Je kunt bij het belonen van je medewerkers direct denken aan geld en een bonus of dertiende maand, maar je kunt ook verder kijken dan de standaard arbeidsvoorwaarden. In verschillende categorieën bespreken we 90 manieren om je medewerkers te belonen, ook manieren zonder geld.
Manieren om je medewerkers te belonen
De 90 tips zijn onderverdeeld in twaalf categorieën:
- Financiële beloning
- Recreatie
- Personeelsbeleid
- Werkzaamheden
- Voorzieningen
- Bureaucratie
- Zorg
- Communicatie
- Carrière
- Cultuur
- Teambuilding
- Competitie
Financiële beloningen voor medewerkers
1 Bonus
De bekendste vorm van motiveren is de bonus. Ook andere beloningsvormen doen het goed, bijvoorbeeld extra pensioen, vrije tijd en natuurlijk de auto van de zaak.
2 Opslag
Loonsverhogingen horen erbij. Maar het moment waarop je ze toekent, de reden ervan en de hoogte bepaal je zelf.
3 Belonen met aandelen
Veel bedrijven bieden hun medewerkers aandelen in de zaak. Werknemers die eigenaar zijn, hebben meer hart voor de zaak.
4 Kerstpakket
Platvloers, vinden sommigen. Maar uit onderzoek blijkt dat 85% van de werknemers het kerstpakket nog erg waardeert.
5 Bonus aanbrengen nieuw personeel
Een financieel extraatje motiveert de medewerker en de nieuwe kracht is al bekend met de organisatie. Wie een ander voordraagt, kan het doorgaans ook al vinden met de nieuwe collega.
6 Teambeloning
Volgens onderzoekers werkt dit beter dan de individuele bonus, omdat iedereen zich in de prestatie en dus ook de beloning herkent. Dit verhoogt ook de saamhorigheid binnen het team. Zelfs een weekendje Eurodisney wordt al ervaren als een hele mooie beloning, zie ook verderop bij ‘Teambuilding’.
7 Partner belonen
Bij Koninklijke Zeelandia beloonden managers wel eens de partners van de medewerkers, bijvoorbeeld in de vorm van een bon voor een juwelier of een bezoek aan een beautycenter.
Belonen in vorm van recreatie
8 Personeelsuitje
Er zijn werknemers die hun neus ervoor ophalen. Maar toch slaat bijna niemand het over. Goed voor een maand sterke verhalen op de zaak.
9 Verjaardagen vieren
Schenk aandacht aan elke medewerker die jarig is in de vorm van een klein presentje, een bloemetje, een kaart of een persoonlijk woord.
10 Televisie op de zaak
Bijvoorbeeld in de kantine of in koffiecorners. Sommige werknemers houden ervan om als tussendoortje even naar een sportkanaal, teletekst of een muziekzender te kijken.
11 Samen Sinterklaas & kerst vieren
Het vieren van Sinterklaas in het team is ludiek en kan heel gezellig zijn. Het doorbreekt de sleur rond de donkere dagen.
12 Bedrijfsdier
Alles wat harig is en kan lopen is niet zo geschikt voor kantoor, bijvoorbeeld honden en katten. Maar vissen wel. Ook een schildpad of een papegaai is gezellig. In Amerika brengen steeds meer mensen hun dier mee naar kantoor.
Belonen door middel van het personeelsbeleid
13 Stagiair(e)s
Ze kunnen onhandig zijn en je moet ze veel leren. Maar soms zijn ze heel leuk en worden het later collega’s. Ook kunnen ze makkelijkere klussen (doorgaans minder leuk werk) oppakken. Dit ontzorgt je huidige team dus.
14 Stoorzenders ontslaan
Oncollegiale, luie of vervelende medewerkers kunnen een team danig verzuren. De stemming trekt snel bij als ze worden verwijderd.
15 Diversiteit in collega’s
Een beetje kleur en fleur in een team kan geen kwaad. Werf daarom eens een vrouw in een mannengezelschap, of andersom. Het doorbreekt de monotonie.
