Consumenten moeten zelf beheren wat er wél en niet met hun gegevens gebeurt, aldus informatiespecialist Bart Winkeler.
Bedrijven hebben de data in ‘bruikleen’, stelt hij. 'Laten we het proces van verantwoordelijkheid omdraaien, een trusted first party-principe'. Aldus Winkeler, die werkt als manager Informatie Intelligence bij informatietechnologiebedrijf CGI. Hij stelt een distribueerbare elektronische kluis voor. Dat werkt op een verlijkbare zoals de blockchain-technologie achter Bitcoin. Een consument heeft dan bij een onafhankelijke instelling de eigen gegevens verzameld. Wil een bedrijf toegang hebben, dan vraagt deze om toestemming én geeft aan voor wie, waarvoor en voor welke situatie het die data wil gebruiken. Als er later een verandering wordt aangebracht in deze zogeheten verantwoordelijkheidsmatrix, of een derde partij heeft de data nodig of voor een ander doel, dan moet de consument daarvoor toestemming geven.
Terughoudendheid
De angst van bedrijven is volgens Winkeler een teken dat deze het ‘risico niet aandurven’ en de klant in feite niet vertrouwen. Hij zegt: “Financiële instellingen zijn bang om de gegevens kwijt te raken als de consument zelf zijn persoonsgegevens beheert en zelf kan kiezen om zijn gegevens bij een instelling weg te halen.” Ze willen die gegevens altijd kunnen gebruiken voor de eigen bedrijfsvoering en voor bijvoorbeeld big data-analyses. “Volgens die angst-gedachte is dat als een diefstal aankondigen: ook als je niet steelt (of in het geval van gegevens, geen misbruik maakt) ben je toch verdacht.”
Tegelijkertijd zijn financiële instellingen per jaar ‘tientallen tot honderden miljoenen euro’s’ kwijt om verdedigend te reageren op de nieuwe wetgeving. Een probleem dat je volgens Winkeler omdraait als je niet probeert binnen de lijntjes te tekenen, maar de lijntjes gebruikt om je eigen kleurplaat te maken.
Bredere probleem
Die terughoudende reactie is volgens Winkeler tekenend voor een groter probleem. Banken en financiële instellingen reageren volgens hem zo verdedigend mogelijk als er nieuwe regels worden aangekondigd, deze keer is het bij de Wet Bescherming Persoonsgegevens maar ook bij andere weten blijkt het in praktijk zo te gaan. Je kunt de reactie van banken op bijvoorbeeld de nieuwe Basel-regels vergelijken met een leerling die de opdracht krijgt een werkstuk van 4 tot 8 kantjes te maken en op de zin af 4 bladzijdes inlevert. Iedere keer wordt net voldaan aan de regels, zonder verder te kijken of er innovatie kansen liggen voor de ondernemingen.
Afbeelding: Dashmote
Foto: Bart Winkeler
