Het is twee graden. Ik sta met mijn tenen in het ijskoude water van de Lysefjord in Noorwegen. Een zeehond zwemt voorbij. De zon schijnt op mijn gezicht, maar de ijzige wind laat me niet vergeten waar ik ben. Ik had nooit verwacht dat ik zoiets zou doen, maar terend op mijn innerlijke kracht loop ik toch het water in.
Samen met acht andere deelnemers maak ik de ‘Coachingsreis van je leven’, een reis die het bedrijf Special Forces in Business sinds 2015 aanbiedt. Special Forces bestaat uit zes oud-mariniers die na hun diensttijd parttime of fulltime als coach zijn gaan werken. Vier van hen zijn mee als coach. Ze ogen hard, sterk, maar tijdens deze reis zien we ook hun zachtaardige kant. Ze zijn in balans – een balans die ze anderen helpen te vinden tijdens deze achtdaagse coachingsreis naar een van de mooiste fjorden van Noorwegen.
‘Ik had tijdens het wandelen ineens door waar het allemaal fout was gegaan’
Geen antwoorden
Alle rangen en standen kunnen zich aanmelden, van ceo tot medewerker van de klantenservice. Ook bedrijven en hele teams kunnen meedoen, vertelt coach en initiatiefnemer Arie van Ingen. ‘Deelnemers komen omdat ze met een coachingsvraag zitten. Aan zakelijke vraagstukken liggen vrijwel altijd persoonlijke vragen aan ten grondslag. Uiteindelijk gaat het om persoonlijke groei.’ Van Ingen ziet allerlei vragen voorbijkomen. Hoe zorg ik dat mijn medewerkers naar mij luisteren? Hoe zorg ik dat ik beter ga presteren? Eigenlijk maakt het niet uit wat de vraag is. De coaches geven geen antwoord, maar helpen je om het antwoord zelf te vinden. Arie: ‘Tijdens deze reis groei je in je persoonlijk leiderschap. Daardoor functioneer je uiteindelijk ook beter op de werkvloer.’
De eerste twee dagen lijken wel legertraining: de coaches slopen je eerst fysiek, pas daarna is je emotionele welgesteldheid aan de beurt. Niemand wordt gespaard. Met volle bepakking – rugzak met eten en drinken, pannetje, kleren, slaapzak, matje – klim ik op dag twee langs het heldere water van de Lysefjord ruim 600 meter omhoog naar een van de mooiste (en bekendste) plekken in Noorwegen: Preikestolen, de Preekstoel. Mijn schouders branden van de zware rugtas en mijn benen kunnen na uren lopen geen stap meer verzetten. Ik praat mezelf moed in om verder te gaan. Ook de andere deelnemers zie ik zichzelf toespreken. We slapen op de bergtop, in de vrieskou, zonder tentje. Het is afzien – de special forces-achtergrond van de coaches verloochent zich niet. ‘Het is niet per se onze tactiek om je fysiek te slopen zodat je emotioneel breekt, maar als het werkt…’, lacht coach Arie van Ingen. En werken doet het.
Een duwtje in de rug
Het leven tijdens de tocht wordt teruggebracht tot de basis: eten, drinken, slapen. Noodgedwongen, want tijdens deze reis doen we niet aan tv’s of smartphones. Dat is precies waar de deelnemers behoefte aan hebben: rust en tijd voor reflectie. Dat gaat makkelijker in een beeldschone natuursetting dan thuis, in je alledaagse omgeving. Bovendien lopen hier vier ervaren coaches rond, altijd aanspreekbaar, open, behulpzaam. Ze bieden een luisterend oor waar nodig, of een duwtje in de rug. ‘Soms is dat nodig om de deelnemers een emotionele doorbraak te laten ervaren’, vertelt coach Marcel Dekker. Het middel: spannende oefeningen, zoals klifhangen op de Preekstoel, abseilen of zwemmen in het ijskoude water van de fjord.
Eenmaal boven is het tijd om onze stenen met ‘levensbagage’ weg te gooien
Ook ik moet er op dag drie aan geloven: de klifoefening. De coaches willen dat ik mijn emoties meer toon. Ik ben te neutraal, ‘afgevlakt’, zoals ze het noemen. Een tijdje aan een enkel touwtje over de rand van een klif hangen zal daar wel bij helpen, zo is het idee. Ik moet de controle loslaten en vertrouwen op de coaches die het touw vasthouden. Steeds laten ze het touw een beetje vieren, waardoor ik verder over de klif kom te hangen. Het voelt alsof ze me steeds een meter laten vallen. Ik grijp regelmatig achter me naar de vingers van coach Danny of Marcel van de schrik. Ik ben niet de enige die de oefening doet, steeds meer deelnemers willen het proberen. Het is niet alleen een fysieke uitdaging, het is vooral een mentale uitdaging. Als ik even later weer op de klif sta bonkt mijn hart in mijn keel. Uren later knikken mijn knieën nog steeds. Ook ben ik trots: dát heb ik wel even gedaan!
