Floor van Workum (Unigarant en ANWB): ‘Een directeur zei ooit: jij haalt hier de 3 maanden niet’

‘Het verloop van mijn carrière is gebaseerd op toevalligheden. Er zijn telkens gebeurtenissen geweest die me een bepaalde kant op hebben gestuurd. Ik geloof in toeval. Je kunt zoveel plannen, maar je moet steeds reageren op dingen die een koerswijziging kunnen betekenen.’

De manier waarop Floor van Workum hier vertelt over de weg die ze aflegde naar de functie van ceo van Unigarant en boardmember bij moederbedrijf ANWB, zegt veel over hoe ze in het leven staat: nuchter, pragmatisch.

Scheiding van haar ouders

Maar eerst even naar het begin, naar het Nijmegen van de jaren tachtig en negentig. Daar groeide ze op als grote zus van drie jongere broers voor wie ze als een tweede moeder was, naast haar eigen moeder die fulltime werkte als arts. ‘Soms denk ik dat dat de basis is geweest voor mijn leiderschap. Ik ging gewoon dingen regelen voor die andere drie, zeg maar. Dat zat er al vroeg in.’

Dat werd alleen maar versterkt toen haar ouders op haar achtste scheidden en haar vader enkele jaren buiten beeld verdween.

Aan de scheiding zelf zegt Van Workum geen grote wonden te hebben opgelopen. ‘Ik zag het als een gegeven; hoe gaan we hiermee om, hoe lossen we het op, hoe maken we de situatie het beste voor iedereen? Zo heb ik er altijd naar gekeken. Het is nooit leuk als ouders gaan scheiden. Maar een wond? Nee, ik laat dingen ook weer achter me. Wat heeft het voor zin om het altijd mee te dragen?’

Fotograferen, tekenen en hutten bouwen

Haar moeder gaf haar kinderen alles wat die nodig hadden om zich optimaal te kunnen ontplooien. ‘Ze heeft de filosofie dat je moet kijken naar wat iemand nodig heeft en faciliteerde daarin. Het hoeft niet altijd gelijk te zijn. Ik weet nog dat ik ooit heel boos ben geweest omdat een van mijn broers, die supermuzikaal is, een drumstel kreeg. Wij moesten het doen met een ‘goedkoop cadeautje’, wat natuurlijk onzin was. Dat typeert het gezin waar ik uitkom. En dat heb ik ook meegenomen in mijn leven.’

Van Workum kreeg van haar moeder alle middelen aangereikt om haar creativiteit te ontwikkelen. Ze mocht op fotografieles, tekenles, schilderles en meer. ‘Onder het motto: ga maar proberen, ontdek wat je leuk vindt en waar je goed in bent.’

Ze herinnert zich een fase waarin ze het bouwen van hutten had ontdekt. In huize Van Workum ging dat niet met een paar lakens en droogrek, maar met serieuze bouwtekeningen. ‘Dan zorgde mijn moeder dat alle grote-mensen-bouwmaterialen die we wilden hebben er waren.’

Geen geneeskunde, maar kunstgeschiedenis

‘Een beetje een verwende leerling die alles kwam aanwaaien en alleen maar leuke dingen deed’, zo omschrijft ze zichzelf als scholier. Totdat in haar examenjaar een van haar beste vriendinnen een hersentumor kreeg en stierf. ‘Dat hele luie was er wel uit. Toen leerde ik dat ikzelf iets van het leven moest maken, dat het niet vanzelf ging. Zij had willen leven, dan kon ik niet lui niks zitten doen.’

Ik heb kunstgeschiedenis afgemaakt, omdat ik er vrienden voor het leven maakte

Van Workum had arts willen worden, maar dat plan was nu van de baan. ‘Ik dacht: jonge mensen gaan niet dood. En zij ging toch dood, ondanks al die behandelingen. Net voordat ze achttien werd. Toen ben ik best wel boos geweest op het leven. Ik heb me afgezet tegen alles en iedereen om me heen, op het depressieve af. En ik wilde niet meer de geneeskunde in.’

Na een periode van rust stimuleerde haar moeder haar om toch weer de draad op te pakken en een studie te kiezen. ‘Ze zei: kies iets dat je leuk vindt en kijk daarna maar of je er iets mee wilt doen of toch iets anders wilt. Toen heb ik kunstgeschiedenis gekozen, als een soort kunstgreep. Dat heb ik toen afgemaakt, omdat ik het heel leuk vond en vooral omdat ik er vrienden voor het leven maakte.’

Traineeship bij Rabobank

Ze was op weg naar de koffieautomaat toen ze vlak na haar afstuderen op een carrièremarkt in de universiteit werd aangesproken door iemand van het Rabobank-kraampje. ‘Hij zei: we hebben een nieuw traineeship, wil je niet solliciteren? Ze zochten mensen die geen rechten of economie hadden gestudeerd. Met diversiteit waren ze ook toen al bezig.’

Hij drong een tijdje aan en toen ging Van Workum overstag. Ze besloot te solliciteren. ‘Ik dacht: dan weet ik hoe dat werkt voor de toekomst en zien we daarna wel weer verder. Zeven ronden later was ik aangenomen. Het sprak me eigenlijk wel aan. Toen besloot het gewoon te doen.’

