Veiligheid staat in lang niet alle bedrijven daadwerkelijk hoog in het vaandel. Daar moet verandering in komen. Op dit moment werken het Ministerie van Sociale Zaken en Syntens daarom samen aan het project ‘Veilig Innoveren'.
Jaarlijks vinden ruim 213.000 arbeidsongevallen plaats. Uit een proefproject ‘Versterking Arbeidsveiligheid' onder multinationals en grote bedrijven bleek dat het wel degelijk mogelijk is door veiliger te werken het aantal ongevallen terug te brengen. Zo bracht staalbedrijf Corus het aantal ongevallen in vier jaar terug van 97 naar 7 per jaar. Het ministerie zocht daarop een manier om dit, naar eigen zeggen, succesvolle project door te trekken naar mkb-bedrijven. Zo zijn ze in contact gekomen met Syntens en samen enkele maanden geleden het project ‘Veilig Innoveren' gestart.
Vertalen
Expeditieklimmer Hans van der Meulen legt werkgevers tijdens een speciale bijeenkomst aanstaande donderdag het belang van veilig werken uit. Hij is de enige Nederlander die vijf bergtoppen boven de magische 8000 metergrens heeft beklommen. "Bij een expeditieklimmer zijn de gevolgen bij de genomen veiligheidsmaatregelen heel duidelijk zichtbaar", legt Inge Kamphuis van Syntens de keuze voor deze spreker uit. "Daarnaast is het een totaal andere branche, waardoor het makkelijker te vertalen is naar het bedrijfsleven. Als we een ander bedrijf als voorbeeld nemen, zeggen werkgevers al snel ‘dat snap ik wel, maar ze werken daar toch net iets anders als bij ons'."
Communicatie
Veel werkgevers zijn ervan overtuigd dat bij hen op het werk wel veilig wordt gewerkt. "De directeur zegt dan tegen ons ‘ik zeg altijd tegen mijn mensen, veiligheid gaat voor alles'. Maar als we vervolgens aan de mensen van productie vragen of dat klopt, herkennen ze dat totaal niet." Volgens Kamphuis ligt het er maar net aan hoe en met wie de directeur communiceert. "Het kan zijn dat hij het enkel naar buiten toe communiceert. Maar het kan ook zijn dat hij zegt ‘doe het veilig, maar zorg wel dat het om 5 uur af is'. Dan horen werknemers natuurlijk alleen dat het om 5 uur af moet zijn."
Probleem
Bedrijven die meedoen aan dit project worden middels een VeiligheidsCultuur-scan doorgelicht. De scan is een digitale vragenlijst waarin de zienswijze van de directie wordt vergeleken met de zienswijze van de medewerkers. Door op verschillende niveaus van de bedrijfsvoering vragen te stellen, probeert Syntens te achterhalen waar het precies aan schort. Volgens Kamphuis is er geen specifiek veelkomend probleem. "Het kan werkelijk van alles zijn. Het kan bijvoorbeeld aan de communicatie liggen of een gebrek aan strategie, aan een afzuigsysteem of het kan een vertrouwenskwestie zijn." Pas als duidelijk is waar het probleem ligt, kan er worden gewerkt aan een cultuuromslag binnen het bedrijf. Afhankelijk van het probleem, worden indien nodig de benodigde specialisten in huis gehaald.
Opgeruimd
Hoe weet u dat veiligheid niet in de haak is? Afwachten tot een bedrijfsongeval plaatsvindt, is niet de beste methode. Een signaleringspunt is wanneer veranderingen niet worden doorgevoerd. Als u het gevoel heeft dat er niet naar u geluisterd wordt, is de kans groot dat de veiligheid niet goed zit. Daarnaast kunt u het zien aan de werkvloer. Is deze niet opgeruimd? Grote kans dat de veiligheid niet in orde is. Dat wil overigens niet zeggen dat als deze wel schoon is dat het automatisch ook goed zit met de veiligheid.
Voorbeeld
U draagt overigens zelf ook voor een groot deel bij aan de veiligheid. Want goed voorbeeld doet goed volgen. "De minimale norm van de directeur is de maximale norm van werknemers", legt Kamphuis uit. "Als de directeur bijvoorbeeld zonder helm en oordoppen over de werkplaats loopt, omdat hij toch maar 5 minuutjes blijft, dan nemen werknemers de maatregelen ook niet zo nauw."