De man werkte al 24 jaar als postbode voor TPG Post. Stiekem had hij uit het magazijn een stempel meegenomen met daarop de tekst ‘Port Betaald’. Zo kon hij thuis zijn eigen brieven stempelen. Maar het bedrog kwam aan het licht en de werkgever liet het er niet bij zitten. Er volgde een ontslag op staande voet.
Terecht, zo zou de rechter later oordelen. Hoewel de financiële schade waarschijnlijk zeer beperkt was gebleven, was er volgens de rechtbank sprake van een vertrouwensbreuk. Wat in deze zaak bovendien meetelde was dat TPG Post duidelijke richtlijnen heeft opgesteld die het ‘lenen’ van dit soort spullen verbiedt.
Duizenden euro’s weg
Dit soort huisregels zijn belangrijk. Maar daarover straks meer. Diefstal door eigen medewerkers is zoals gezegd aan de orde van de dag. Volgens cijfers van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum van het ministerie van Justitie heeft ongeveer 40 procent van de bedrijven wel eens te maken met stelende personeelsleden. Soms gaat dat over een stapeltje papier, maar er zijn ook legio voorbeelden waarbij er voor honderden of zelfs duizenden euro’s aan cash worden ontvreemd.
Ontslag blijkt niet terecht
Je eerste reflex waarschijnlijk? Weg met deze man of vrouw. Toch is het niet gezegd dat de rechter daarin met je meegaat. Zo is er het voorbeeld van een man die al meer dan vijftien jaar als magazijnmedewerker aan de slag was. Oud ijzer en koper dat waarschijnlijk weggegooid zou worden verkocht hij zonder toestemming van de werkgever op eigen houtje weer door.
Dat is in feite gewoon diefstal. Toch oordeelde de rechter het ontslag als onterecht. In het bedrijf ging het namelijk al heel lang zo en de werkgever had er nooit eerder iets over gezegd.
Reglement opstellen
Camera’s die je personeel in de gaten houden. Dat klinkt misschien als dé oplossing, toch is het niet zomaar toegestaan. Op de eerste plaats moet het bedrijfsbelang zwaarder wegen dan het belang van privacy. Bovendien moet je medewerkers van tevoren informeren zodat ze weten dat ze mogelijk gefilmd worden. Vermeld dit in het huishoudelijk reglement of gebruik bijvoorbeeld stickers op de muur waar een camera staat opgesteld.
Krijg je met stelend personeel te maken? Houd dan met een paar zaken rekening. Zorg er in eerste instantie voor dat je duidelijke huisregels hebt opgesteld. Medewerkers moeten weten wat wel en wat niet is toegestaan.
Natuurlijk weet iedereen dat graaien uit de kas niet mag Toch is het wijs om dit in je reglement nog eens expliciet te vermelden. Doe dat ook voor wat betreft personeelsaankopen en het ongevraagd meenemen van spullen. Stel klip en klaar wat wel en wat niet is toegestaan. Mocht het tot een rechtszaak komen, dan zal een rechter het huisreglement namelijk zwaar laten meewegen in zijn beoordeling.
Het dienstverband
Je zou denken dat de waarde van de spullen die worden ontvreemd bepalend zijn. Gevoelsmatig zit er een groot verschil tussen of iemand een stapel printpapier of een laptop mee naar huis neemt. Toch is dat niet per se het geval.
Heb je als werkgever duidelijke regels opgesteld waardoor werknemers weten dat er een zero-tolerance-beleid geldt? En dat ook bij het wegnemen van eigendommen met geringe waarde ontslag op staande voet volgt? Dan kan een ontslag op staande voet zeker stand houden. Hier zijn ondertussen genoeg voorbeelden in de rechtspraak over bekend.
Daarnaast speelt de functie een rol. Managers, bewakers en mensen die bijvoorbeeld op de financiële administratie werken hebben een zekere mate van verantwoordelijkheid waar ze op afgerekend mogen worden. De baas bestelen wordt hen door de rechter gemiddeld genomen zwaarder aangerekend. En dan zijn er nog de persoonlijke omstandigheden. Er zijn zaken bekend waarbij een rechter een moeilijke privésituatie als verzachtende omstandigheid liet meespelen.
Goede administratie
Wel of niet ontslaan na diefstal? Het is dus niet zo zwart wit als vaak wordt gedacht. Bewijs is nodig. Dat lukt alleen wanneer je een goede administratie voert waaruit duidelijk blijkt dat er al langere tijd geld of spullen verdwijnen. Daarnaast sta je sterker als je duidelijke spelregels hebt opgenomen in een arbeidsreglement én deze regels bekend hebt gemaakt aan de werknemers. En verdenk je iemand, knoop dan in ieder geval altijd eerst een gesprek aan.
Lees ook:
- Zo pak je ongewenst gedrag op de werkvloer aan
- Deze ondernemer ontdekte dé manier om conflicten met personeel te voorkomen
- Top 5 meestgestelde vragen van ondernemers over hun personeel
Pascal Besselink
Pascal is senior jurist arbeidsrecht bij DAS. Hij en zijn collega’s helpen dagelijks ondernemers met personeelsvraagstukken. Vragen aan Pascal, stuur een mail naar [email protected].
