Eigenaarschap. Een hot topic waar iedereen zo zijn eigen ideeën bij heeft. Om te leren hoe het écht zit, deed Lysanne Beekhof (communicatieadviseur bij Involve) samen met de Universiteit Twente deed zij onderzoek naar het vergroten van eigenaarschap in organisaties. Wat is eigenaarschap precies? Wat is ervoor nodig? En wie speelt daar een rol in?
‘Algemeen eigenaarschap’ bestaat niet
Eigenaarschap wordt ervaren met betrekking tot een specifiek onderwerp. Je kunt het niet in het algemeen ervaren, het gaat ergens over. Zoals de ontwikkeling van een nieuw product of het implementeren van een nieuw systeem. Eigenaarschap gaat over het gevoel dat iets ‘van mij’ of ‘van ons’ is. Niet in juridische zin, zoals je eigenaar van een auto of huis bent, maar psychologisch. Zoals je je eigenaar van dat ene idee of zelfs de laptop van je werk voelt (die juridisch gezien niet eens van jou is). Een oproep als ‘we willen meer eigenaarschap zien bij onze medewerkers’ moet dus direct worden gevolgd door antwoord op de vraag: ‘waarvoor precies?’.
3 routes naar eigenaarschap
Het soort eigenaarschap waar het hier om gaat is dus een psychologisch concept en daarmee behoorlijk complex. Wil je het beïnvloeden, dan doe je dat via drie routes. Namelijk: doordat mensen controle hebben over het onderwerp, er kennis van hebben, en er iets van zichzelf in kunnen investeren (denk aan tijd, energie, geld). Hoe meer routes er beschikbaar zijn, hoe beter.
Wil je meer eigenaarschap, dan zul je de beschikbaarheid van die routes kritisch moeten onderzoeken. Hebben mensen écht controle over zaken, toegang tot álle relevante informatie en mogen ze ook daadwerkelijk hun tijd of budget investeren? Stel je voor, je verwacht dat mensen actief meedenken over het verbeteren van een administratief proces. Bijvoorbeeld meer orders verwerken in minder tijd. Hebben ze kennis van het gehele systeem en proces, of maar een deel? Mogen ze dan ideeën testen, of alleen aandragen? Krijgen ze tijd om (met elkaar) te brainstormen over hoe het anders kan of op zoek te gaan naar goede voorbeelden?
De manager faciliteert
Hiermee is niet gezegd dat leiders en managers die meer eigenaarschap willen alles maar gewoon goed moet vinden. Leidinggevenden moeten zich realiseren dat meer eigenaarschap niet alleen iets van de ander vraagt. Organisaties en leiders zullen zelf het goede voorbeeld moeten geven door kritisch naar zichzelf en de beschikbaarheid van de drie routes te kijken.
Opleiding Business Development
Waar liggen de échte kansen in de markt? Deze collegereeks aan Nyenrode geeft inzicht in hoe je waarde creëert en nieuwe zakelijke kansen kunt realiseren.
lees verder
Tips
Hoe kun je dit aanpakken? Een paar tips op een rijtje:
- Wees duidelijk: waarvoor wil je dat medewerkers (meer) eigenaarschap ontwikkelen?
- Geef ruimte: onderzoek de beschikbaarheid van de routes en maak zoveel mogelijk ruimte vrij.
- Wees eerlijk: vertel het medewerkers als er beperkingen zijn ten aanzien van (één van) de routes. Hiermee voorkom je teleurstellingen en schets je het kader waarbinnen medewerkers kunnen bewegen.
- Als laatste: heb vertrouwen en laat dat zien. Zo creëer je een veilige omgeving waarin medewerkers kunnen experimenteren en kunnen wennen aan een andere manier van werken.
Dit artikel is een herplaatsing van het artikel dat eerder bij MT verscheen.
