Het zoveelste boek over agile werken? ‘Nee, dit is geen dik boek waarin we agile verkopen. Dit is een praktische gids voor leiders met weinig tijd die willen weten wat hen concreet te doen staat in een agile transformatie.’ Aan het woord is Harm Jan Brondijk, één van de drie auteurs van het boek.
Het boek is gebaseerd op lessen uit de praktijk van ABN Amro, Logius, Eneco, verschillende Ministeries, NS, UWV en vele andere organisaties. De auteurs zijn werkzaam als agile coaches bij Conclusion Implementation.
Agile in de praktijk
‘Agile werken is prima te leren in teamtrainingen. Tegelijkertijd is het voor leidinggevenden vaak een hele kunst om een andere invulling aan hun eigen rol te geven. Leiders winnen veel, maar verliezen ook. Ze moeten enerzijds structuur geven en anderzijds vooral loslaten; zorgen dat zelforganiserende multidisciplinaire teams zo goed mogelijk gefaciliteerd worden. Daarbij moeten kader en gemeenschappelijke doelstellingen voor iedereen helder zijn’, voegt Ronald Buis toe, medeauteur en ervaren agile coach.
Klinkt heel mooi, maar hoe gaan leiders dat waarmaken? ‘Daar geeft onze praktische gids nou precies antwoord op’, glimlacht Brondijk. ‘Eerlijk gezegd zijn wij blij met de dikke rapporten van veel business consultancybureaus. Zij presenteren vaak een architectuur waarna je zelf moet uitzoeken hoe dat allemaal te realiseren. Wij coachen juist op houding en gedrag zodat er echt iets verandert.’
Op de vraag naar een voorbeeld vertelt Buis over de discrepantie tussen klantgericht handelen en werken langs de lijnen van overeengekomen contracten. ‘Agile werken betekent dus ook dat bestaande partnercontracten opnieuw tegen het licht gehouden moeten worden.’
Persoonlijk opvatten
Een ander voorbeeld is de totstandkoming van gemeenschappelijke doelstellingen. Steven van den Heuvel, eveneens auteur en ervaren agile coach: ‘Iedereen is het erover eens dat heldere doelen en klantcentraal werken absolute must zijn. Echter, als doelstellingen eenmaal vastgesteld zijn, blijkt vaak dat ieder daarbij zo zijn eigen individuele uitleg en handelen heeft. Zorg er dus voor dat je meer investeert in de totstandkoming van gezamenlijke doelen.’
‘Zo is er geen aparte wereld van business en IT. Samen stel je vast wat bereikt moet worden, waarbij je kritisch beoordeelt wat dat concreet en voor wie betekent. Afscheid nemen van bepaalde processen en rollen is daarbij een realistische optie. Wees daar eerlijk en transparant over, hoe moeilijk dat ook is’, vervolgt Van den Heuvel.
‘Hoe vaak hoor je niet: je moet het niet persoonlijk opvatten hoor. Dat moet mijns inziens wel! Want dat is de enige manier om er echt van te leren’, vertelt Buis. ‘Transparantie, inspectie en aanpassen zijn daarbij ongelooflijk belangrijk.’
Geen ruimte voor micromanagers
Hoe moet een leider omgaan met verlies op controle? ‘Het klinkt vast vreemd, maar het verleden moet gekoesterd en gerespecteerd worden. Als je het verleden goed kent, krijg je meer grip op hoe de leider in een agile transformatie in de wedstrijd staat’, zegt Van den Heuvel.
‘Ik geef toe dat micromanagers het lastig hebben in een ware agile omgeving. Maar ook dan moet je durven concluderen dat deze personen niet de visiedrager kunnen zijn voor zelforganiserende teams. De nieuwe leider is primair bezig met langetermijnperspectieven. Daarin zorgt hij of zij ervoor, dat collega’s in zelforganiserende teams over voldoende data beschikken om snel en adequaat beslissingen te nemen.’
‘Ook al is onze samenleving complex en super dynamisch, als structuur, kaders en onderliggende principes helder zijn, is kortcyclisch werken in een sfeer van rust, regelmaat en routine absoluut mogelijk’, benadrukt Van den Heuvel.
Toptalenten laten rijpen
‘In sommige opzichten kun je agile werken vergelijken met een ouder-kindrelatie’, zegt Brondijk. ‘Ouders moeten alles in het werk stellen om het kind de ruimte te geven voor ontplooiing. Ook dan moeten conflicten gewoon bespreekbaar zijn. Dat zorgt voor een omgeving waarin niemand bang hoeft te zijn.’
‘Kortom, net zoals thuis, een veilige en vertrouwde omgeving waarin toptalenten volop tot zijn recht komen. Als leiders dat weten te realiseren, is de organisatie echt voorbereid op onze huidige, snel veranderende wereld’, concludeert Brondijk.
Advertorial Gratis ‘Hoe manage jij jouw agile transformatie’
Ga jij aan de slag met agile? Dan is de gids ‘Hoe manage jij jouw agile transformatie?’ een must have. Conclusion geeft 30 exemplaren gratis weg via conclusionimplementation.nl/gidsvoorleiders
lees verder