Vaak aangekondigd maar nu bijna realiteit: het huwelijk van pc en tv. Binnenkort zet u met de afstandsbediening van uw televisie de harde schijf van de pc op zolder in beweging. En internet in de huiskamer zal de televisiewereld op zijn kop zetten.
D e taart is verzuurd, de slingers hangen scheef, en de gasten hebben hun avondkleding aan de wilgen gehangen. Al talloze malen is het feest aangekondigd, om net zo vaak te worden afgeblazen. Het is niet eenvoudig om nog enthousiasme op te brengen voor het voorgenomen huwelijk van de pc en tv.
Toch staan producenten zoals Sony, Philips, Acer en Microsoft opnieuw bij het altaar om de twee apparaten in de echt te verbinden. Dankzij technische innovaties zoals draadloze netwerken, breedbandinternet en betere opslagtechnieken zijn de aanstaande partners nog dichter naar elkaar toe gegroeid. De alledaagse huiskamer-tv staat op het punt te veranderen in een veelzijdige entertainment terminal.
Er is meer dan techniek dat pc en tv in elkaars armen drijft. Het apparaat dat vooral geschikt leek om e-mailtjes te tikken en de administratie van de hockeyclub bij te houden, heeft er talloze functies bij gekregen, waarbij beeld en geluid een belangrijke rol spelen. Harde schijven zijn nu de bewaarplaats van het digitale fotoarchief en de muziekbibliotheek. Gezinnen willen die foto’s op hun tv, en de mp3-bestandjes op hun hifi-installatie kunnen bewonderen. Het huwelijk van pc en tv is niet technology driven maar vooral content driven. Daarom zou het wel eens een lang en gelukkig huwelijk kunnen worden.
Uit de werkkamer
Om de twee singles nader tot elkaar te brengen, worden globaal twee strategieën gehanteerd. Bij strategie 1 wordt de pc simpelweg uit de werkkamer weggehaald en in de huiskamer geplant, op de plaats van de tv. In strategie 2 mag de pc blijven staan waar hij staat en worden pc, tv en andere apparatuur in huis onderling verbonden door middel van een netwerk. Omdat weinig mensen zin hebben in een woning vol kabels en snoeren, spelen draadloze technieken daarbij een belangrijke rol.
De pc die in een tv verandert (strategie 1) is geen nieuw concept: duizenden pc’s zijn al voorzien van een tv-ontvanger. Maar een belangrijke stap vooruit wordt gezet met XP Media Center, het nieuwe besturingssysteem van Microsoft, waarmee de metamorfose van pc naar ‘alleskunner’ gebruiksvriendelijker wordt gemaakt. Fabrikanten zoals HP, Gateway en Dell brengen al pc’s op de markt die op XP Media Center zijn toegesneden. De computers zijn uitgerust met een tv-tuner, een royale harde schijf en een afstandsbediening. Met zo´n pc’s in de woonkamer – bij voorkeur voorzien van een riant beeldscherm – is een aparte tv niet meer nodig. Gebruikers kunnen hun digitale foto’s aan de schoonfamilie laten zien en de nieuwste mp3-bestanden van internet halen en afspelen. De harde schijf fungeert niet alleen als digitale diaprojector en fonotheek maar ook als videorecorder. Staan de vertrouwde tv’s daardoor straks allemaal aan de straat? Dat niet. Want hoe veel mensen zijn bereid om een pc in de woonkamer te zetten? Willen de gebruikers vanaf de sofa ook hun pc-functies (tekstverwerking, elektronisch bankieren) bedienen? Verder lenen veel computerbeeldschermen zich slecht voor televisie, en omgekeerd is de resolutie van een gewone tv veel te klein om hem als computerscherm te gebruiken. Waarschijnlijk zal het ‘alles in één’-apparaat vooralsnog een uitkomst zijn voor kleinbehuisden. Wie de apparaten zullen kopen, blijft echter moeilijk te voorspellen, volgens Derk Wagelaar van Microsoft. “Wij dachten dat studenten de voornaamste doelgroep zouden zijn. Maar uit verkoopcijfers in de VS blijkt dat tot nu toe de gemiddelde leeftijd van de kopers veertig is. Misschien dat ze worden gekocht door mensen die hun computer als een tweede tv-toestel willen gebruiken; we weten het nog niet.”
Zwemdiploma
Er kleeft één groot nadeel aan XP Media Center: het is niet in Nederland te koop. Het is vorig jaar in de VS geïntroduceerd en inmiddels verkrijgbaar in enkele Europese landen. Maar het probleem is dat de televisiesystemen in Europa verschillen: in elk land moet Media Center worden aangepast aan zenderindelingen, teletekst en andere randvoorwaarden. Het hardnekkige gerucht gaat dat Media Center hier pas zal worden uitgebracht samen met Longhorn, de opvolger van XP, halverwege 2005.
Sommige computerproducenten hebben geen zin om zo lang te wachten. Acer introduceerde onlangs al twee pc-modellen die hetzelfde doen als Media Center, maar dan zonder het besturingssysteem van Microsoft. Ook Sony heeft een pc uitgebracht die tevens kan dienen als breedbeeld-tv en audiospeler. De producten van Acer, Enjoyment Centre genoemd, zijn alleskunners: pc, tv, fm-radio, videorecorder, dvd-speler en hifi-installatie. Toen onlangs de dochter van Erik Massink, productmanager bij Acer, haar zwemdiploma haalde, kon de hele familie bij thuiskomst de foto’s meteen op het beeldscherm bewonderen. Vervolgens kon hij een cd’tje branden en meteen aan de familieleden meegegeven. “Vooral de veelzijdigheid is aantrekkelijk,” zegt Massink. “Denk bijvoorbeeld ook nog aan de mogelijkheid van beeld- of videobewerking. Of aan het aansluiten van een webcam.”