De dagen hebben een vast ritueel: we beginnen ’s ochtends door met de groep ‘in te checken’. ‘s Avonds checken we weer ‘uit’. We staan met zijn allen in een kring, ‘rechtop, knieën van het slot’, instrueren de coaches, en vertellen één voor één in het midden van de kring hoe we ons die dag voelen en wat we nodig hebben. In het begin is dit voor iedereen onwennig, vooral het maken van oogcontact met de anderen voelt ongemakkelijk. Iedereen weet van elkaar dat ze hier met een reden zijn, dat het niet goed gaat. Maar gedurende de week verandert de dynamiek van de groep en groeit de groep onbekenden naar elkaar toe. Samen gaan we de uitdagingen aan, we delen tranen en verhalen, helpen elkaar waar nodig. Bij het in- en uitchecken op de laatste dag kijkt iedereen elkaar zonder moeite in de ogen. De spanning is weg, het onderlinge vertrouwen is groot.
Terry’s droom
Omdat je als groep zo hecht met elkaar wordt, kun je verstrikt raken in de problemen van een ander, waarschuwen de coaches. ‘Deze reis is zowel een groepsproces als een persoonlijk proces. Let goed op in welk proces je je bevindt’, herhaalt coach Marcel een aantal keer tijdens de reis. Het valt me op hoe goed iedereen elkaar helpt. Terry Dijkstra is de jongste deelnemer (22) en kreeg de reis aangeboden van zijn vader. ‘Ik was een ongeleid projectiel voordat ik ging’, vertelt hij. ‘Ik had geen richting in mijn leven en rende weg voor alle verantwoordelijkheden.’ Tijdens de reis besluit Terry te gaan voor zijn levenslange droom om een foodtruck te runnen. ‘Ik werd hierin geholpen door een andere deelnemer, die al lang ondernemer is en veel ervaring heeft. Hij gaat me helpen een businessplan te schrijven, waardoor mijn droom uit kan komen.’ Daarnaast besluit Terry om weer naar school te gaan. ‘Ik wil ook een vangnet hebben. Het kan zijn dat mijn droom op dit moment nog niet haalbaar is.’
Soms hebben we een emotioneel duwtje in de rug nodig: abseilen, zwemmen in de ijskoude fjord, hangen aan een klif
Terry is niet de enige die zijn leven wil omgooien. Danny de Hey (46) ging in juni mee met de coachingsreis. Na terugkeer zegde hij op voor een nieuwe kans bij logistiek bedrijf SPS Innoqon, als projectmanager operations. ‘Ik zat vast in mijn leven, met werk en mijn relatie. Ik leefde stoïcijns, als een robot. Tijdens de wandeling naar de Preekstoel op de tweede dag scheef ik onbewust in mijn logboek: ‘toen begon de ellende’. Ik had ineens door waar het allemaal fout was gegaan.’ De oefening waarbij de deelnemers een brief aan zichzelf moesten schrijven over het verleden en hoe dat hen gevormd heeft, had enorme impact op Danny. ‘Ik vond dat heel confronterend. Maar toen ik die brief in het haardvuur gooide (onderdeel van de oefening, red.), merkte ik wel dat het verlichting gaf.’
Eenzelfde soort verlichting ervoer Danny toen hij de steen die hij kreeg tijdens de ‘spiegelsessie’ mocht weggooien. Tijdens die sessie confronteren de coaches je met hun observaties en kijken ze hoe ze je praktisch kunnen helpen. En ze geven je een steen, die je een tijdje bij je draagt. Danny: ‘Die steen is als de bagage die je met je meedraagt in het leven. Die steen bracht me letterlijk uit balans omdat hij zo zwaar was. Ik was enorm blij om hem later weg te gooien, samen met mijn negatieve gevoelens.’
Op dag zes van onze reis gaan we richting Kjeragbolten, een beroemde rots die tussen twee bergwanden hangt op een kilometer hoogte. Het is de mooiste tocht die we maken, door het maanlandschap van de berg Kjerag. Ik waan me even in Middle Earth, het land van de Lord of the Rings. Soms loop je een tijdje horizontaal, maar vaak moet je steile rotshellingen beklimmen, het ijs ontwijkend. Sommige stukken kletsen we met elkaar – wie nog adem over heeft. Het laatste, steilste stuk wandelen we in stilte, op verzoek van coach Marcel. We zijn inmiddels in fase drie van het coachingsproces beland: handvatten geven. De deelnemers weten inmiddels wat hen dwarszit, hebben gereflecteerd met de coaches tijdens de spiegelsessie en gaan over twee dagen weer naar Nederland. Het is nu tijd om te bedenken wat we zelf kunnen doen om thuis niet weer in het oude gedrag te vervallen, maar positief verder te gaan. Een aantal deelnemers vertelt me later dat ze tot echte inzichten zijn gekomen tijdens die stiltewandeling. Ze hebben afspraken met zichzelf gemaakt waar ze zich goed bij voelen.
