek voert (als je eenmaal bent uitgenodigd); niet braaf antwoorden geven maar ook zelf brutale vragen stellen, er een knetterend gesprek van maken. Geen punt voor haar. Er kwam een gesprek dat prettig verliep maar geen vervolg kreeg.

Tijdens een van onze ontmoetingen meldde ze terloops dat ze best moe was ‘want om half vier opgestaan’. ‘Waarom zo vroeg uit je nest’ ? ‘Mijn krantenwijk’. Carla kon de centen goed gebruiken en had er hartje winter een krantenwijk bijgenomen ! Als Fredje Teeven op de stadsbus. Hier zat een sleutel; Carla stond links en rechts bekend als een aanpakker, van niet zeuren maar doen.

Ze had een kei van een naam die zich op het moment surprême uitbetaalde. De aanbiedingen kwamen binnen. Uit haar eigen netwerk. Ze kreeg drie functies aangeboden via vrienden en ex-collega’s. De arbeidsmarkt kwam naar haar toe! Ik heb haar helpen kiezen. Da’s nog eens prettig outplacen, dat doe ik nog wel voor nop.

Al te vaak laten we belangrijke signalen lopen omdat we in ons eigen stramien vastzitten. Zo nam ik ook een projectassistente aan waar ik aanvankelijk de nodige twijfel over had (nogal ongepolijst, zeer lokale tongval) maar die een gouden greep bleek. Logisch, achteraf: ze was een paardenmeisje van kindsbeen af. Altijd bezig met die nobele dieren. Stallen uitmesten, geduldig mennen, ook wedstrijdjes. Bleek een hele opgeruimde dame die inderdaad bergen werk verzette en ook een hoge sociale intelligentie had.

Het werkt soms ook de andere kant op. We zijn genegen topsporters te zien topprofessionals ook op andere gebieden. Zijn ze dat? Ik weet het niet. Monomaan en gedreven zijn ze zeker. Getalenteerd ook, maar echt niet in alles. Vroeger namen topvoetballers er nogal eens een sigarenzaak bij. Mij is niet bekend dat er ooit een is uitgegroeid tot een mondiale keten.

Ik ben geen pleitbezorger van psychologie van de koude grond maar ik probeer wel verder te kijken (en te luisteren). Een paar tips die mij hebben geholpen bij het zoeken naar de juiste persoon.

Doen:

  • Zet je eigen candid camera aan. Wat is er tussen de regels door gezegd en om wat voor reden dan ook bij je blijven hangen ?
  • Maak hypotheses: zegt dat iets, zo ja wat, of juist niets ?
  • Toets die intuïtie aan andere observaties of de observaties van anderen.

Niet doen:

  • Deze persoonlijke theorieën algemeen toepasbaar verklaren
  • Vergeten ook nog gewoon gestructureerd te interviewen

HR