De zwerm van zelfstandigen is een fenomeen dat elk bedrijf in de gaten moet houden. De grootste concurrent is zo'n groep freelancers.
Een organisatiemodel waar al heel lang, veel over gesproken is, is de zwerm van zelfstandigen. Een organisatievorm die volgens velen zeer kansrijk is en door veel anderen met veel scepsis ontvangen wordt. De succesverhalen ontbraken namelijk vaak.
Het exacte model waarin deze zwermen samenwerken is nog lang niet uitgedacht. Het zullen meerdere vormen zijn, afhankelijk van de situatie. Soms zal het echt een 'gelegenheidswij' zijn, dat voor korte of iets langere tijd samen is. Soms zit er een BV achter die meer kan, maar dan lijkt het ook al weer veel op een regie bedrijf.
Mooie voorbeelden
De recente overwinning van 60 ZZP juristen bij een Europese aanbesteding van een ministerie is een mooi voorbeeld van zo'n zwerm van zelfstandigen die de gevestigde orde het vuur aan de schenen legt. Niet alleen waren ze beter op prijs, maar ook op kwaliteit scoorde deze zwerm van zelfstandigen goed. Interessant hieraan is dat de advocatuur niet bekend staat als de meest innovatieve sector, waarin je dergelijke innovatieve organisatievormen zou verwachten.
Een ander mooi voorbeeld van een zwerm van zelfstandigen die al jaren goed functioneerd is de Freelance Firm. Dit is een online marketing bureau, een webbouwer plus zeg maar, dat geen enkel uitvoerend personeelslid in dienst heeft. Alle werknemers zijn zelfstandigen en werken samen aan grote klussen. Zo heeft de Freelance Firm onder andere de hele website, met alles erachter, van Transavia gebouwd. Geen kleine klus. Hierbij moet wel opgemerkt worden dat het de vraag is in hoeverre dit nu een zwerm is of een regiebedrijf, immers zit er een vast bedrijf achter.
Verschillende vormen
De zwerm van zelfstandigen hoeft niet per se een zwerm van zelfstandige ondernemers te zijn. Het kan ook een groep samenwerkende consumenten zijn met zonnepanelen op hun dak die eerst aan elkaar levert en daarna pas terug aan het net. Hiervan zijn er al zo'n 300 in Nederland en deze zwermen zullen ook grote impact hebben op veel bedrijven. De openheid en transparantie die online media geven, bieden mogelijkheden voor ontevreden consumenten om zich te verenigen. In sectoren waar men ontevreden is over de service of de kosten zal dit steeds vaker gebeuren.
De zwerm van zelfstandigen is geen model dat veel bedrijven kunnen toepassen, wel kunnen ze kijken hoe ze deze zwermen kunnen faciliteren, want daar is vaak wel behoefte aan. Tevens is het een fenomeen dat bijna elk bedrijf in de gaten moet houden, want de grootste concurrent is niet de directe concurrent van het bedrijf, maar een groep freelancers of klanten die het zelf gaan doen.
We zitten midden in een werkrevolutie. Organisatie-expert Bas van de Haterd licht de komende tijd op MT.nl toe wat verandert en hoe je daar op inspringt.
