Er dreigt een generatieconflict tussen babyboomers en jongeren, ziet Saskia Stuiveling. Oplossing: "Wij moeten niet vasthouden aan afbrokkelend gezag."
Saskia Jenne Stuiveling (64) is sinds 1984 lid en sinds 1999 president van het college van de Algemene Rekenkamer. Zij signaleert het probleem dat er te weinig begrip en overdracht is "tussen de babyboomers en de opgroeiende generatie. Dat belemmert de verdere ontwikkeling van Nederland." Stuiveling constateert niet alleen hoe het probleem tot stand is gekomen, maar draagt er ook een oplossing voor aan.
Horizontale kinderen
"De generatie die geboren is voor 1960 begrijpt de generatie die nu opgroeit maar moeizaam. Dat is frustrerend, maar onvermijdelijk. Ontleend aan een studie uit 1970 van cultuur antropoloog Margaret Mead maak ik onderscheid tussen horizontale en verticale kinderen. Verticaal betekent dat normen en waarden van de ene generatie op de volgende worden doorgegeven. Op die manier verandert de samenleving geleidelijk. Maar de horizontale generaties hebben geen rolmodel aan hun ouders, maar ontwikkelen hun eigen normen en waarden. Wij babyboomers en ook de huidige generatie jongeren zijn zulke horizontale kinderen. Bij ons is de geleidelijke overgang onderbroken door 'iets drastisch'.
Medeveroorzakers
Voor de babyboomers was de Tweede Wereldoorlog zoiets drastisch. Voor de twintigers en dertigers van nu is dat een combinatie van migratie, razendsnelle technologische ontwikkeling en de dreiging van een mondiale natuurramp. Ouders – breder: de babyboomers – zijn ongeschikt als rolmodel omdat ze in wezenlijk andere omstandigheden zijn groot geworden. Mijn generatie groeide op met radio en later tv. Het internet, de constante informatiestroom en de virtuele gemeenschap zijn ons vreemd. En zonder het voldoende te beseffen zijn wij, de ruling class van nu, ook medeveroorzakers van de dreigende mondiale natuurramp.
Pioniersgeneratie
Geen wonder dus dat de jeugd van nu de rolmodellen zoekt in de eigen generatie. Daarin zit ook iets wat ons bindt: we zijn beide pioniersgeneraties. Dat vind ik inspirerend. Wij moeten leren uitfaseren, zij moeten leren Nederland naar hun hand te zetten. Beiden hebben we de opdracht elkaar daarbij te helpen, met vooral een grote verantwoordelijkheid voor mijn generatie."
Oplossing
"Babyboomers moeten erkennen dat de huidige generatie het zelf moet uitzoeken. Onze generatie moet dus niet vasthouden aan de macht en aan het afbrokkelend gezag van onze instituties. We kunnen wel onze kennis en ervaring aanreiken over de breuklijn heen, bijvoorbeeld door jongeren tijdig zelf verantwoordelijkheid te laten ervaren in werk en maatschappelijk leven. Mijn generatie heeft dan een raadgevende rol, zodat jongeren het vertrouwen krijgen dat ze verdienen".
