René Seyger van Roland Berger Strategy Consultants onderzocht waarom bedrijven failliet gaan en ontdekte: hoe succesvoller een bedrijf is, hoe lastiger het wordt om kritisch te zijn.
Waarom is weten wat fout gaat zo belangrijk?
“Er wordt vaak over ‘succes’ geschreven, maar bedrijven die vroeger succes hadden, kunnen op zeker moment toch de fout in gaan. En directeuren die het in het verleden uitstekend deden, blijken in minder goede tijden vaak precies hetzelfde te doen. Er is dus geen basisrecept voor succes. Daarom heb ik de vraag omgedraaid: waar gaat het mis? Als je dat weet, kun je het voorkomen.”
Het ligt toch meestal aan ‘de omstandigheden’?
“Dat zijn geen oorzaken, maar symptomen. Sommige bedrijven zeggen dat ze failliet gaan omdat hun markt is ingestort. Hoezo? Waarom kon je die klap niet gewoon opvangen? Alleen bij extremen hebben dit soort omstandigheden echt invloed.”
Dan de hamvraag: hoe voorkom je een faillissement?
“Veel bedrijven onderschatten de impact van bepaalde keuzes. Bij een fusie worden bijvoorbeeld de synergievoordelen genoemd. Die cijfers worden echter meestal bij elkaar bedacht. Mijn boek is een pleidooi tegen de blije verhalen, ik vind dat er in de bestuurskamers een betere risicoanalyse moet komen. Juist door ook op de andere kant te wijzen, word je als bedrijf succesvoller.”
Welke vragen moeten worden gesteld?
“Voor bestuurders bestaat een lijst aan criteria, maar nooit wordt gevraagd of het businessmodel nog wel klopt. In mijn boek heb ik vier zogeheten Trojaanse Paarden benoemd; signalen die je kunt gebruiken om de dialoog te starten. Zo kun je de focus verliezen, wat bijvoorbeeld zou gebeuren als De Librije ook snackbars gaat openen. Maar je kunt ook sneller groeien dan je aankunt. Kijk naar Groupon. Dat zou zich volgens mij nu moeten afvragen of dit Trojaanse Paard op hun van toepassing is.”
Waarom worden de vragen niet altijd gesteld?
“Hoe succesvoller een bedrijf is, hoe lastiger het wordt kritisch te zijn. Kijk naar ABN Amro. Wie had het lef tegen Rijkman Groenink te zeggen: hoe werkt jouw businessmodel eigenlijk? Stel daarom altijd de simpele vraag: als je mijn concurrent bent, hoe maak je mij dan stuk? Zo organiseer je je eigen tegenspraak. Hoe vroeger je constateert dat je mis zit, hoe meer tijd er is om in te grijpen. En dan is de kans klein dat je failliet gaat.”
>> Dit artikel komt uit MT Magazine. Abonnement?
