Het kan hen zelf overbodig maken, toch zien steeds meer Europese leidinggevenden brood in zelfsturende teams.
Bijna 80% van de managers in Europa noemt de invoering van zelfsturende teams namelijk 'een stap in de goede richting', blijkt uit onderzoek van Allied Consultants Europe, een samenwerkingsverband van 10 managementconsultancybureaus uit Europa, waaronder het Nederlandse Rijnconsult. Voor het onderzoek werden meer dan 150 ceo’s en managers ondervraagd en leidinggevenden van 37 Europese organisaties geïnterviewd.
Bijna onvermijdelijk
De respondenten laten een duidelijke trend zien naar bedrijven die meer verantwoordelijkheid en zelfstandigheid geven aan hun teams en business units. Dit komt volgens de onderzoekers doordat organisaties onder bijna constante in- en externe druk staan om zich snel aan te passen aan ontwikkelingen op het vlak van strategie, concurrentie, technologie en compliance. Deze druk vormt ook 'een grote uitdaging' voor de traditionele ‘managementwijsheden’ en businessmodellen, wat de opkomst van zelfsturende teams volgens hen bijna onvermijdelijk maakt.
Slechts 2% zegt: irrelevant
Uit de resultaten van het onderzoek blijkt dat slechts 2% het onderwerp 'irrelevant' vindt voor hun organisatie. Een grote meerderheid van de organisaties (70%) geeft daarentegen aan de afgelopen 2 jaar stappen te hebben ondernomen om de activiteiten van zelfsturende teams in hun organisatie op te schroeven.
Reden #1: motivatie en betrokkenheid
Gevraagd naar het waarom van die toegenomen belangstelling noemt ruim 63 procent 'het betrekken en motiveren van werknemers' als voornaamste reden. 'In tegenstelling tot de traditionele aanpak van bevelen en controleren floreren succesvolle zelfsturende teams in een meer collaboratieve leiderschapsstijl, die vaak meer motivatie en betrokkenheid creëert. Dit leidt tot meer tevreden werknemers', aldus Mark Nijssen, adviseur bij Rijnconsult en medeauteur van het onderzoeksrapport.
Reden #2: samenwerking en kruisbestuiving
Op de tweede plek volgt de samenwerking tussen verschillende afdelingen (48%), die tot kruisbestuiving van ideeën leidt en bijdraagt aan de innovatie in het bedrijf. 'Leidinggevenden geloven dat meer zelfstandigheid zowel de teams als de organisatie in zijn geheel in staat stellen sneller te kunnen reageren, als aanpassing nodig is aan meer flexibele en open innovatieprocessen', verklaart Nijssen.
Reden #3: Hechtere klantrelaties
Als andere voorname reden voor de invoering van zelfsturende teams werd het ontwikkelen van hechtere klantrelaties genoemd (door 41% van de respondenten). Nieuwe technologie en meer contactpunten tijdens het besluitvormingsproces zorgen voor hogere verwachtingen bij klanten, waardoor klantgerichtheid steeds crucialer wordt, zegt Nijssen. 'Om klanten succesvol tegemoet te komen, moeten de rol van hiërarchie, en de relevantie van processen en besluitvormingsmechanismen nauwkeurig overwogen worden, zodat deze bijdragen aan de prestaties, in plaats van deze te hinderen.'
De populariteit van zelfsturende teams verschilt wel per functiegroep en afdeling, blijkt uit het onderzoek. Zelfstandigheid wordt op dit moment nog vooral gekoppeld aan meer praktische (project-)managementtaken, zoals werkplanning, prioritering en uitvoering van werk. Ook kennen bedrijven vaak meer ‘vrijheid’ toe binnen de lagere strategische lagen van de organisatie. 'Dit zou het gevolg kunnen zijn van een gebrek aan vertrouwen van het management om zelfsturende teams meer (belangrijke) verantwoordelijkheden te laten overnemen. Maar het kan ook het gevolg zijn van het feit dat het team zelf (nog) niet toe is aan het omgaan met meer zelfstandigheid', aldus Nijssen.
Overbodig
Hoe dan ook, opmerkelijk blijft het natuurlijk wel, het grote aantal managers dat erin gelooft dat ze eigenlijk zelf overbodig zijn in de organisatie. Of zouden ze misschien denken: 'Ik ben zelf natuurlijk onmisbaar, maar die collega van mij….'
Bekijk een filmpje over het onderzoek:
Foto boven via Flickr.com
