Bent u niet moeders mooiste? Dan kunt u naar de plastische chirurg stappen voor het ideale managersgezicht. Maar helpt de gang naar de dokter u daadwerkelijk bij het verbeteren van uw werkprestaties?
De praktijk van plastisch chirurg Refaat Karim zit vol met managers. De één wil van zijn rimpels af, de ander wil een totale facelift en een derde wil zijn bierbuik operatief laten verwijderen. Waar vroeger een kleurspoelinkje in de dunnende haardos volstond, is nu een volledige haartransplantatie de norm. Plastische chirurgen spinnen er garen bij. Karim snapt deze toeloop richting de klinieken wel: "Als je lekker in je vel zit, voel je je zekerder." Maar wat zijn eigenlijk de uiterlijke kenmerken van de ideale manager?
Bladert u in de geïllustreerde encyclopedie naar de 'M van Manager', dan zou u bij de tekst de volgende afbeelding kunnen vinden. Een onberispelijk geklede, lange man of een middelmatig tot kleine vrouw. Hun gezicht heeft een smalle neus en hoge jukbeenderen. De ogen staan niet te dicht bij elkaar en zijn groot en rond. De huid is gebruind, de oogleden dun en de wimpers vol. Het plaatje van de mannelijke manager laat bovendien een brede kaaklijn zien en de vrouwelijke manager is waarschijnlijk niet blond. Uit onderzoek blijkt dat blonde vrouwen (nog steeds) dommer worden ingeschat. En, een detail, de manager heeft op dit ideaalplaatje geen snavel (bovenlip over de onderlip) of een centenbak (onderlip over de bovenlip). Natuurlijk zijn de managers slank.
Ideaalplaatje
Emile Ratelband heeft met zijn boek 'Somatology' het wiel uitgevonden. Hij gaat nog een stapje verder dan het hierboven afgeschilderde ideale plaatje. Hij trekt conclusies naar aanleiding van iemands uiterlijk. Het lijf zegt alles over hoe iemand is, ontdekte hij. In workshops vertelt Ratelband managers hoe ze hun uiterlijk zo kunnen beïnvloeden dat ze goede leiders worden.
Hij gaat daarbij eclectisch te werk, harkt wat citaatjes van Artistoteles, Nietzsche, Jung en Freud bij elkaar, merkt daarbij scherpzinnig op dat 'er een waslijst spreekwoorden is over uiterlijk en karakter, zoals 'een lange neus maken' en 'op grote voet leven.' Ratelband gooit dit alles in een grote pan, roert er flink doorheen en bakt zo zijn eigen theorie, die leert dat alles wat u wilt weten in uw lijf besloten ligt. Ons lichaam draagt de geheimen van uw karakter in zich, luidt Ratelbands nieuwste prediking.
Uw lichaam als afspiegeling van uw ziel. Dat lelijke bochtige mensen dus een boosaardige persoonlijkheid zouden moeten hebben, laat hij buiten beschouwing. De Italiaanse wetenschapper Cesare Lombroso legde in de negentiende eeuw wel een verband tussen uiterlijk en criminele aanleg. Volgens Lombroso hebben criminelen brede kaken, diepliggende ogen, doorlopende wenkbrauwen, een asymmetrisch gezicht, hoge jukbeenderen, afwijkende oren, een haviksneus en vlezige lippen.
Maar Lombroso's theorie werd nauwelijks serieus genomen. Want hoe zit dat met al die mensen die dezelfde door Lombroso opgetekende uiterlijke kenmerken hebben maar niet crimineel zijn? Moet een manager met vlezige lippen, doorlopende wenkbrauwen en diepliggende ogen rennen naar de plastisch chirurg omdat iedereen in het bedrijfsleven hem verdenkt van crimineel gedrag? Het blijkt in de praktijk allemaal niet zo te werken. 'Fysionomie', de leer die zoekt naar een verband tussen persoonlijkheid en uiterlijk, wordt niet voor niets als een pseudowetenschap beschouwd.
Imago opkrikken
Plastisch chirurg Refaat Karim vindt al die aandacht voor uiterlijke kenmerken van een manager dan ook onzin. Hij preekt daarmee niet bepaald voor eigen parochie. "Bij leiderschap gaat het om authenticiteit en communicatieve vaardigheden," zegt hij. "Kenmerken van een goede manager zijn volgens mij bevlogenheid, wezenlijke belangstelling voor de mens en omgeving, analytisch vermogen, visie en kennis van zaken. En of deze managementkwaliteiten aan een gezicht af zijn te lezen, valt te bezien." Toch wandelen in Nederland dagelijks talloze managers bij een plastische chirurg naar binnen. Wie weet zien deze managers het verbouwen van hun uiterlijk als een laatste strohalm om hun slechte imago op te krikken. De Italiaanse premier Silvio Berlusoni heeft in ieder geval een twijfelachtige staat van dienst en tegelijkertijd een abonnement op de plastisch chirurg. Daarmee willen we natuurlijk niets suggereren, maar zijn voorliefde voor het mes geeft op zijn minst te denken. Waarom vindt hij zijn gezicht zo belangrijk?
Laat u de plastische chirurg en workshops van Ratelband voorlopig maar voor wat ze zijn. Mocht moeder natuur u begenadigd hebben met een schoon uiterlijk, doe er dan uw voordeel mee. In zijn algemeenheid geldt: zorg dat u prettig riekt, houd uw Heinekengezwel in de gaten en kleed u niet sjofel. U hoeft (nog) geen Adonisuiterlijk hebben om een succesvolle manager te zijn.
