Probeer nooit je emoties te onderdrukken. Emoties leveren juist productiviteit en zorgen voor betrokkenheid.
Emoties zijn er altijd. Toch gaan we er vreemd mee om. Rondom de sport twijfelen we er niet aan, maar binnen bedrijven proberen we ze meestal juist zoveel mogelijk buiten de deur te houden. Emoties zijn tenslotte onvoorspelbaar en maken alles alleen maar moeilijk, zo wordt gedacht. Emotionele teamleden handelen onredelijk, bijten zich vast in hun eigen argumenten en verstoren de samenwerking. Helaas is de werkelijkheid anders. In de praktijk verstoren onderdrukte emoties de samenwerking juist veel meer dan uitgesproken gevoelens.
Onderdrukken bevordert tegenwerking
Het ongeschreven verbod om gekwetste gevoelens uit te mogen spreken, leidt tot ongewenst gedrag. Medewerkers trekken zich als het ware terug en houden zich verder maar wat op de vlakte, zodra ze aanvoelen dat ze hun gekwetstheid beter voor zich kunnen houden. Hun ingehouden emotie zorgt ervoor dat ze zich helemaal gaan inhouden.
Onbewuste saboteurs
Hoe kan het toch dat de zakelijke transactie tussen het leveren van arbeidskracht in ruil voor een financiële beloning, de emoties regelmatig hoog doet oplopen? Dat komt omdat we niet alleen investeren in de werkactiviteiten. Ongemerkt investeren we ook in de relaties met onze collega’s. En in de veronderstelling dat we allemaal met even veel inzet en loyaliteit aan hetzelfde doel werken, kan kritiek, of een tegengestelde opvatting van je collega, kwetsen. Zodra we ons gekwetst voelen, kunnen we onbewust saboteurs worden. Dat kan zich uiten op allerlei manieren . We dragen niet meer volledig bij aan het teamoverleg, zijn niet meer bereid dat stapje extra te zetten en missen zo deadlines, of we zijn kortaf tegen klanten. We zijn ons niet werkelijk bewust van dit soort gedragingen, omdat het meeste van ons gedrag voor 90 procent geautomatiseerd is en in belangrijke mate door emoties gestuurd wordt. Ook onuitgesproken emoties kunnen zo een drastische invloed hebben op de bedrijfsresultaten. Toch hebben we het er liever niet over. Gek eigenlijk.
Emotionele medewerkers zijn betrokken medewerkers
Elke bedrijf wil gemotiveerde werknemers. Veel geld en tijd wordt geïnvesteerd om het werkleger aan te zetten tot betrokken en geïnvolveerd gedrag. Niets anders dan het creëren van gevoelens. Maar zodra de gevoelens ons niet uitkomen, proberen we ze met alle macht te onder drukken. 'Reageer niet zo emotioneel', hoor je dan. 'We zijn toch professionals! Met jouw emoties heeft niemand hier iets te maken, die laat je maar thuis.'
Ratio
Een merkwaardige reactie. Emotioneel betrokken mensen dragen eraan bij dat zaken voor elkaar komen, ze realiseren verandering en bepalen de resultaten. Het is onmogelijk om alleen de positieve emoties te stimuleren en tegelijkertijd de minder positieve emoties te onderdrukken. Werk is meer dan objectieve besluitvorming, waar louter de ratio en positieve emoties een rol spelen. Betrokkenheid ontstaat alleen als ook twijfels en negatieve emoties de ruimte krijgen.
Hardop denken
Open communicatie vormt hiervoor de voorwaarde. Open deur, zult u denken. Absoluut, we weten het allemaal. Tegelijkertijd zijn we er schrikbarende slecht toe in staat om ook over onze twijfels open te zijn, zeker op de werkvloer. We durven het niet aan. Toch vraagt het geen hogeschoolopleiding om effectief om te gaan met alle emoties in bedrijven. De basis wordt gevormd door medewerkers te stimuleren om hardop te denken. Denken waarbij ook onzekerheid, gekwetstheid en twijfels uitgesproken kunnen worden. En dan niet direct het onbehagen proberen te ontzenuwen, maar doorvragen en beseffen dat wat voor de een aantrekkelijk kan zijn, voor de ander spanning oplevert. Soms is het lastig emoties te bespreken, want het kunnen spannende gesprekken zijn. Tegelijk geeft het zicht op de beleving van anderen en biedt het de mogelijkheid om daar constructief mee om te gaan. Misschien kan in de ene situatie een besluit zo aangepast worden, dat iedereen zich er meer senang bij voelt. In een andere situatie zal een medewerker meer begeleid moeten worden, om dat wat van hem of haar gevraagd wordt, geleidelijk te leren, of anders aan te pakken. Of het is alleen al goed om van elkaar te weten hoe je over iets denkt; alleen het uitspreken van de emoties kan al veel effect sorteren.
Emoties leveren productiviteit
Het kost allemaal wel wat meer tijd, maar de effectiviteit van de besluiten en de samenwerking neemt toe. Constructieve aandacht voor emoties maakt dat medewerkers zich veilig kunnen voelen en emoties niet hoeven te onderdrukken. Het (moeten) onderdrukken van emoties maakt dat mensen uiteindelijk geestelijk afhaken. Emotioneel afgehaakte medewerkers raken steeds minder betrokken bij het realiseren van de werkdoelen. Aandacht ook voor minder aantrekkelijke emoties zorgt voor betrokkenheid en stimuleert zo de productiviteit. Dus weer er niet bang van, maar moedig ze juist aan.
