In Durf te leiden deelt Brené Brown, bekend van haar TEDtalk, haar boeken over kwetsbaarheid en professor aan de University of Houston, resultaten uit het zevenjarige onderzoek dat ze hiernaar deed onder 150 topmanagers. Verwacht echter geen harde onderzoeksresultaten in het boek, maar lessen uit de praktijk en hoe ze toe te passen op kantoor, deels uit de 20 jaar ervaring die Brown heeft met de trainingen die ze bij (veelal Amerikaanse) bedrijven over leiderschap geeft.
Medewerkers van een bank uit de Londense city wisten haar tijdens zo’n training bijvoorbeeld te vertellen dat er in de bancaire wereld, vol van regels, geen ruimte is voor kwetsbaarheid en andere zachte vaardigheden. Op de vraag van Brown wat het grootste probleem is in de sector, kwam als antwoord: het nemen van ethisch juiste beslissingen. ‘Er is waarschijnlijk niets wat meer kwetsbaarheid vergt dan mensen verantwoordelijk stellen voor ethiek en waarden, vooral als er veel geld mee gemoeid is. Als jullie niets met kwetsbaarheid doen, is het geen wonder dat dát jullie grootste probleem is’, zou Brown naar eigen zeggen gezegd hebben.
Vertrouwen
De mate waarin leiders ruimte geven aan zachte vaardigheden bepaalt volgens Brown hoe succesvol hun medewerkers zijn. Als kwetsbaarheid en vertrouwen ruimte krijgen op de werkvloer, leidt dat ertoe dat teams zich op hun gemak voelen en problemen echt oplossen. Bij bedrijven waar geen plaats is voor deze vaardigheden worden lastige gesprekken liever vermeden. Er komt bij bedrijven pas aandacht voor vertrouwen als er al problemen zijn. Alsof je iemand een parachutesprong laat maken, maar daarna pas gaat oefenen met landen. Bouw dus eerder aan dat vertrouwen, stelt Brown. Niet met grootse heldhaftige gebaren, maar met kleine zaken: aandacht, luisteren en begrijpen wat je mensen belangrijk vinden.
Vraagt dat van leiders dat ze alles delen maar met hun medewerkers? Brown stelt ons gerust: ‘Ik ken leidinggevenden die veel meer delen dan ze zou moeten maar weinig tot geen vaardigheden vertonen als het om kwetsbaarheid gaat.’ Kwetsbaarheid betekent volgens haar vooral dat je de moed hebt je te laten zien als je de uitkomst niet onder controle hebt. ‘Dat betekent ook vallen en het niet altijd goed doen, maar in ieder geval leef je naar de waarden die jij belangrijk vindt.’
Persoonlijke tips
Naast lessen over leiderschap op de werkvloer biedt Brown ook handvatten om persoonlijk meer moed te tonen, want ‘wie we zijn, is hoe we leidinggeven’. Het vertrouwen dat nodig is voor moedig leiderschap, begint volgens haar altijd bij jezelf. Luister dus met evenveel passie naar jezelf als je zou willen dat anderen naar jou luisteren. En ben je boos op jezelf omdat je iets verkeerd heb gedaan? Volgens Brown moet je zo goed zijn tegenover jezelf als je voor anderen zou willen zijn.
Een en ander klinkt wellicht voor de hand liggend, maar hoe kan het dan dat in veel bedrijven nog steeds de kritiek, perfectionisme en een roddelcultuur domineren in plaats van empathie? Dat is een gevolg van gemakzucht en tijdgebrek. ‘We hebben liever een slechte oplossing waarvoor we meteen in actie kunnen komen dan dat we in onzekerheid verkeren totdat we hebben vastgesteld wat het probleem eigenlijk is.’
Hou je oren en ogen dus goed open, zegt Brown, handel vanuit zelfbewustzijn in plaats van zelfbescherming en geef bovenal het goede voorbeeld door moedig leiderschap te tonen. Wie zich kwetsbaar opstelt in een vertrouwde omgeving, zal anderen inspireren datzelfde te doen.
Durf te leiden leest als een handige gids voor de eerste stappen naar moedig leiderschap. Een duidelijk pleidooi voor kwetsbaarheid op de werkvloer, waarin de bezwaren van sceptici trefzeker worden gepareerd.
Brené Brown – Durf te leiden. Een werkboek is te downloaden op de website van Brown