16 Medewerkers in de sollicitatiecommissie
Laat medewerkers meebeslissen bij vacatures. Je laat blijken dat je hun oordeel belangrijk vindt. Daarnaast weten de medewerkers op de werkvloer doorgaans het best welke capaciteiten belangrijk zijn in een nieuwe medewerker.
Belonen via werkzaamheden
17 Aangepaste roosters
Aanpassing van werkroosters voor medewerkers die ziek zijn geweest of vanwege privé-omstandigheden het tempo niet kunnen bijhouden, zijn een signaal dat iedereen oppikt. Flexibiliteit hierin wordt – ook door de andere teamleden – gewaardeerd.
18 Werkdruk aanpakken
Geklaag over drukte is een teken aan de wand. Stoot taken af, huur uitzendkrachten in of versoepel deadlines.
19 Budget verhogen
Meer geld voor de afdeling betekent dat het werk serieus wordt genomen. Medewerkers voelen zich hierdoor gewaardeerd.
20 Delegeren
Medewerkers houden van verantwoordelijkheid en pakken de uitdaging van meer verantwoordelijkheden vaak op. Pas op dat je ze niet te zwaar belast.
21 Doelen stellen
Maak niet alleen jaarplannen, stel ook wekelijks concrete doelen. Medewerkers zien de resultaten en weten weer waarvoor ze zo hun best doen.
22 Mee vergaderen met het managementteam
Het kan geen kwaad om af en toe een medewerker uit te nodigen voor een vergadering van het managementteam. Het verschaft inzicht en schept betrokkenheid.
23 Nieuwe functies
Nieuwe functies kunnen een afdeling zwaarder en aantrekkelijker maken. Medewerkers voelen zich daardoor nuttiger. Daarnaast kan het bijdragen aan de ontwikkeling van de medewerkers, doordat ze nieuwe vaardigheden leren en dus waardevoller worden voor de organisatie.
24 Snoepreisjes
Meegaan op zakenreis wordt door een medewerker ervaren als waardering. Niet alleen het nut van de reis, ook de vorming van de medewerker kan een aanleiding zijn. Een gezamenlijke reis versterkt tevens de samenwerking.
25 Op congres
Congressen gelden als broedplaatsen voor kennisuitwisseling en netwerken. Je schenkt de medewerker die mag gaan vertrouwen en status. Daarnaast zal de medewerker het waarderen dat je diens ontwikkeling belangrijk vindt.
26 Extra werk
Extra projecten voor het team brengt werkdruk mee, maar ze betekenen ook werkzekerheid. Het is bovendien leuk te werken in een bedrijvige organisatie.
27 Optreden tegen overlast
Verbouwing, verhuizing, vernieuwing, het zijn bronnen van onrust. Als jij als manager dit erkent en daar effectief tegen optreedt, geeft dat veel rust bij je medewerkers.
28 Producten testen
Laat medewerkers een nieuw product testen of een nieuwe dienst proberen. Wedden dat zij in een oogwenk de zwakten maar ook de kracht ervan ontdekken? Goed voor de betrokkenheid en plezier. Daarnaast kennen ze het product op deze manier sneller, dus weten ze het beter te verkopen als het straks de markt op gaat.
29 Bedrijfsbezoek
ABN Amro heeft wel eens 125 IT’ers op bedrijfsbezoek gestuurd naar BT Global Services, Centric, Getronics, Ordina en Yacht. Stuur ze er eens op uit zodat ze terugkomen met een frisse neus.
30 Onderzoek instellen
Doe regelmatig medewerker tevredenheidsonderzoek om te laten zien dat je hun welzijn belangrijk vindt. Neem dit vervolgens dan ook serieus: Handel naar de resultaten en maak duidelijk wat er kan veranderen.
Belonen middels voorzieningen
31 Verlofregelingen
Medewerkers die vragen om verlof hebben daar doorgaans een goede reden voor. Managers die daar flexibel mee omgaan, verlichten hun medewerkers.
32 Extraatjes
Een extra pc, een extra uitzendkracht, een extra werkruimte. Zelfs extra bonnen voor de kantine die je voor je team ritselt zijn al goed voor een hoerastemming.
