‘Zitten is een werkwoord’, zei Gerrit Rietveld al. Dus zitten moet niet al te comfortabel zijn, zeggen de anti-ergonomen.
Gerrit Rietveld had een vooruitziende blik toen hij de kritiek op zijn hoogst oncomfortabele zitmeubelen van de hand wees. Op de stoelen van de geniale ontwerper kon je namelijk geen ongezonde zituren maken.
Twee Rietvelden
Nu zijn er weer twee Rietvelden (geen familie overigens) die een baanbrekende visie op het zitlandschap presenteren. Namelijk: stoelloos. Het project heet dan ook The End of Sitting, en is het gedachtegoed van Prix de Rome Architectuur-winnaar Ronald Rietveld die samen met broer en filosoof Erik Rietveld Raaaf (Rietveld Architecture-Art-Affordances) vormt, in samenwerking met beeldend kunstenares Barbara Visser.
Stimulering van anti-ergonomie
Hun doel: het vele zitten van de moderne mens ten einde brengen. Rietveld: ‘We gaan zittend in de auto naar het werk, doen zittend ons werk, gaan zittend in de file terug naar huis, eten zittend en dan ploffen we neer op de bank voor de tv. We zitten de hele dag, maar dat blijkt heel erg slecht voor onze gezondheid. Met die gedachte zijn we een nieuw kantoor of werklandschap gaan ontwerpen, waarbij je middels anti-ergonomie gestimuleerd wordt om van positie te veranderen.’ Niet lekker zitten dus, maar juist lekker bewegen.
Poollandschap met inhammen
The End of Sitting lijkt nog het meest op een soort poollandschap vol met ijsschotsen en inhammen, waarin gestaan, gehangen en gelegen kan worden. Het is in ieder geval ver verwijderd van alle ergonomische stoelen waarin je de hele dag zonder op te staan lekker achter je bureau in kunt blijven zitten. De stoel zoals wij die kennen, is zelfs compleet afgeschaft. Wel zijn er een soort hangplekken waar je in de buurt van een zitstand komt, maar waar het al snel zo oncomfortabel wordt dat het je als vanzelf aanspoort tot bewegen. En dat is nu precies de bedoeling. Waarom? Omdat zitten niet alleen een beetje slecht voor de gezondheid is. ‘Zitten kan dodelijk zijn,’ zei Rietveld (foto) deze week tijdens een bijeenkomst van Forbo Flooring in Amsterdam, waar het bedrijf haar nieuwe Marmoleum Modular-collectie presenteerde.
Vroegtijdig overlijden
Nou ja, dodelijk. Voor wie gemiddeld tussen de 8 à 11 uur zittend doorbrengt, is de kans op vroegtijdig overlijden 15 pocent, zo blijkt onder meer uit de onderzoeken van zitdeskundige Hidde van der Ploeg, senior onderzoeker bij de afdeling Sociale Geneeskunde en EMGO Instituut van het VU medisch centrum. Het percentage stijgt zelfs naar 40 procent voor wie meer dan 11 uur per dag op z’n stoel zit.
Inactieve beenspieren
Wie langdurig zit, gebruikt namelijk zijn spieren nauwelijks. Met name de beenspieren worden genegeerd en dat zijn nu net de grootste spieren in het lichaam. Worden die spieren niet gebruikt, dan wordt het vet en het suiker uit het bloed minder snel opgenomen en bestaat er een hoger risico op hart en vaatziekten en het ontwikkelen van diabetes.
Even sporten als remedie is niet genoeg
En let op, de hele dag zitten en dan toch aan het einde van de dag even 30 minuten sporten, waarmee aan de norm gezond bewegen wel wordt voldaan, is ook niet genoeg. Dat bleek tenminste uit een recent Canadees onderzoek. Te veel zitten, zegt David Alter, hartexpert van de Universiteit van Toronto, is zelfs zo slecht, dat het de voordelen van genoeg sporten overschaduwt.
Anders denken over beweging
Cardiologen van de UT Southwestern Medical Center kwamen tot een soortgelijke conclusie. Zo zou 2 uur zitten volgens de onderzoekers net zo schadelijk zijn voor onze gezondheid als 20 minuten beweging goed doet. We moeten nu eenmaal anders gaan denken over beweging, zegt hoofdonderzoeker Jarett Berry, ‘want wat we doen terwijl we niet bewegen is minstens zo relevant voor onze gezondheid.’
Eerste producten in ontwikkeling
Kortom, het grillige kantoorlandschap van Raaaf mag er dan nogal futuristisch uitzien, toch zou een toekomstige werkplek waar stoel en tafel niet langer het uitgangspunt zijn, helemaal niet zo gek zijn. Ondertussen hebben ook meubelfabrikanten de installatie van Raaaf goed bekeken. Zo zouden de eerste producten naar aanleiding van The End of Sitting al snel op de markt gaan verschijnen. PROOF heeft als eerste fabrikant aangegeven dat ze een productlijn gaan ontwikkelen, geïnspireerd op het werklandschap van RAAAF.