Geen producten in de winkelwagen.
Gezagsgetrouwe werkpaarden nodig? Huur iemand in die protestants-christelijk is, maar die niet naar de kerk gaat.
Laatst attendeerde iemand me op de volgende grafiek:
.jpg)
Het plaatje zou moeten illustreren dat in streng gelovige landen waar men Darwins evolutietheorie niet gelooft, de welvaart lager is. Interessante gedachte, maar dit plaatje illustreert mijns inziens iets heel anders. Namelijk hoe je statistiek kunt misbruiken om iedere willekeurige theorie mee te bewijzen.
De kunst van het weglaten
Door data die je niet uitkomt weg te laten en alleen gegevens te gebruiken die je hypothese ondersteunen bijvoorbeeld. Wie goed kijkt, ziet dat veel landen ontbreken in dit plaatje. China bijvoorbeeld. Uit onderzoek van the British Council blijkt dat 72 procent van de Chinezen in de evolutietheorie geloven. Toch is het BBP per hoofd volgens het CIA World Factbook slechts 5.300 dollar. Dit maakt het land tot een outlier in de grafiek die de geloofwaardigheid van de getrokken lijn geen goed doet.
Correlatie en causaal verband
Maar al zou de lijn kloppen en er is sprake van een correlatie tussen geloof en welvaart, dan betekent dit natuurlijk niet dat het één invloed heeft op het ander. Anders gezegd, correlatie betekent niet automatisch dat er een causaal verband is.
Discutabel
Goed, genoeg gezeurd over dat plaatje. Hoe zit het echt tussen welvaart en geloof? Het is al meer dan honderd jaar onderwerp van discussie (niet alleen onder economen).
Weber heeft toch wel een punt. Uit onderzoek van de economen Guiso, Sapienza en Zingales blijkt dat het aanhangen van een religie over het algemeen gepaard gaat met het aanhangen van normen en waarden die goed zijn voor economische groei. Gelovigen (van alle grote religies) zijn doorgaans gezagsgetrouwer en minder corrupt. Daar staat tegenover dat religie slecht is voor de houding ten aanzien van vrouwenparticipatie, wel is het positief gecorreleerd met tolerantie ten aanzien van anderen.
Hard werkende protestanten
De onderzoekers bekeken ook of het uitmaakt welk geloof je aanhangt. Protestantisme lijkt het beste te passen bij een vrije markt economie. Kort gezegd werken protestanten lekker hard en staan ze positief tegenover financiële prikkels. De Islam past er het minst bij. Andere religies zoals het Boeddhisme, Katholicisme, Hindoeïsme en het Jodendom zitten er een beetje tussenin, blijkt uit het onderzoek.
Niet naar de kerk
Dus religie is goed voor de economische groei? Nee. Zo’n positieve houding mag dan wel een beetje helpen, mensen moeten niet al te religieus worden. De econoom Robert Barro – die overigens een hele lijst aan publicaties over dit thema op zijn naam heeft staan – merkt terecht op dat religie ook tijd kost. En tijd is geld. Het bijwonen van kerkdiensten en dergelijke is juist negatief gecorreleerd met economische groei.
Opium voor het volk én de economie?
Het beeld dat opdoemt is dat een bevolking die met mate gelooft, het beste is voor de economie. Ze blijven netjes in het gareel en werken hard zonder dat ze te veel in kerken rondhangen en vrouwen uitsluiten van de arbeidsmarkt.
Eerdere blogs van Eline Ronner:
-
Met deze namen maak je carrière
-
Slecht nieuws breng je morgen
- Hervormen: minder pijnlijk dan je denkt
