Jugaad-innovatieprincipes laten zien dat je met weinig middelen veel kunt bereiken. 'Noem het de MacGyver-mentaliteit.'
-
Check ook de praktijkvoorbeelden: 4 x innovatie op zijn Indiaas
Bij Navi Radjou werd thuis vroeger niets weggegooid. Alles in zijn huis in het zuid-Indiase Pondicherry werd gerecycled of gerepareerd. En speelgoed? Dat kocht de jonge Radjou niet in de plaatselijke Bart Smit, maar maakte hij uit afval dat hij op straat vond. Tegenwoordig ziet het leven van Radjou (1970) er anders uit. Vanuit Palo Alto, Californië, zijn huidige woonplaats, vliegt hij nu de wereld over om bedrijven te adviseren hoe ze slimmer kunnen innoveren. De creatieve methodes uit zijn jeugd staan daarbij nog wel centraal.
Jugaad Innovation
JUGAAD INNOVATIE, HET BOEK
De Nederlandse editie van Jugaad Innovatie verscheen eerder dit jaar bij Van Duuren Management. Voor de liefhebber is de Engelstalige editie ook gewoon verkrijgbaar. Radjou (1970) schreef er een managementboek over, Jugaad Innovation (spreek uit: jew-gaad), dat in 2012 goed werd ontvangen in Amerika en nu ook in het Nederlands verkrijgbaar is. Eerder dit jaar gaf Radjou, die onder meer werkte voor Ernst & Young, General Motors, IBM en Procter & Gamble, een masterclass Jugaad aan Business Universiteit Nyenrode. “Jugaad draait om improvisatie”, vertelt Radjou. “Noem het de MacGyver-mentaliteit, uit weinig middelen toch iets maken. Het is de kunst om flexibel om te gaan met moeilijke, veranderende omstandigheden en slim op die veranderingen in te springen.” Het gaat niet om the next big thing, zegt Radjou, maar om “making the most of the last big thing.”
Schokken
In veel ontwikkelingslanden beheersen mensen die kunst als geen ander, weet Radjou, die barst van de voorbeelden van jugaad-innovaties, ook wel ‘Indovation’ genoemd. Zo is er de vindingrijke Indiër die een fiets ontwierp die de schokken van de gaten in de Indiase wegen omzet in energie waardoor je sneller gaat fietsen; de slimme Filippijn die een lamp bedacht die werkt op zonne-energie gemaakt van een oude plastic fles gevuld met bleekwater; en de handige Keniaan die een telefoonoplader ontwikkelde die aangedreven wordt door een fietsdynamo, ideaal voor een land waar de stroom vaak uitvalt.
Ook in het Westen
Maar Jugaad is niet alleen interessant in de context van ontwikkelingslanden of opkomende economieën, stelt Radjou. Ook hier in het Westen kan Jugaad leiden tot radicaal goedkopere en betere alternatieven voor hoogwaardige producten. Neem bijvoorbeeld de V-scan van General Electric. De ingenieurs van GE ontdekten dat hun grote, hightech apparaten om hartscans te maken niet verkochten in opkomende markten. Het bedrijf ging aan de slag om een veel kleinere en sterk vereenvoudigde variant van dat apparaat te maken. Het resultaat, de V-scan, is zo klein als een smartphone en zo eenvoudig te gebruiken als een iPod. Bovendien kost de V-scan slechts een fractie van de prijs van zijn voorganger en kan het hart beter worden bekeken. Ten slotte kan de scan worden gemaakt aan het bed bij patiënten, wat de scan een minder angstige belevenis maakt. De V-scan is inmiddels een enorm commercieel succes – niet alleen in opkomende markten, maar nu ook in Amerika, Europa en Australië.
Couveuses
Embrace is een andere prachtige jugaadinnovatie. Jane Chen, een Amerikaanse die jaren voor nonprofits werkte in de gezondheidszorg, signaleerde dat in ontwikkelingslanden elk jaar 4 miljoen te vroeg geboren kinderen sterven, vanwege het gebrek aan couveuses. Samen met het MIT in Cambridge ontwikkelde Chen een draagbare babywarmer die pasgeborenen op temperatuur houdt met behulp van een elektrisch warmtecompartiment. Behalve dat de vinding slechts 200 euro kost, een honderdste van een normale couveuse, worden baby’s hiermee ook niet van hun moeders gescheiden, wat gunstig is voor de emotionele binding tussen moeder en kind. Embrace is zo niet alleen simpeler en radicaal goedkoper, maar ook een verbetering van de couveuse, waardoor de vinding ook interessant is voor de Westerse markt.
Renault Logan
Renault-ceo Carlos Ghosn is ook een aanhanger van jugaad-innovatie. In plaats van auto’s met steeds meer nieuwe snufjes ontwikkelde Renault de Logan, een simpele, maar betrouwbare en energiezuinige familiewagen, die slechts 7.000 euro kostte. Het concern dacht aanvankelijk de auto vooral in Oost-Europa en opkomende markten te kunnen verkopen, maar het model bleek een bestseller in heel Europa. Onder de merknaam Dacia verkoopt het autoconcern nu met succes een volledige lijn van goedkope personenauto’s.
