Piet van Abeelen (50) is topmanager bij General Electric, verantwoordelijk voor het kwaliteitssysteem Six Sigma binnen het bedrijf. Jack Welch vroeg hem in 1998 persoonlijk voor de functie. “Nee zeggen was geen optie.”
Wie de moeite heeft genomen om de autobiografie van Jack Welch – Straight from the gut, ongelukkig vertaald in Waar het om gaat – te lezen, is zijn naam tegengekomen. Op pagina 297 rept 's werelds beroemdste manager en voormalig ceo van het hoogst gewaardeerde bedrijf op deze aardbol, General Electric, plotseling van ene Piet van Abeelen, de sleutelfiguur in de implementatie van het kwaliteitsprogramma Six Sigma bij GE. De grote vraag die ons na lezing van het boek bezighield: 'Who the hell is Piet van Abeelen?'
Piet van Abeelen, zo vermeldt het managersproza van Welch, wist met behulp van Six Sigma de weekproductie van het plasticproduct Lexan te verdubbelen, zonder noemenswaardige investeringen te doen. Vandaar ook dat de gedachten van Welch – toen hij in 1998 overwoog een wereldwijde vice-president voor het kwaliteitsprogramma te benoemen – uitgingen naar Van Abeelen. Die was op dat moment alweer lang en breed met een andere klus bezig, namelijk het bouwen van een nieuwe GE-fabriek in het Spaanse Cartagena. In juni 1998 was die fabriek bijna af en Welch besloot een kijkje te gaan nemen. En passant kon hij Van Abeelen polsen voor de functie van vice-president Six Sigma quality, werkzaam op het GE-hoofdkantoor in Fairfield. Het is de enige staffunctie die Welch gedurende zijn 21-jarige bewind nieuw op het GE-hoofdkantoor heeft gecreëerd.
In de lobby van het Amsterdamse hotel Krasnapolsky, haalt Van Abeelen de herinnering aan het 'aanzoek' van Welch terug. “Hij zei: 'Ik wil even met je praten'. Ik zou willen dat je hetgeen je voor manufacturing hebt gedaan, komt doen voor de hele company. Denk daar eens over na en geef me antwoord'. Zo'n gesprek duurt een kwartier.
“'Nee' was in mijn hoofd nooit een optie. Waarom zou je nou 'nee' zeggen tegen een vent die de industrie heeft veranderd? Mijn motivatie was dat ik wel op dagelijkse basis met die man wilde gaan samenwerken.”
En zo geschiedde. Van Abeelen – 26 jaar in dienst bij GE – is nu drie jaar als vp Six Sigma werkzaam op het hoofdkwartier in Fairfield, maar eigenlijk leeft hij in het vliegtuig. Zijn vrouw woont in Nederland (in het zuiden des lands, maar hij wil onder geen beding vertellen waar). Elke periode van vier, vijf weken gaat hij twee weken naar de States. Zelf maakt hij daarna zijn rondje van anderhalve week door Europa, ervoor zorgend dat hij elke avond thuis is.
Drie fouten
Six Sigma, het onvolprezen kwaliteitsprogramma van GE, is Van Abeelens passie. Hij praat erover als een jongetje van twaalf over zijn nieuwe spelcomputer. Compleet met schema's om een en ander te verduidelijken. Simpel is het dan ook niet, en de vraag of het te vergelijken is met de ISO-programma's in Nederland, blijkt niet zo'n slimme. “Dat is een managementsysteem. Six Sigma is een toolkit op basis van statistiek, waarmee je doorbraken kunt bewerkstelligen in de efficiency van je bedrijfsprocessen.”
Het komt erop neer dat de prestaties bij GE niet worden gemeten aan de hand van intern geformuleerde doelstellingen, maar puur en alleen op basis van de wensen van de klant.
“We werken met het begrip span. Als ik een span heb van 80 dagen, dan betekent dat dat ik gemiddeld op tijd ben, maar ik kan bij de individuele klant 30 dagen te vroeg of 50 dagen te laat zijn. En ik kan van tevoren niet aangeven wat het precies wordt. Dat is voor die klant natuurlijk niet leuk. Maar als ik naar mijn gemiddelde performance kijk, ziet het eruit alsof ik altijd op tijd ben. Ik moet dus anders gaan meten om iets te doen aan klanttevredenheid. En dat doen we met Six Sigma. We halen die span er zoveel mogelijk uit, niet alleen bij manufacturing, maar juist ook bij sales, human resources, legal, finance, in het hele bedrijf.” Hij glundert: “Zo kunnen we een proces eindeloos veel efficiënter maken, van tienduizend fouten op een miljoen acties, naar drie. Dat zijn gigantische besparingen.”
Van Abeelen lijkt er niet de man naar om zichzelf op de borst te kloppen, maar hij is naar eigen zeggen degene geweest die de boodschap van Six Sigma in het hoofd van Jack Welch heeft doen landen. Enkele maanden nadat hij de baan had geaccepteerd, had Van Abeelen een bespreking met Welch. “Ik zei: 'Jack, je kan maar één ding voor mij doen. Dat is, als jij spreekt met de buitenwacht en met de verschillende gelederen binnen GE, ervoor zorgen dat iedereen het belang gaat inzien van het terugbrengen van die variantie, overal binnen dit bedrijf'. Hij zegt: 'Ja jongen, maar ik ben eigenlijk helemaal niet geïnteresseerd in het wezen van statistiek'. Ik zeg: 'Maar daar gaat het helemaal niet over'. Ik legde het hem nog een keer uit en na tien minuten was het hem duidelijk. Hij zag plotseling dat de klant niet de gemiddelde performance van het bedrijf ziet, maar alleen de activiteit waar hij zelf mee te maken heeft. Dat beeld kwam op dat moment in zijn hoofd terecht. En dat is hij toen gaan uitdragen.”
Of hij net zo dik is met Welch' opvolger Jeffrey Immelt? “Ik heb nog met hem samengewerkt bij GE Plastics. Hij deed sales. Bij Jeff voel je meer hart voor een aantal zaken dan bij Jack. Work/life-balans bijvoorbeeld, daar heeft hij een wat moderner oog voor. Dat zegt hij zelf ook: 'We gaan dezelfde dingen doen met iets meer hart'. Jack was scherper. Als je bij Jack aan tafel zat, dan zag je altijd die twee felblauwe oogjes, die op je schedel plakten. Daar moest je aan wennen; als je Jack wat langer kende, was hij een fantastische vent om mee te werken of een feestje mee te hebben. Jeff is ook hartstikke straight, maar hij is wat aimabeler.”
Tijd om ermee te stoppen. Piet van Abeelen vertrekt naar het zuiden des lands. Na het weekend begint zijn rondje Europa.