MANAGERTYPES
Heteromanager
De norm in de jaren vijftig. Staat zelden of nooit voor de spiegel. Draagt een goedzittend confectiepak, zijn kapsel bestaat uit een scheiding links of rechts. Daartoe heeft hij altijd een kam in de binnenzak. Als aftershave gebruikt hij Old Spice of Fresh Up. Raakt in de war van een huilende werkneemster en geeft haar gelijk haar zin. Hanteert een recht-toe-rechtaan managementstijl, is resultaatgericht.
Metromanager
Stamt uit de jaren negentig begin jaren 2000. Heeft iets te veel de kunst van vrouwen afgekeken. Staat vaak voor de spiegel, draagt een maatpak en laat zijn geverfde haar regelmatig up-to-date knippen. Vaste klant bij de sportschool. Zijn bedrijf heeft een aparte ruimte voor de zogende werkneemsters. 'Integrale' managementstijl. Houdt er bij sollicitaties een positief discriminatiebeleid op na, naar eigen zeggen omdat hij het belangrijk vindt dat de man-vrouw-verhoudingen in zijn bedrijf 50-50 zijn, volgens de geruchten omdat zijn ‘integrale managementstijl' zich niet alleen beperkt tot werk.
Retromanager
Te vinden in de sociale hoek, het PR-kamp en het onderwijs. Grijpt qua voorkomen terug op oude stijlen die hij vermengt met modernere invloeden. In de praktijk komt het er op neer dat het voor hem iedere dag casual Friday is. Wel draagt hij (vaak een iets te lawaaiierige) stropdas. Oranje in het geval van nationale feestdagen en voetbal. Draagt niet zelden een blazer op zijn spijkerbroek. Opereert als een begripvolle en aimabele manager, maar doet moeilijk zodra iemand een buitengewoon verlof aanvraagt of een uurtje eerder weg wil wegens dokterbezoek. Pas ook op als u hem inhuurt voor een interimklus, u schrikt zich het apezuur als u zijn factuur krijgt.
Retrometro manager ook wel burgermanmanager
Gaat geregeld naar de kapper maar verft zijn haar niet. Draagt Boss of Van Gils en doet daar jaren mee. Heeft een beginnend Heinekengezwel, maar niet zo'n grote als de heteromanager. Onder invloed van zijn vrouw doet hij af en toe mee aan een hip dieet zoals Sonja Bakker of Atkins. Een al te blitse auto vindt hij niet eerlijk tegenover zijn personeel. Hij rijdt daarom een Alfa of een Opel. Houdt zich qua management aan de heersende regels en wijkt daar onder geen beding van af. Is altijd in voor een bedrijfsuitje, het liefst bowlen. Op zijn bureau staat een kiekje van zijn gezin.
ONDEDZOEKSWEETJES
Hoger loon
Aantrekkelijke managers verdienen meer, hebben betere posities en beoordelen zichzelf gelukkiger in hun baan. (Umberson & Hughes 1987) Onaantrekkelijke en kleine managers, man of vrouw, verdienen gemiddeld minder dan aantrekkelijke mensen. Qua salaris verdienen lange mannen vijf procent meer dan gemiddeld, dikke vrouwen zijn op salarisgebied de klos. (Harper, 1999, 't Hooft en Feeling, 2001)
Sollicitanten
Studenten van de universiteit van Tenessee moesten op basis van foto en achtergrondinformatie een geschikte kandidaat voor een managementfunctie kiezen en een beginsalaris vaststellen. 35 procent van de studenten bleek de mooiste kandidaat met minder goede kwaliteiten te kiezen, 11 procent de lelijke sollicitant met de juiste kwalificaties. De hoogste beginsalarissen kregen in dat onderzoek mannen, hoogopgeleiden en mooie sollicitanten. (Eysenk 1982)
Beroepsgroepen en uiterlijk
Uiterlijk is het minst belangrijk bij managers in de religieuze sector, en het belangrijkst voor managers in de administratieve sector. Met andere woorden: een priester of dominee mag best een Quasimodo lookalike zijn, maar een pokdalig, bochtig hoofd Administratie is not – done. In de juridische sector verdienen lelijke advocaten tien procent minder dan mooie juristen. (Biddle, Hammermesh 1998)
Schoonheidstips voor dummies
* Tegen wallen en gezwollen ogen: leg ijsklontjes of komkommerschijfjes op uw ogen
* Met foundation egaliseert u uw huid en worden wallen bedekt. Foundation hoort niet zichtbaar te zijn. Gebruik onder foundation een dagcrème
* Mascara geeft meer volume aan uw wimpers (dat ze wimpers verlengen is onzin). Hierdoor krijgt u een heldere oogopslag. Mascara is er ook in transparante vorm: hierdoor staan uw wimpers meer omhoog en voorkomt u het 'lede-ogeneffect'
* Huidschilfers kunt u verwijderen door scrubben. Scrub kunt u kopen in de winkel, maar ook zelf maken met fijn zand en zout water.
* Glanzend haar krijgt u door uw haar te wassen met bier of ei. Wel uitspoelen!
* De grootste boosdoener van huidveroudering is verbranding. Wees dus niet karig met zonnebrand, en vergeet vooral uw gezicht niet.
* Andere boosdoeners van een slechte huid zijn slaaptekort , roken en drank. Open deur: een gezonde levensstijl draagt bij tot een stralende huid. Kiwi- , kokos- of appelpapjes voor op het gezicht zijn aardig, maar gezond eten is beter. Eet minimaal twee vruchten per dag en u ziet er direct gezonder uit.
* Bent u te dik? Appelazijn beneemt u de eetlust. Voor alle mogelijke afvalmethodes (van sherrydieet tot Sonja Bakker) verwijzen we u naar Google.