Geen gouden regels
JUGAAD IN NEDERLAND
Voor Meino Zandwijk was Jugaad Innovation van Navi Radjou een feest van herkenning. De managing partner van consultancykantoor Dutch richtte daarom een stichting op, DutchJugaad, die tot doel heeft het denken bekender te maken. “Patronen kraken, fundamentele zaken ter discussie stellen, op de stopknop durven drukken, dingen zelf doen in plaats van uitbesteden, medewerkers de ruimte geven om hun ideeën te ontwikkelen en uit te werken: dat is onze praktische invulling van jugaad. Of, in gewoon Nederlands: je boerenverstand gebruiken.” Volgens Michiel Rogaar, projectleider van DutchJugaad, zijn er al allerlei jugaad-voorbeelden te vinden in Nederland. Rogaar: “Zo hebben veel dorpen nog geen supersnel internet, omdat het onrendabel is om glasvezelkabels aan te leggen voor slechts een handjevol huizen. Dat betekent immers dure graafwerkzaamheden. Onlangs hebben ze in Enschede bedacht om glasvezelkabels door het riool te trekken om veertig afgelegen boerderijen in de gemeente te bedienen. Veel goedkoper natuurlijk en sneller te realiseren.” Rogaar benadrukt dat je niet in India hoeft te zijn geboren om jugaad-oplossingen te bedenken. “Elk mens kan het. In onze hang naar structuur ontnemen Westerse bedrijven hun medewerkers alleen vaak de kans hun vindingrijkheid te gebruiken. De waarde van jugaad zit hem erin dat juist die vindingrijkheid wordt geactiveerd.”
Meer weten? Bekijk de slideshow met 4 voorbeelden van Jugaad-innovatie.Bovenstaande innovaties zijn niet het resultaat van een gestructureerde methode. “Er bestaan geen gouden regels voor jugaad-innovaties”, zegt Radjou. “Jugaad-innovators delen wel een bepaalde mindset. Ze zien mogelijkheden in moeilijke omstandigheden. Ze neigen naar simpele en goedkope oplossingen en slagen erin meer te bereiken met minder. Daarnaast zijn ze uitermate flexibel en richten ze zich vaak op oplossingen voor gemarginaliseerde groepen.”
Cultiveren
Westerse bedrijven doen er goed aan de jugaad-mentaliteit te cultiveren, stelt Radjou. “Technologische ontwikkelingen volgen elkaar snel op, grondstoffen worden schaars en de concurrentie uit opkomende economieën neemt toe. Bedrijven moeten snel hierop kunnen inspelen. De huidige, langzame en dure innovatiemethoden zijn hiervoor ongeschikt.” De economische crisis maakt het nog urgenter om te innoveren à la jugaad. “Nu regeringen moeten bezuinigen en burgers goedkope alternatieven zoeken, neemt de vraag naar goedkopere producten toe. Jugaad biedt bedrijven de mogelijkheid om die goedkopere producten snel op de markt te brengen.”
Obstakels
Om met jugaad aan de slag te gaan hoeven medewerkers geen dure training te volgen. Er bestaan regels noch richtlijnen en er hoeft niets aan de organisatie te worden toegevoegd, integendeel. De kunst bestaat eruit dat managers obstakels verwijderen, zodat medewerkers de tijd en ruimte krijgen om met hun eigen ideeën en oplossingen te komen. Een bekende manier om dat te doen is de 70-20-10 regel van Google, die stelt dat medewerkers 70 procent van hun tijd aan de core business moeten besteden, 20 procent aan zaken die daar indirect mee te maken hebben en 10 procent aan andere dingen. “De bedrijfscultuur van Google is doordrenkt met jugaad”, stelt Radjou.
Aanvulling op bestaande innovatie
Jugaad is geen vervanging van bestaande innovatiemethoden, maar een aanvulling, zegt hij. Het is ook geen methode, maar meer een cultuur. “Bedrijven hebben zowel jugaad als 6Sigma of vergelijkbare methoden nodig om gezond te innoveren. Soms moet je improviseren als Miles Davis, soms moet je orkestreren zoals dirigent Leonard Bernstein.” De vraag is natuurlijk: wanneer zet je welke methode in? Radjou: “Jugaad werkt goed voor startups en in de testfase van nieuwe producten of diensten, omdat je snel en goedkoop kunt uitproberen of iets werkt. Als je heel gestructureerd aan een innovatietraject begint, ontbreekt het aan flexibiliteit en kom je niet op slimme ideeën. Hoe verder je bent in de ontwikkelingsfase, hoe meer structuur je nodig hebt. Anderzijds blijft jugaad nodig gedurende het proces om de gegarandeerde obstakels onderweg het hoofd te bieden. Aangezien de levenscycli van producten steeds korter worden, neemt de relevantie van jugaad toe.”
In elke fase of industrie
In elke fase, maar ook in elke industrie kunnen bedrijven bij jugaad baat hebben, stelt Radjou. “Regelmatig hoor ik dat jugaad ongeschikt is voor specifieke sectoren als de zorg en het bankwezen, omdat deze te gereguleerd zouden zijn. Ironisch genoeg komen juist de meeste voorbeelden van succesvolle jugaad-innovaties uit deze hoek. De V-scan van GE, maar ook bijvoorbeeld mobiel bankieren in Afrika en India. Elk bedrijf kan zijn voordeel doen met jugaad, maar sectoren waarin de concurrentie hevig is, de schaarste groot en regelgeving voor veel beperkingen zorgt, zijn bij uitstek geschikt.”
>> Dit artikel komt uit de printeditie van MT. Abonnement?
