Ben jij die Transformation Manager die Philips ondernemender kan krijgen? Frans van Houten werft een hoop nieuw talent om zijn logge concern ondernemender en marktgerichter te krijgen. De eerste resultaten zouden al zichtbaar zijn.
De kwartaalcijfers van Philips stelden niet teleur. Dat wil zeggen: de beleggers hadden het twee weken geleden al flink voor de kiezen gekregen met de winstwaarschuwing die Frans van Houten toen alvast afgaf. De omzet groeide nog wel, met uitzondering van West-Europa, maar de marges stonden over de hele linie onder druk, mede door reorganisaties en afwachtende markten. Het saldo: drie procent groei, bij een bedrijfsresultaat (EBIT) dat tot een derde ineenschrompelde tot 262 miljoen euro.
Accelerate!
Niet best, ook al mag Philips net als zijn branchegenoten de economie de schuld geven. Toch is er meer aan de hand, maakte de vorig jaar aangetreden Van Houten al eerder duidelijk. Philips is te traag, staat te ver af van de klant en wordt te centraal geleid. Zjin bedrijf moet winstgevender, slagvaardiger en ondernemender worden. Voor dat eerste, het rendement, is een flinke kostenoperatie ingezet die 800 miljoen euro moet opleveren en wereldwijd 4500 banen zal kosten op een totaal van 120.000. Philips zoekt het in de overhead en de indirecte kosten: vooral de IT, HR en financiële afdelingen mogen hun borst natmaken. Dramatisch, maar die andere twee zaken op het wensenlijstje zijn een stuk lastiger te realiseren. Daarvoor is de meerjarige operatie Accelerate! ingezet, die dit jaar 150 miljoen euro zal kosten.
Slagvaardiger
Gas geven, hoe doe je dat met een kolossale olietanker die Philips is? Vanaf de zomer legde Van Houten dat zijn medewerkers en andere belangstellenden uit in de zogenoemde Town Hall Meetings. Meer ondernemerschap, een decentralere organsiatie, daar waren stevigere managementteams voor nodig volgens Philips, die inmiddes worden geleid door mensen die meer vrijheid krijgen om te ondernemen en hun productenportfolio beter moeten afstemmen op de lokale marktvraag. De managers in diverse landen krijgen daarvoor meer speelruimte. Dat zullen ze lang niet allemaal aankunnen: inmiddels heeft Van Houten een derde van zijn top 200 managers iets anders te doen gegeven. Hij trok een nieuw hoofd voor design aan en nam nieuwe mensen voor HR en Strategie op in zijn uitgebreide executive committee.
End2End
Van Houten voert bovendien strakkere businessmodellen in, met kortere beslistrajecten voor sales, marketing, research, productie en logistiek. Dat is een programma op zich, End2End, en moet van voor tot achter leiden tot minder gedoe en meer resultaat. Volgens de al langer toegepaste LEAN-principes moet binnnen die ketens continu procesverbetering plaatsvinden. De uitval moet omlaag en de time to market van nieuwe producten met veertig procent bekort. Ook de voorraden moeten omlaag, met minimaal een procentpunt per jaar. De voorraden zijn geslonken tot 16,1 procent van de omzet. Daarmee zijn ze sneller afgenomen dan in dezelfde periode een jaar eerder. Maar bedenk hierbij wel dat de voorraden in 2005 en 2006 nog op 11 procent lagen.
Cultuur
Het allertaaiste van de huidige Grote Verbouwing van Philips (voorgangers Gerard Kleisterlee en Cor Boonstra hadden elk hun eigen versie van de Grote Verbouwing) is de cultuurverandering die nodig is bij Philips. Meer gericht op resultaat en groei, en ondernemender dan tevoren. De strijd tegen de vele koninkrijkjes binnen het concern woedt al decennia. Ook de complexe, politieke besluitvorming die steevast leidde tot middelmatige uitkomsten werd al eerder op de korrel genomen, onder meer onder de vlag van Sense and Simplicity. En nu lopen dus workshops die persoonlijke transformatie moeten veroorzaken van de Philips-bevolking. De vacature voor Transformation Manager voor het End2End Transformation Office maakt duidelijk dat het Van Houten haast militaire ernst is: de Business Market Combination bazen moeten worden begeleid bij End2End transformatie.
Incentives
Wil je mensen in beweging krijgen, is de gedachte bij Philips, dan moet je ze belonen voor hun prestaties. Het lijkt op het eerste oog een ongelukkig gekozen moment om een bonuscultuur in te voeren. Maar het is niet zo dat Van Houten strooit met bonussen: hij wil zeven tot twaalf procent van het salaris variabel maken, een verdubbeling van wat het tot nu toe was. De leidinggegevenden worden inmiddels meer afgerekend op het resultaat dat ze kunnen beïnvloeden dan voorheen. En de extra's zijn meer toegespitst op de financiële doelen die voor 2013 zijn vastgesteld: daar is de toezegging van Acceleration Grants, aandelen en opties, aan de top aan gebonden. Overigens zijn de hoogste bazen voortaan verplicht aandeelhouder in hun bedrijf. Van Houten heeft duidelijk gekeken naar Amerikaanse voorbeelden.
Resultaten
Volgens Philips zelf zijn de resultaten van Accelerate! al zichtbaar in de groei die het ondanks de moeilijke marktomstandigheden in het afgelopen kwartaal heeft laten zien. Vooral de 'groeibusinesses' binnen Consumer Lifestyle, in feite de vertrouwde huishoudelijke apparatuur van het voormalige DAP, Domestic Appliances and Personal care, zouden er al van hebben geprofiteerd. Dat lokt bijna een welles-nietes discussie uit. Zou Philips zonder Accelerate!, waarvoor in elk geval veel nieuw talent en handenvol change managers zijn aangenomen, nog minder zijn gegroeid?
In 2013 mogen beleggers de balans opmaken van Accelerate! Dan moeten de doelen zijn behaald: een bedrijfsresultaat voor afschrijvingen van 10 tot 12 procent en een gemiddelde groei van vier tot zes procent.