33 Goede spullen
Goede voorzieningen scheppen goed werk. Van de kantoorstoelen tot de zonwering: als ze top zijn, gedijen je medewerkers. Andersom werkt namelijk ook: wanneer een medewerker met kapotte of oude spullen werkt, zullen ze gefrustreerd raken.
34 Sportfaciliteiten
Fitness op het werk is lucratief, heeft ING ooit becijferd. Medewerkers voelen zich niet alleen fitter door sportvoorzieningen op het werk, ze blijven ook gezonder. Zorg dus dat ze kunnen meedoen.
35 Fiets van de zaak
De fiscus betaalt mee als je de fiets van je medewerker regelt. Steeds meer bedrijven, zoals Giant en Groene Land Achmea, delen dus fietsen uit aan medewerkers.
36 Bedrijfsmiddelen beschikbaar stellen voor privé doeleinden
In garagebedrijven is het heel normaal als medewerkers hun eigen auto opknappen op de brug van de baas. Doe dus niet te moeilijk als een medewerker voor zichzelf gebruik wil maken van het kopieerapparaat of de telefoon.
37 Mooie auto
Als je medewerkers in een auto van de zaak rijden, zorg dan dat ze het een leuke en fijne auto vinden. Accountantskantoor Berk in Gouda heeft de Volkswagen Polo van de medewerkers ingeruild voor de veel leukere Lancia Ypsilon.
38 Privileges
Een laptop van de zaak, een mobieltje, een aparte parkeerplaats, een eigen kluisje, het zijn privileges waarmee je laat merken hoe belangrijk je medewerkers voor je zijn.
39 Bibliotheek
Een bibliotheek op de zaak lijkt overbodig in het internettijdperk. Maar medewerkers hechten aan goede documentatie. Zeker als je ze in de gelegenheid stelt gebruik te maken van de kennis in huis. Geef ze daarom – bijvoorbeeld wekelijks – de tijd om eens in deze bibliotheek te duiken. Je kunt ook brochures of naslagwerken van de eigen organisatie aan de collectie toevoegen.
40 Lidmaatschap
Een gratis lidmaatschap van een beroepsvereniging of sportclub is relatief goedkoop, terwijl jij overkomt als een gulle baas.
41 Intranet thuis
Internet heeft iedereen. Het is een kleine moeite om medewerkers thuis toegang te verschaffen tot het intranet van de zaak.
42 Thuiswerken
Het mag steeds vaker, maar toch is het vaak nog iets bijzonders. Medewerkers ervaren het als vrijheid.
43 Opknappen kantoor
Een nieuw verfje of nieuwe stoffering, iedereen vindt het fijn als de werkomgeving wordt opgeknapt. Neem medewerkers ook mee in de besluitvoering hierin. Wat vinden ze belangrijk om terug te zien?
Belonen door het verminderen van bureaucratie
44 Vrije tijd
Geef medewerkers af en toe een uurtje extra vrij. Vrije tijd wordt altijd gewaardeerd en er zijn genoeg situaties waarin het makkelijk uit kan.
45 Regels afschaffen
Soms slaan regels nergens op en vormen ze nodeloze beperkingen: inchecken, uitchecken, pasjes tonen, formele e-mails sturen. We kunnen ze missen als kiespijn.
46 Regels stellen
Duidelijke regels zijn daarentegen verhelderend, dan weet iedereen waar hij aan toe is. Bijvoorbeeld de regel dat iedereen echt om negen uur begint met werken. Dit kun je stimuleren door een gezamenlijke dagstart: dan moet iedereen wel aanwezig zijn om even te delen wat er die dag op de planning staat.
47 Rebellie
Het mag niet, maar wij doen het lekker toch. Vergaderen in een lege directiekamer, een laptop meegeven naar huis. Wie houdt er niet van kleine samenzweringen? Medewerkers in elk geval wel.
Belonen door goede zorg voor je medewerkers
48 Betrokkenheid bij ziekte
Een telefoontje, bloemetje of kaartje voor een zieke medewerker is tegenwoordig bijna verplicht gesteld voor managers. Maar zieke medewerkers voelen zich er toch een stuk beter door.
49 Hulp in moeilijkheden
Soms is een kleinigheidje in moeilijke tijden heel erg welkom. IBM heeft daarvoor het J.W. Schottefonds, vernoemd naar de general manager van IBM Europa, een potje voor medewerkers die een beetje hulp hard nodig hebben.
