Ondernemers doen vaak opvallende dingen en dat kan mooie en succesvolle verhalen opleveren, maar er zijn er ook die hiervoor wel in hele opvallende zaken geld zien. Zo ook met betrekking tot de naam Covid-19, beter bekend als Corona-virus. Dat je niet alles zomaar als merk kan registreren en je sneller tegen weigering aanloopt dan je denkt hebben enkele ondernemers die brood zagen in deze naam al ontdekt.
Als we in het internationale merkenregister zoeken, dan zien we dat er in 2020 al 9 merken zijn aangevraagd met COVID in de naam, waarvan 2 in de Benelux. Interessant en daarom duiken we daar in.
Solanden uit Belgie wil haar kans grijpen met de naam COVID MASK voor mondmaskers en een Italiaanse organisatie met de niet echt toepasselijke naam Innocenti – ofwel ‘onschuldig’ – heeft het merk in de Benelux aangevraagd voor kleding en het bedrukken daarvan.
Kan een virus een merk zijn?
Op zich hoeft de naam van een virus in een merk geen reden zijn om het te weigeren. Logischerwijs zijn er bijvoorbeeld meerdere merken met AIDS in de naam, bijvoorbeeld STOP AIDS NOW.
Toch ligt het bij COVID net even anders. Een merk moet namelijk aan ontzettend veel eisen voldoen, wil het kunnen worden vastgelegd.
De drie belangrijkste vereisten aan een merk zijn:
- Deugdelijkheid;
- Geoorloofdheid;
- Rechtmatigheid
Omdat dit wel heel abstract klinkt, leggen we het graag uit aan de hand van herkenbare voorbeelden.
Onderscheidend vermogen
Een merk mag niet beschrijven wat je er mee doet. Zo kan ‘Biomild’ niet voor milde yoghurt, maar kan Apple bijvoorbeeld wel voor telefoons en computers. Of Diesel wel voor kleding, maar niet voor brandstoffen.
Ook hele algemene termen kunnen niet als merk worden herkend en daarom als zodanig worden ingeschreven. In het verleden is bijvoorbeeld geoordeeld dat ‘Allah’ geen merk kan zijn vanwege het gebrek aan onderscheidend vermogen. Opvallend overigens, want Mohammed en JESUS kunnen weer wel.
Ook mag een merk niet misleidend zijn. Fruitiful voor thee zonder fruit er in is niet toegestaan. Of een koeienkop als logo voor vleesvervangers. Maar goed, dat laatste is marketingtechnisch waarschijnlijk ook geen verstandige keuze.
Aanprijzing
Daarnaast mag een merk niet aanprijzend zijn. Het is dus niet verstandig om een merk aan te vragen als ‘De beste Makelaar’. Je kunt het misschien wel gebruiken in je slogan, maar als merk registreren om het alleenrecht op deze naam te krijgen zal niet gaan.
Strijdig met openbare orde of goede zeden
Ook mag een merk geen wapens of vlaggen van landen of gemeenten bevatten, maar dat is niet zo vaak een reden tot weigering. Merken die in strijd zijn met de openbare orde of goede zeden worden niet vaak geweigerd. Dit komt omdat vrijheid van meningsuiting in Nederland hoog in het vaandel staat, maar bij een van de Covid-merken lijkt van strijd met openbare orde of goede zeden toch sprake te zijn.
Weigering op basis van deze grond kan bijvoorbeeld als de naam bestaat uit scheldwoorden of als ze aanstootgevend kunnen zijn.
In het verleden is bijvoorbeeld het woord ‘Joden’ geweigerd voor douchekoppen.
‘Covid’ als merk registreren
Beide aanvragen in de Benelux voor de “Covid-merken” zijn geweigerd. De overheidsinstantie die merken beoordeelt geeft niet publiekelijk weer waarom ze zijn geweigerd, maar dat kan ik als merkengemachtigde wel uitleg geven.
‘COVID MASK’ voor mondmaskers is simpelweg niet onderscheidend genoeg. Het woordelement ‘mask’ is beschrijvend en de toevoeging van het woord ‘Covid’ geeft juist aan waarvoor de maskers dienen. Dit voegt dus ook niet bepaald onderscheidend vermogen toe om het beschrijvende deel van ‘mask’ op te heffen. Weigering dus. Niet bijzonder.
Maar enkele dagen daarvoor, op 24 februari 2020, werd ‘COVID-19 SURVIVOR’ als merk aangevraagd. Met een spoedprocedure. Daarom lijkt het merk ingeschreven, maar het is ook gewoon voorlopig geweigerd.
Dat betekent simpel gezegd dat de overheid het niet als merk accepteert en het daarom niet wil inschrijven in het merkenregister.
Opvallend, want beschrijvend is het merk niet.
Meer voor de hand liggend is het merk aanstootgevend en daarom in strijd met de openbare orde of goede zeden. Bijzonder, want weigering op die grond komt bijna nooit voor en is op enkele handen te tellen.
De oplossing
Gelukkig of niet, er is altijd een oplossing om dergelijke merken toch ingeschreven te krijgen. Voor beschrijvende merken zoals ‘COVID MASK’ is de oplossing simpel. Voeg een hoofdmerk toe, zoals Calvé bij Calvé pindakaas. Of kies voor een sterk logo met een beeldelement wat niks zegt over de business.
Denk bijvoorbeeld aan een mooi gestileerd vogeltje, volledig in jouw huisstijl en kleuren. Dit vogeltje heft het beschrijvende deel van het merk op. Let er wel op dat je dit niet doet bij etenswaren, want dan kan het misleidend zijn als er geen vogeltjes in zijn verwerkt.
Of dit ook het redmiddel kan zijn voor ‘COVID-19 SURVIVOR’ is maar de vraag. Als dat als aanstootgevend wordt gezien, dan zal het vogeltje dit zeer waarschijnlijk niet veranderen.
Overigens hebben beide merken nog de mogelijkheid om tegen de voorlopige weigering in te gaan. Met een sterk verweer zou ‘COVID-19 SURVIVOR’ wellicht kans kunnen maken, ‘COVID MASK’ niet. Die zal zeker definitief geweigerd worden.