Na haar traineeship bleef ze dertien jaar bij de bank, waar ze opklom tot hoofd Energietransitie Retail. Tot haar overstap naar Unigarant was ze daarnaast verantwoordelijk voor het opzetten en besturen van Vista Hypotheken, een hypotheekverstrekker gericht op jonge huizenkopers en het verduurzamen van de woningmarkt.

Verschillende perspectieven zien

Ze heeft vaak genoeg te horen gekregen dat ze het niet zou redden met haar achtergrond. ‘Van een directeur, eentje van de oude generatie bankiers, heb ik in het begin letterlijk te horen gekregen: joh, wat kom jij nou doen met je kunstgeschiedenis, jij haalt hier de drie maanden niet.’

Op de vraag of ze door haar studie kunstgeschiedenis last heeft gehad van een kennisachterstand is Van Workum dan ook stellig: ‘Nee. Ik geloof dat alles met mindset te maken heeft, met wat je kan en wat je wil. Ik heb in veertien jaar veel meer geleerd dan in die vier jaar studie. Er wordt altijd gevraagd naar je studie, maar dat bepaalt toch niet je hele leven?’

Het ging zoveel over geld, ik vroeg me af of we met dat geld wel genoeg goeds deden

Overigens plukt ze in haar werk wel degelijk de vruchten van die studie kunstgeschiedenis. Het heeft haar geleerd om vanuit verschillende perspectieven naar dingen te kijken. Zoals de voorkant van een beeld er heel anders uitziet dan de achterkant, ziet ook een heet hangijzer binnen een bedrijf er voor iedereen anders uit.

Als voorbeeld noemt ze de grote reorganisatie die ze heeft geleid bij Rabobank. ‘Om zoiets voor elkaar te krijgen moet elk gezichtspunt en elk individu worden gehoord en begrepen. Ze allemaal bij elkaar brengen, maakt dat zo’n beweging zoveel soepeler gaat.’

Duurzaamheid aanjagen bij Rabobank

Een rode draad in het werk van Van Workum bij Rabobank is haar inzet voor duurzaamheid. ‘In mijn jeugd zat dat er al in. Toen ik ging werken, kwam het weer terug. Meteen in het eerste jaar. Het is ook een beetje tegenbeweging geweest. Het ging zoveel over geld, ik vroeg me af of we met dat geld wel genoeg goeds deden. Dat werd nog sterker toen ik kinderen kreeg.’

Maar haar initiatief voor het Sectorcollectief Duurzaam Wonen, dat in 2020 het daglicht zag, kwam haar aanvankelijk op weerstand te staan. Een speerpunt hiervan was de opleiding Adviseur Duurzaam Wonen voor alle tienduizend hypotheekadviseurs die Nederland rijk is.

‘Toen ik dat had bedacht, kreeg ik enorm op m’n lazer van de raad van bestuur. We gaan toch zeker niet onze concurrentie naar voren helpen? Mijn collega’s en ik hebben voet bij stuk gehouden en kregen de handen op elkaar. En uiteindelijk werd het een van de paradepaardjes van de Rabobank. Het klimaatakkoord halen is een gezamenlijke verantwoordelijkheid, we moeten samen de handschoen oppakken. Dit is geen onderwerp om op te concurreren.’

Stap naar Unigarant

Ze was al een tijdje op zoek naar een nieuwe uitdaging toen ze in 2021 werd benaderd door een headhunter, met de vraag of ze eens wilde praten. ‘Eerst via LinkedIn. Daar heb ik de eerste keer helemaal niet op gereageerd. Toen hij me belde dacht ik: laat maar gaan, die bellen wel vaker. Tot ik erachter kwam dat het de baas van zo’n groot kantoor in Europa was.’

De recruiter wilde het met haar hebben over de vacante positie van ceo bij Unigarant en bestuurslid van ANWB. ‘In gesprek met Marga de Jager, de ceo van ANWB, raakte ik zo geïnspireerd door haar verhaal en missie, dat ik langzaam maar zeker verliefd werd op deze klus en toch besloot Rabobank te verlaten.’

Hoewel ze met haar overstap naar een verzekeraar in een andere wereld is beland, komt ze toch dezelfde uitdagingen tegen. Bij Unigarant draait het net als bij haar oude werkgever om het leiden van een bedrijf en tegelijkertijd het verkleinen van de CO2-uitstoot, het vergroten van maatschappelijke betrokkenheid en het binden van een jonge doelgroep. ‘De uitdaging blijft, maar zit alleen in een andere sector.’

Die oude directeur die haar als pas afgestudeerde kunsthistorica in het bankwezen geen knip voor de neus waard had gevonden, zal zich de afgelopen veertien jaar waarschijnlijk verschillende keren achter de oren hebben gekrabd. Wat was haar antwoord toen eigenlijk? ‘Oh, ik heb niks gezegd’, zegt Van Workum. ‘Ik ben weggelopen en heb laten zien dat ik het wel kon.’

Lees meer interviews in de serie Route naar de top:

• Serpil Tascioglu (Unilever): ‘Ik kan nu een rolmodel zijn voor anderen’
• Angela Eijlander (SNS Bank): ‘Mijn bijnaam was ‘De draak van Apeldoorn’’
• David Knibbe (NN Group): ‘Hoe hoger je klimt, hoe argwanender mensen worden’