50 Zorg betalen
Vroeger mochten bazen bijzondere ziektekosten aan medewerkers onbelast vergoeden. Inmiddels kan dat niet meer, maar je kunt voorstellen een financiële bijdrage te doen.
51 Rampenoefening
Stel scenario’s op, spreek ze door en oefen. Het geeft medewerkers het gevoel dat je bezorgd bent over hun wel en wee.
5 2 Risico-Inventarisatie & Evaluatie
Neem eventuele risico’s op de werkvloer dan ook op in een Risico-Inventarisatie & -Evaluatie (RI&E). Dit is niet alleen verplicht, je laat er ook mee zien dat je veiligheid op de werkvloer – en dus veiligheid voor je medewerkers – serieus neemt.
53 Massage op kantoor
Het is helemaal niet duur om af en toe een masseur langs te laten komen. Het effect is groot, want medewerkers worden er rustig door en voelen zich verwend. Ook kan het stress verlichten.
54 Kinderopvang
Kinderopvang is een dure grap geworden, ook voor werknemers. Juist daarom is het effect van een voorziening voor kinderopvang zo groot.
55 Belastingaangifte
Wie haat het niet? Hulp van de zaak bij het invullen van het aangiftebiljet is voor menig werknemer een pak van het hart. Desnoods met behulp van de administratie.
Belonen in de vorm van communicatie
56 Peptalk
Een positieve speech van de baas heeft meer effect dan je denkt. Even dat moment van informatie, zingeving en aandacht. Maak er geen dagelijkse gewoonte van.
57 Beleid uitleggen
Dat kan ook via intranet, mededelingenborden, nieuwsbrieven of post aan huis. Hoe meer je vertelt, hoe meer begrip er vanuit je medewerkers komt. Zo kunnen ze ook feedback geven en nieuwe inzichten delen.
58 Inspraak
Medewerkers zitten niet graag in de ondernemingsraad, maar ze willen wel meepraten en mee beslissen. Geef ze de kans, desnoods in het werkoverleg.
59 People management
Maak een babbel bij de koffieautomaat, schuif eens aan bij een medewerker. Zo is de manager van het callcenter van Nuon twee dagen per week tussen zijn medewerkers te vinden.
60 Periodieke gesprekken
Functioneringsgesprekken, voortgangsgesprekken, ontwikkelingsgesprekken, ze zijn vaak verplichte nummers. Het zou helpen als je ook echt inhoud zou geven aan deze gesprekken. Dan wordt het geen ‘moetje’ maar een waardevolle ervaring voor je teamlid.
61 Klachten behandelen
Zorg dat de deur openstaat en ruim tijd in om te luisteren naar grieven van medewerkers. Geef bijvoorbeeld aan dat je één keer per week tot zeven uur op kantoor bent, speciaal om klachten aan te horen en te behandelen. Medewerkers komen echt wel.
62 Complimenten
Van een pluimpje voelt iedereen zich goed. Spreek ze luid en duidelijk uit als ze op hun plaats zijn.
63 Regels zichtbaar maken
Bijvoorbeeld op een lijst aan de muur, op het intranet of per brief naar medewerkers. Het schept duidelijkheid en daar houden mensen van.
64 Ideeënbus
Aftands? Welnee, KPN, KLM, Corus, DAF, Heineken, Douwe Egberts hebben ze. De beste ideeën worden openlijk beloond.
65 Interne nieuwsbrief
>Desnoods per e-mail, voor het eigen team. Medewerkers worden weliswaar gebombardeerd met informatie, maar toch hechten ze eraan dat je als manager van je laat horen.
66 Spreker
Haal af en toe een spreker binnen, bijvoorbeeld een financieel adviseur, een gezondheidsdeskundige of een hypotheker.
Belonen door aandacht voor carrière
67 Opleiden
Investeren in medewerkers komt nergens beter tot uitdrukking dan in het aanbieden van een opleiding, een cursus of een training. Degene die zo’n aanbod krijgen, weten dat ze belangrijk zijn en dat er wordt geïnvesteerd in hun ontwikkeling.