Killer app
Vooral dankzij de aansluiting op internet zal de tv nooit meer dezelfde zijn. Dat hebben ook de traditionele tv-giganten Philips en Sony zich gerealiseerd. Beide bedrijven hebben hun eigen oplossingen ontwikkeld om de tv wired te maken, zonder dat de computer naar de woonkamer hoeft te worden verplaatst (strategie 2).
Sony heeft de Network Media Receiver, een kastje dat aangesloten wordt op de pc. Het kastje brengt – eventueel draadloos – een verbinding tot stand met de tv en de audio-installatie. “Het bijzondere is dat je daarmee vanaf de tv de computer kunt bedienen,” aldus Rob Doornekamp, productmanager bij Sony. Met de afstandsbediening kan er via het tv-scherm worden gesurft op internet. De Network Media Receiver en bijbehorende software worden voorlopig alleen verkocht samen met een bepaald type Sony-pc. Philips kiest voor een breder offensief. Onder het motto ‘Connected Planet’ wordt de Streamium-serie uitgebracht: producten als pc, tv en andere apparatuur zijn uitgerust met zender/ontvangers. Ook dan geldt: de tv kan gaan dienen als het commandocentrum waarmee alle functies van de pc worden aangestuurd. Daarnaast komt Philips met draagbare beeldschermen waarmee de bewoner vanaf elke plek in huis draadloos toegang heeft tot de digitale snelweg.
Waarom zou de interactieve tv nu wel klaarspelen wat met de web-tv, iMac en niet te vergeten de settop-box niet lukte? Meer functies, denkt Erik Massink van Acer. “Van dvd en fotografie tot het audiosysteem inclusief de mogelijkheid van digital surround, alles komt op één plek samen.” Maar de internetaansluiting zou wel eens de echte doorslag kunnen geven. Nu de tv een venster wordt op het world wide web, openen zich nieuwe mogelijkheden. Het entertainment hoeft niet meer afkomstig te zijn van de eigen pc, maar kan van elke aanbieder, waar ook ter wereld komen. Oplettende contentproviders maken hun aanbod in hoog tempo geschikt voor het nieuwe platform. Microsoft ondersteunt de nieuwste versie van XP Media Center met een uitgebreid dienstenaanbod, waarbij het met talloze mediabedrijven samenwerkt. Gebruikers kunnen films downloaden bij CinemaNow of Movielink, muziek binnenhalen bij Napster (tegenwoordig legaal), spelletjes spelen bij Wild Tangent, videoclips downloaden van Musicbrigade en nog veel meer. Philips laat de introductie van Streamium vergezeld gaan van een vergelijkbaar aanbod, met onder andere content van iFilm, MusicMatch en Yahoo! (clips). Als de beschermde markt van de televisiecontent (in Nederland: het bestel van publieke en commerciële omroepen) wordt opengegooid, kunnen de gevolgen verstrekkend zijn. Nu al zijn op internet honderden tv-zenders gratis te bekijken. Omroepen, betaalzenders en videotheken zullen met nieuwe concurrentie worden geconfronteerd. Ook de kabelsector zal het over een andere boeg moeten gooien. Tot nu toe geven de kabelaars een beperkt aantal zenders door, met een aantal extra kanalen achter de decoder. De afgelopen jaren hebben bedrijven zoals UPC en Casema miljoenen geïnvesteerd in de verspreiding van settop-boxen om interactieve tv en betaaltelevisie mogelijk te maken. Met de fusie van de tv en pc is dat waarschijnlijk weggegooid geld geweest.
Ronald van der Aart van UPC ziet het niet zo somber in. “Wij spelen nog steeds een hoofdrol, doordat we de infrastructuur in handen hebben. Hoe meer nieuwe diensten er komen, hoe belangrijker die infrastructuur wordt. Daarom denk ik dat deze ontwikkeling voor ons eerder gunstig dan ongunstig zal zijn.” Andere marktpartijen hebben wel degelijk reden tot zorg. Als de contentmarkt via internet openligt, ligt de softwarepiraterij op de loer. Net als met muziek gebeurde, kunnen tv-programma’s en films illegaal worden uitgewisseld. Rechthebbenden (zenders, omroepen, uitgevers) hebben het nakijken. Het is een punt van zorg, beaamt Gerhard Faltner, marketingmanager Connected Planet bij Philips. “Samen met andere marktpartijen zijn we bezig om een systeem te ontwikkelen voor digital rights management. Zodat alleen content kan worden uitgewisseld waar de gebruiker recht op heeft.”
Maar Philips wil natuurlijk zijn producten verkopen, ook al kan er illegaal tv mee worden gekeken. Net als het bedrijf cd-branders verkoopt, ook al kan er illegaal mee worden gekopieerd. Die producten waarmee tv en pc versmelten, komen er in ieder geval. Of de mediabedrijven daarna hun rechten nog zullen kunnen beschermen, is nog de vraag.
