De overname van TNT Express door UPS is beslist geen verassing. Podiumauteur Sigrid Helbig vat het voorspelbare treurspel in vier bedrijven samen.
Het was te verwachten. Waar beleggers op hoopten is een feit. TNT wordt overgenomen door UPS. Volkomen voorspelbaar heeft zich deze ontwikkeling voltrokken.
Bedrijf 1
Men neme een mooie onderneming met twee activiteiten, pakketvervoer en postbezorging. Men voege toe: twee activistische aandeelhouders genaamd Jana en Aimco. Men laat deze driftig de opvatting ventileren dat de som der delen meer waard is dan het geheel en dat het bedrijf in twee onderdelen moet worden opgesplitst.
Bedrijf 2
Vervolgens neemt Peter Bakker, de zwierige voorzitter van de Raad van Bestuur gezamenlijk met de Raad van Commissarissen (o.a. Wim Kok en Jacques Wallage) het besluit om het bedrijf te splitsen in TNT Express en Post NL. Men weet reeds op dat tijdstip dat de beleggerwaarde op korte termijn alleen door een overname van één of beide delen gecreëerd kan worden.
Bakker heeft geen zin om leiding te geven aan een van de opgesplitste bedrijven. Hij heeft in de 10 jaar bij TNT reeds 20 miljoen Euro verdiend, exclusief aandelen en opties. In strijd met de code Tabaksblatt en ondanks een tegenstribbelende vereniging van effectenbezitters ontvangt hij bij zijn vertrek nog even een gouden handdruk van 2,6 miljoen euro.
De opsplitsing blijkt een slecht idee. TNT Express presteert ondermaats. De overname van een tweetal Braziliaanse koeriersbedrijven mislukt, 120 miljoen euro wordt afgeboekt. In het eerste jaar meldt het als groeiaandeel geïntroduceerde TNT een verlies van 270 miljoen euro. Door de dalende aandelenkoers van TNT verzwakt het pensioenfonds van Post NL. Postbodes vrezen voor hun oudedagvoorziening. Een overname van TNT moet het pensioengat van Post NL opvullen.
Bedrijf 3
UPS doet een serieus bod. De activistische aandeelhouders verkopen zo snel mogelijk hun aandelen. De overname is een feit. In een radio-interview zegt een Nederlands bestuurslid van TNT: "We zijn blij dat we overgenomen worden door UPS want bruin met oranje: daar komt iets moois uit."
Dit gelooft natuurlijk niemand. Bruin vermengd met oranje is wel een heel depressieve kleur. UPS heeft een omzet van 37 miljard euro en bijna 410 duizend medewerkers waar TNT een omzet heeft van 6,9 miljard en 82 duizend medewerkers. Daarmee is het bruine deel zo overheersend dat er binnenkort van het oranje niets meer over zal zijn.
"Het is een moeilijk en tegelijk geweldige dag voor TNT Express", zegt Mevrouw Lombard, de Franse bestuursvoorzitter van TNT. "Het is een geweldige dag omdat we in combinatie met UPS een echte wereldleider kunnen worden." Hoezo ‘we’? Dit klinkt gezellig alsof ze daadwerkelijk gelooft dat beide partijen in een win-win situatie zijn beland.
UPS zelf is stelliger. Dit is een overname, geen merger. En wat dan nog: in de praktijk blijkt telkens weer dat zoiets als een ‘merger’ niet bestaat. Er worden geen toezeggingen gedaan over baanbehoud. Dit geeft duidelijkheid, de TNT-medewerkers weten nu meteen waar ze aan toe zijn. De synergievoordelen worden beraamd op 500 miljoen euro, onduidelijk is nog waar die in zitten, maar men kan makkelijk raden waar die te halen zijn.
Bedrijf 4
"Deze dag is moeilijk omdat TNT trots is", zegt mevrouw Lombard. Slik je trots maar in: UPS-medewerkers zijn eveneens trots. Oprichter Jim Casey is de gepersonifieerde American Dream. Het verhaal gaat dat iedereen hem uitlachte omdat er geen markt zou zijn voor pakketbezorging, je hebt immers de officiële post. In 1907 leent hij op 19 jarige leeftijd 100 dollar en zet hiermee de eerste stappen richting het megabedrijf United Parcel Service.
Bovendien heeft UPS geen last van activistische aandeelhouders. Pas sinds 1999 wordt slechts 10% van de aandelen op de stock exchange verhandeld. 90% van het aandelenpakket is nog steeds in handen van het management. Uit alles blijkt dat het management van UPS het, althans tot nu toe, aanzienlijk beter doet dan TNT. De gedachte is ronduit naïef om te denken dat er ook maar iets van de TNT-huisstijl overeind zal blijven.
Epiloog
De volgende publieke verontwaardiging is al in zicht. Nederland verliest weer een hoofdkantoor. Het hoofdkantoor van TNT Express, althans wat daarvan over blijft, verhuist naar Brussel, de huidige Europese basis van UPS. TNT-medewerkers zullen harder en slimmer moeten werken, de omzet per werknemer is bij TNT significant lager dan bij UPS. Er zal bezuinigd moeten worden en de medewerkers die ontslagen worden zullen grotendeels uit de TNT-stal komen.
Mevrouw Lombard en haar collega’s zullen binnenkort met ‘golden good-byes’ vertrekken terwijl medewerkers van TNT massaal weggesaneerd worden. Men rekent nu reeds met het verdwijnen van 20.000 banen. Voor veel medewerkers wordt daarmee de overname door UPS een heel grote oeps. Business as usual.
Eerdere bijdragen van deze auteur:
-
Toezichthouden doe je zo
-
Transparantie bonussen is doos van Pandora
-
Erotisch kapitaal geeft (g) een carrièreboost
-
ZZP'ers zijn de nieuwe armen?
-
Herken de 10 vergadertijgers
Over de auteur:
Podiumauteur Sigrid Helbig is Director Operations bij Van Huët. Daarnaast is zij Commissaris bij Woningstichting Domus en Lid van de Raad van Toezicht bij Prisma (Onderwijs). Zij houdt de blog Nieuws uit Managementland bij.
Over het Podium:
Ook uw visie geven op ontwikkelingen binnen uw vakgebied? Plaats een artikel op MT Podium. Log in op mt.nl/profiel en voeg onder 'activiteiten' uw artikel toe. Interessante bijdragen worden meegenomen in de nieuwsbrief en op home geplaatst. MT Magazine publiceert bovendien periodiek 'Het beste van MT Podium'.