68 Job rotation
Geef je medewerker de kans in een ander bedrijfsonderdeel mee te draaien. De opgedane ervaring is niet alleen nuttig, maar brengt ook nieuwe inzichten voor je medewerker.
69 Promotie
Als de mogelijkheid tot een stapje hoger er is, ervaart een medewerker die als een enorme erkenning. Let wel op dat de medewerker ook in de nieuwe functie past. Niet elke vakspecialist is ook goed in leidinggeven.
70 Beloften
Beloven is toekomst, zo ervaren medewerkers het. Besef alleen wel dat beloften ook schuld betekenen. Wanneer je belofte niet nakomt, leidt dit tot frustratie en wrok.
71 Voordragen
“Ik heb je naam genoemd.” Het is een vorm van positieve roddel, de baas die ook anderen vertelt hoe goed zijn medewerker is.
72 Doorlenen
Laat medewerkers eens in een andere organisatie werken. Dan weten ze des te beter waarom ze ook al weer voor jou werken. Medewerkers van Ordina bijvoorbeeld staan wel eens voor een klas op school. Wanneer ze vertellen wat er zo leuk aan hun werk en de organisatie is, is dat ook een herinnering voor hen.
73 Mentor
Stel je medewerker een mentor ter beschikking. Dat is niet alleen functioneel, het betekent ook veel voor de medewerker zelf.
Belonen door een goede werkcultuur
74 Bezoek uitnodigen
Nodig eens een interessante gast uit: een burgemeester, een minister, een idool… Die geven het bedrijf, het werk en de medewerkers status. Zoals Pokon & Chrysal, fabrikant van plantenvoeding, die vorig jaar de burgemeester van Naarden verwelkomde.
75 Sponsorship
Daarvoor hoef je niet groot te zijn als bedrijf, je kunt ook een lokale sportclub sponsoren en de medewerkers deze wedstrijden te laten bezoeken.
76 Partners betrekken
Nodig af en toe ook eens de partners van de medewerkers uit. Bijvoorbeeld tijdens een personeelsfeest, een open huis of een nieuwjaarsreceptie.
77 Kantoorkinderen
Je kind meenemen naar kantoor en in heen hoekje laten spelen. Alle dagen gaat natuurlijk niet. Maar als je als manager af en toe een oogje dichtknijpt, ben je een fantastische baas.
78 Jubileum
Een jubileum kun je eigenlijk altijd vieren. Eén jaar, twee jaar, tien jaar, vijftien jaar, elk moment leent zich ervoor. Een feestje vieren steekt medewerkers al gauw een hart onder de riem. Het herinnert ze er ook aan bij wat voor bedrijf ze werken en wat de geschiedenis van dat bedrijf is.
79 Personeelsvereniging
Oubollig misschien, maar wel de aanjagers van partijtjes voetbal, kanotochten en fuifjes. Een personeelsvereniging kun je ook op afdelingsniveau oprichten.
80 Kunst aan de muur
Het maakt een bedrijf of kantoor al gauw vrolijker en stijlvoller, en daar reageren medewerkers op. Nog beter als je hen zelf laat kiezen.
81 Bloemen
Zorg dat er wekelijks bloemen op de zaak staan, dat schept leven en fleurigheid op de werkplek.
82 Stilteruimtes
Het hoeft niet van iedereen. Maar als je een plekje inricht waar medewerkers zich in stilte kunnen terugtrekken, geef je aan hoe serieus je hen neemt. Agere, NS en Unilever, ze hebben er allemaal eentje.
83 Goede doelen
Bij KPMG kunnen medewerkers zich in werktijd inzetten voor het goede doel. Als je het toestaat als baas, voeg je een stuk extra zingeving toe aan het werk. Ook kun je een eenmalige of periodieke bijdrage doen aan een goed doel, bijvoorbeeld iets wat bij de doelstelling van de eigen organisatie past.
Belonen door het stimuleren van teambuilding
84 Gezamenlijke actie
Richt samen het kantoor opnieuw in of verzorg samen een bedrijfstuintje. In veel bedrijven gaan medewerkers samen gamen na werktijd.