Loslaten
Eenmaal boven is het tijd om onze stenen met ‘levensbagage’ weg te gooien. Ik loop voorzichtig de Kjeragbolten op en sta even stil bij het feit dat ik op een rots sta boven een duizend meter diep ravijn. Coach Marcel begeleidt mij de meditatie in. ‘Concentreer je op de steen, voel hem in je handen. Wat heb je erin gestopt?’ Hij geeft me de tijd. ‘Als je er klaar voor bent, mag je de steen weggooien op een manier die jij voor jou juist voelt.’ Daar gaat de steen, hij vliegt het ravijn in. De meeste deelnemers komen lachend of huilend van blijdschap van de rots af. Ze hebben achter zich gelaten wat hen zo dwarszat: de opluchting straalt van hun gezichten. Er wordt geknuffeld, gehigh-fived en de coaches vertellen iedereen hoe trots ze zijn.
Dit moment was voor een van de begeleiders extra speciaal. Sandra Schrijver (42) was deelnemer van de reis van juni naar Noorwegen en besloot de tocht naar boven destijds niet te maken. ‘Het was op dat moment een goede keuze, want het was erg mistig. Toch wilde ik de tocht later alsnog heel graag maken.’ Sandra werd door Arie uitgenodigd om mee te gaan als begeleider op deze reis, omdat zij nog wat af te ronden had. ‘Maar ook omdat ze zo betrokken is bij de organisatie en ons concept’, vertelt coach Arie. ‘Wij gunnen het haar dat ze haar persoonlijke reis kan afmaken.’
Goede keuzes
Die ervaring staat in het teken van Sandra’s thema: goede keuzes maken. ‘Dat was mijn coachingsvraagstuk in juni’, vertelt ze. Sandra maakte in haar leven –vooral met mannen- slechte keuzes voor zichzelf. Daardoor zag haar leven er heel anders uit dan voor zichzelf wenste. ‘Dat moest een keer klaar zijn. Ik besloot begin dit jaar dat 2016 míjn jaar zou worden. Daarom ben ik in juni meegegaan op reis. Het heeft me enorm geholpen om betere keuzes te maken. Ik heb nu een andere mindset dan vóór ik ging en dat zorgt ervoor dat ik andere keuzes maak.’ Met mannen, maar ook op andere gebieden. ‘Ik heb besloten dat ik mezelf op zakelijk gebied verder wil ontwikkelen, want ik heb nooit een gerichte studie gevolgd en daardoor heb ik ook veel verschillende banen gehad. Ik leer mijn dochters door mijn eigen foute keuzes dat zij juist wél voor de lange termijn moeten denken en moeten gaan studeren. Ik heb na de reis besloten mezelf alsnog op zakelijk gebied te gaan ontwikkelen en werk te gaan doen waar ik echt voldoening uit kan halen. Ik heb nu alles op de rit en ben aan het bekijken wat ik precies wil en wat ik daarvoor nodig heb. Omdat ik een echt buitenmens ben en zoveel houd van met mensen werken, zit ik richting coaching te denken. En als ik daar een studie voor nodig heb, ga ik dat alsnog doen.’
Nu, drie maanden na haar poging in juni, gaat Sandra onder begeleiding van coach Marcel de Kjeragbolten op. Extatisch komt ze er even later weer af. Zonder steen. ‘Gelukt!’
Ook voor 2017 staat er een aantal reizen naar Noorwegen gepland. Aanmelden kan via de website. De coachingsreis van je leven kost 2.950 euro. Meer informatie kun je vinden op www.decoachingsreisvanjeleven.nl of de Facebookpagina.
COACHES
Arie van Ingen: de leider. Mede-oprichter en -eigenaar van Special Forces in Business. Gespecialiseerd in motivatie en groepsdynamica. Hij woont in Ede met zijn vriendin en heeft drie kinderen. Was in het leger marinier.
Marcel Dekker: de Verbindelaar. Een zelf gekozen titel, naar zijn kracht om mensen met elkaar, zichzelf en hun omgeving te verbinden. 
Woont samen in Almere en heeft drie kinderen. Was in het leger sergeant.
Danny Addink: Gespecialiseerd in ambitie en zingeving. Sterk in het creëren van mindfulness. Is getrouwd, 
woont in Zutphen en is vader van twee kinderen. Was in het leger marinier.
Richard Schmits: de beschouwer. Mede-eigenaar van Special 
Forces in Business. Gespecialiseerd in observatie, crisis- en conflictmanagement. Woont in Den Haag en is vader van twee kinderen. Was in het leger marinier.
Bekijk hier een video van de coachingsreis naar Noorwegen.
Dit artikel staat in de nieuwe editie van MT. Bestel hier een proefnummer. 
