Stel: je wilt je verkoopcijfers een flinke boost geven. Grote kans dat je een wedstrijdje uitschrijft voor de salesafdeling: degene die het meest verkoopt dit kwartaal, verdient een weekendje weg. De verkopers gaan aan de slag, bellen hun netwerk, halen meer klanten voor je binnen en je verkoopresultaten gaan door het dak. De winnaar blij, bedrijf blij.
Waarom slaan mensen zo aan op het winnen van een wedstrijd? ‘Competitie in de meest basale zin van het woord is hetgeen wat ons heeft doen overleven als mensen’, legt klinisch psycholoog Craig Dike uit aan FastCompany. ‘Het is de motor achter evolutionaire en psychologische evolutie.’ Aan manager dus op die evolutionaire motor te prikkelen. Dat kan door externe factoren als een weekendje weg, maar ook met intrinsieke motivatie voor het behalen van een persoonlijk doel van die ene medewerker.
Van het uitschrijven van zo’n wedstrijd is bekend dat het goed is voor je productiviteit en resultaten. Zo zet je dat optimaal in om je team te laten floreren.
#1 Zorg voor een tegenstander
Het uitschrijven van een wedstrijd alleen is niet altijd genoeg om de productiviteit en motivatie van je medewerkers aan te boren. Want van wie moet je immers winnen als er geen concurrent is om te verslaan? In haar onderzoek in 2016 bewees de Amerikaanse psychologie studente Jillene Grover Seiver het effect van het hebben van een tegenstander.
Aan de hand van sporters werd het resultaat snel duidelijk: sporters wiens tegenstander aanwezig was bij het evenement, scoorden significant hoger dan wanneer deze niet aanwezig was. Mensen presteren dus niet zozeer goed voor zichzelf, als wel worden ze voortgestuwd door het idee dat er iemand aanwezig is die ook wil winnen.
In een werkomgeving geldt hetzelfde: zet een aantal medewerkers naast elkaar met dezelfde werkomstandigheden van dezelfde afdeling, zodat ze het tegen elkaar op gaan nemen. Als je ziet dat jouw collega veel meer werk gedaan krijgt dan jij, werkt dat motiverend om zelf ook harder te werken.
#2 Kleine groepen werken motiverender
Als je het meeste uit de wedstrijd wilt halen als manager, doe je er goed aan om kleine teams te maken die het tegen elkaar opnemen. Een studie uit 2009 laat zien dat mensen meer gemotiveerd zijn als het team kleiner is: hoe minder tegenstanders, des te groter is de kans om te winnen immers. De onderzoekers vroegen een groep mensen of ze mee wilden doen aan een quiz waarmee ze vijf dollar konden winnen. In de ene quiz deden 20 mensen mee, in de andere 100. Het resultaat? Deelnemers in de kleinere groep waren veel sneller klaar met de quiz.
#3 Activeer het beloningsmechanisme in ons brein
Het gevoel na het winnen van een wedstrijd kennen we allemaal: gelukzalig (al zijn sommigen net iets blijer met de winst dan anderen). In onze hersenen produceert winnen een dopamine rush in de hypothalamus, het geluksgedeelte van ons brein. Als je dit gevoel eenmaal een keer hebt meegemaakt, ben je vastberaden dat nog een keer mee te maken.
Toch is het volgens PhD-studente Seiver niet zo dat iedereen in is voor een wedstrijd. Mensen die in het verleden vaak verloren hebben, zullen proberen een wedstrijdelement te vermijden; ze willen immers niet nog een keer verliezen. Toch is het psycholoog Dike ook voor deze mensen mogelijk om hun dopamine shot te krijgen. ‘Door het leren en ontwikkelen van nieuwe taken, krijgen mensen hetzelfde gevoel als bij het winnen van een wedstrijd. Ze hebben gewonnen, maar van zichzelf.’
#4 Hou het netjes
Een competitie op zijn tijd kan veel opleveren, maar het kan ook voor flink wat problemen zorgen. Mensen die valsspelen om te winnen komen de sfeer op kantoor niet ten goede. Om nog maar te zwijgen over mensen die elkaars werk afpakken om beter voor de dag te komen. Volgens Dike is het daarom van belang om tijdens de wedstrijd niet te veel van de voortgang prijs te geven. Hou je bijvoorbeeld bij wie er op kop loopt, zorg dan dat dit geanonimiseerd wordt. Zo voorkom je problemen als haren trekken en valsspelen.