85 Evenementen
Organiseer gezamenlijke activiteiten buiten werktijd. Zo organiseren bedrijventerreinen of sportclubs regelmatig bedrijven toernooien.
86 Foto’s medewerkers
Bazen op de foto in de hal kennen we al. Maar hang de foto’s van medewerkers ook eens in de hal, of op het internet. Zo laat je blijken trots op ze te zijn.
87 Samen lunchen
Sommige bedrijven maken er een traditie van om samen de tafel te dekken tussen de middag. Sommige bazen bieden zelfs ontbijt aan. Ga erbij zitten en laat zien dat je één bent met je medewerkers.
88 Virtueel netwerk
Maak een virtueel netwerk waarin je medewerkers altijd met elkaar kunnen chatten. Doe zelf ook mee. Het schept een band waar jij ook bij hoort.
89 Borrelen
De borrel smeedt een band tussen de mensen. Doe vooral mee, en je smeedt een hechte band met je medewerkers.
Belonen door middel van competitie
90 Werkgerelateerde wedstrijd
Organiseer een wedstrijd onder collega’s, bijvoorbeeld wie in een week tijd de meeste blije klanten te woord staat of de meeste fouten in de gemaakte software vindt. Pas hiermee wel op dat je geen nare werksfeer krijgt wanneer de competitie tussen collega’s te groot wordt.
91 Pingpongtoernooi
Nog leuker is om iets te organiseren buiten werk om, zoals een onofficieel pingpongtoernooi of dartwedstrijd. Hierbij kun je de winnaar een kleinigheidje geven, of strijden om de eer.
92 Sportieve uitdaging
Ga samen met je team een sportieve uitdaging aan, zoals een hardloopwedstrijd of obstacle run.
93 Wandelen
In de coronacrisis heeft de Hersenstichting de app Ommetje geïntroduceerd. Hiermee krijg je punten voor elke wandeling. Maak een groep met je team aan en ontdek wie de grootste wandelaar van je team is.
94 Los een uitdaging samen op
Heb je een strategische uitdaging, waar je wel wat hulp bij zou kunnen gebruiken? Laat je team mee beslissen en beloon de ideeën. Niet alleen het winnende idee, maar ook het idee dat het meest out-of-the-box of het makkelijkst te implementeren is, kan een kleine prijs winnen.
95 Nieuwe medewerkers
Beloon het aanbrengen van nieuwe medewerkers met een Employee Referral Programma. Naast de eerder genoemde eenmalige bonus, kun je hier werken met een competitief puntensysteem. Voor elk aangebrachte CV of LinkedIn-profiel krijgt iemand 5 punten, voor elk sollicitatiegesprek 10 en voor een nieuwe collega 20. Elk kwartaal kun je punten inwisselen voor tegoedbonnen of cadeaus.
96 Welkomstquiz
Laat nieuwe medewerkers het bedrijf meteen kennen door een welkomstquiz. Stel ze bijvoorbeeld vragen over het bedrijf, de branche waarin je opereert, de concurrenten of klanten. Het leukste is als je dit na de introductie doet, dan hebben ze al wat voorkennis.
97 Gedragsverandering door gamification
Met gamification stimuleer je bepaald gedrag door een spelelement. Bruna introduceerde hun nieuwe formule bij het personeel door middel van missies. Met behulp van een app konden de deelnemers deze missies voltooien en ontvingen daar punten mee. Zo leerden ze de formule goed kennen en vergrootte daarnaast de klantenbinding en de omzet.
98 Medewerker van de maand
Natuurlijk is het klassieke benoemen van een medewerker van de maand ook een vorm van beloning. Zorg ervoor dat je kunt onderbouwen waarom deze medewerker ‘medewerker van de maand’ is geworden en dat je hierin voldoende varieert: geef niet elke keer dezelfde collega of iemand uit hetzelfde team de eer.
99 Pubquiz
Combineer de (kerst)borrel of de viering van een succes eens met een pubquiz. Hoeveel weten de collega’s van de geschiedenis van het bedrijf? Of van het nieuwe product dat net gelanceerd is? Of hoeveel weten ze van de collega die deze week 10 jaar in dienst is en in het zonnetje gezet wordt?