Volgens voormalig Warner-directeur Ruud Lamers, die betrokken was bij de introductie van cd, vhs, dvd en vod, denkt de filmindustrie nog teveel vanuit zichzelf: “De studio’s willen dat je films koopt, de consument wil slechts toegang.”
De muziekindustrie maakte er al eerder kennis mee: het internet. Platenmaatschappijen zaten jarenlang in een spagaat door de online ontwikkelingen: cd’s werden nog aan de lopende band verkocht, tegelijkertijd wist iedereen dat deze markt op termijn niet houdbaar zou zijn. De filmindustrie zit op dit moment met hetzelfde probleem, zegt Ruud Lamers. “Er is een spanning tussen behoud van de oude situatie en het opbouwen van de nieuwe situatie. Dat is een proces van vele jaren. Maar de filmindustrie wist dat ze dit op hun bord zouden krijgen.”
Lamers werkte jarenlang als managing director bij Warner en was in die rol verantwoordelijk voor de introductie van cd, vhs, dvd en video on demand in de Benelux. Tegenwoordig adviseert hij de entertainmentindustrie, bijvoorbeeld over de uitrol van video on demand, en stuurt hij de digitale tak van BosBros, het productiebedrijf van Burny Bos, aan.
Wat is het eerste advies dat je zou geven aan de Nederlandse tak van een filmstudio?
“Filmstudio’s werken vaak in silo’s, ze kennen een structuur waarbij elke afdeling apart werkt. Je hebt dan bijvoorbeeld afzonderlijk productie, bioscoop, home entertainment en televisie. Mijn opdracht voor hen zou zijn: zorg dat je verantwoordelijk wordt voor de electronic delivery in de Benelux. Die verantwoordelijkheid ligt vaak nog bij de televisieafdeling, een afdeling die vaak niet in de Benelux zit, want partijen als SBS en RTL maken gewoon pakketdeals met studio’s. Er moet dus een verandering in structuren komen, terwijl bestaande organisaties altijd hechten aan de oude situatie. Het is een strijd binnen de studio’s, want iedereen wil bij de winnaar – electronic delivery – horen.”
Wat is het verschil tussen de huidige ontwikkelingen, en de marktintroducties van cd, vhs en dvd, waar je bij betrokken was?
“Je hebt nu met andere partners te maken. Voor kabelaars is video on demand slechts een van de producten die ze aanbieden, terwijl de cd, vhs en dvd voor een partij als Free Record Shop lange tijd de enige primaire broodwinning was. Een kabelaar probeert gewoon zijn abonnementen af te laten nemen, maar een nieuw product heeft passie nodig. Dat past beter bij een grotere afhankelijkheid, wat de huidige ontwikkelingen dus moeilijker maken voor filmstudio’s.”
Wat moet er verder gebeuren om online video nog succesvoller te maken?
“De windows in de filmindustrie moeten aangepast worden, die zijn niet uit te leggen aan de consument. Een film blijft altijd bij een videotheek liggen, maar verdwijnt na zes maanden uit de video on demand dienst omdat Film1 dan voor een periode de exclusieve rechten krijgt. Of neem een bekende film als Taxi Driver. Die kan ik bij een gemiddelde videotheek wel krijgen, maar de kans is klein dat je hem vindt bij een video on demand dienst in de Benelux. Door deze beperkingen kan een nieuwe online aanbieder nooit een complete filmcollectie aanbieden. Ik begrijp de zakelijke argumentatie wel, maar om van VOD een succes te maken moet het simpeler worden. Als je een boek nodig hebt, dan vind je het altijd bij Bol.com. Zo zou het ook met films moeten kunnen.”
Hoe?
“Vanuit de filmindustrie gezien zou het pay-tv-window moeten verdwijnen. Dat soort contracten worden vaak vernieuwd door de televisie-afdelingen, die partijen als Film1 belangrijk vinden. Strategisch is het echter minder slim om hiermee door te gaan, want je krijgt er een gefragmenteerde markt door. En dat is het al deels, door de verschillende aanbieders en systemen. Je kunt je afvragen of er op termijn nog plek is voor betaaltelevisie. Film1 heeft een abonnementsdienst rond video on demand, dan zit je heel erg tegen het Netflix-model aan. Dat model heeft de toekomst volgens mij.”
BosBros bracht films tegen een stukprijs naar de consument via een iPad-app. Is dat een andere slimme manier?
“Het is een van de manieren. Er wordt vind ik nog teveel gedacht vanuit technologie, of vanuit wat de studio’s willen. Een voorbeeld is Ultraviolet, het online platform dat de filmindustrie aan het optuigen is, dat is gewoon een vervanger van de koopmarkt. De studio’s willen in dit model nog steeds dat je films koopt, maar ik heb de indruk dat de consument gewoon toegang wil tot content en meer niet.”
Welk bedrijf wordt in die situatie de poortwachter tussen consument en content en krijgt dan de controle over het kijkgedrag?
“Ik denk dat de voorsprong ligt bij internationale bedrijven als Apple, Google, Microsoft en Amazon. Die hebben een grote slagkracht, zowel financieel als in hun samenwerking met de bekende filmstudio’s. Er is ruimte voor lokale spelers, maar dan moeten ze zo sterk worden dat niemand om ze heen kan. Dat wordt lastig. Ik denk dat de dominantie van UPC, Ziggo en KPN op het gebied van contentdistributie zal verdwijnen. Zij zullen goed moeten zorgen voor continuering van hun succes, maar dat is geen automatisme.”
Lees ook:
- 5 redenen waarom er nog geen Spotify voor film is
- Moord op de tv-sector: de internetgrootmachten komen eraan
