Stress is net als een virus: het kan overslaan op andere mensen. Dat is een soort empathie, maar wel een die je prestaties negatief kan beïnvloeden.
Stress kan werken als een virus. Het werkt eigenlijk net als moeten geeuwen wanneer je iemand anders ziet geeuwen. Of moeten lachen, ondat iemand anders het uitschatert. Kortom, het is een vorm van empathie. Dat blijkt uit een onderzoek van de universiteit van Dresden.
Tijdens de Duitse studie werden de participanten gekoppeld aan mensen met wie ze een dierbare band hadden of juist met vreemde, en altijd van de andere sekse. Vervolgens werden de participanten in twee groepen verdeeld. De ene groep kreeg moeilijke wiskundige vraagstukken voorgelegd en werd hierover geïnterviewd om stress op te wekken. De andere groep observeerde zowel de test als de interviews via een eenzijdige spiegel en video-opnames.
Empathisch stresspercentage
Van de participanten waarbij geprobeerd werd stress op te wekken, raakte 95 procent ook daadwerkelijk gestresst. Van de observerende groep had 24 procent last van empathische stress. Echter wanneer iemand zijn dierbare wederhelft of vriend in een stresspositie aanschouwde, steeg het empatische stresspercentage naar 40 procent.
De stress was hoger wanneer de situatie door de spiegel werd gekeken maar ook het zien van video’s leidde tot een stressreactie. ‘Zelfs het kijken naar een televisieprogramma waar andere mensen in de problemen zitten, brengt stress over op de kijker,’ zegt Veronika Engert, neurowetenschapper en een van de hoofdauteurs van de studie. ‘Stress is nu eenmaal enorm aanstekelijk.’
Stress is als meeroken
Dat heeft gevolgen voor een kantoor, want dat is een omgeving waar veel mensen dicht op elkaar zitten. Zoals een griep zich soms makkelijk door een kantoor kan verspreiden, zo kan ook iemands negativiteit, stress of onzekerheid zich door de ruimte verspreiden. Allemaal zaken die je wil vermijden wanneer er flink gepresteerd moet worden.
Onderzoekers Howard Friedman en Rinald Riggio van de Universiteit van California, Riverside vergelijken deze aanstekelijke verspreiding van emoties met meeroken. Wanneer iemand in jouw gezichtsveld op een expressieve manier nervositeit of zelfs angst toont, dan is er een zeer grote kans dat jij deze emoties ook gaat ervaren en dat het effect heeft op je eigen prestaties.
De geur van stress
Een bizar effect van stress is dat je iemand anders die stress heeft niet eens lijfelijk hoeft te zien om beïnvloed te raken door diens stress. Je kunt diegene ook ruiken. Pamela Dalton, geurenexpert en psychologe van de Monell Chemical Senses Center, verrichtte een intrigerende studie, gesponsord door Procter & Gamble, waarbij ze onderzocht of er zoiets bestaat als stress-zweet en wat het effect hiervan op anderen is.
Deze onplezierige geur moet niet verward worden met zweet van sporten, die weer een stuk minder onplezierig ruikt. ‘Dat er een verschil is, is niet gek, want stresszweet komt uit een andere klier. Sportzweet is meer waterig,’ zegt Dalton.
Los van de onaangename geur van stresszweet heeft het ook invloed op hoe iemand wordt beoordeeld. Uit het onderzoek van Dalton bleek namelijk dat vrouwen die ‘stresszweten’, vooral door mannen worden beoordeeld als incompetent, minder zelfverzekerd en ook minder betrouwbaar.
Vrouwen blijken we meer empathie te hebben van ander vrouwen die het ruikbaar moeilijk hebben. ‘Met de geur van stresszweet communiceren we informatie over onze emotionele staat zonder daadwerkelijk te hoeven praten,’ aldus Dalton. Maar wel de soort informatie die je liever voor je wil houden.
