Kort slapen is erg. Maar je slaap onderbreken is nog veel erger, blijkt uit nieuw onderzoek.
Een balans vinden tussen verplichtingen op werk en thuis is vaak lastig genoeg. Het levert stress op en die stress kunnen we beter aan met genoeg slaap. Maar, zo blijkt uit een nieuw onderzoek, genoeg uren slapen is op zichzelf niet genoeg. Want wie wel in bed ligt maar vaak wakker wordt en last heeft van slapeloosheid heeft nog meer problemen met stress dan mensen die relatief korter slapen.
Slaap als gezondheidspijler
Patrick Finan, assistent professor psychiatrie en behavioral science aan de John Hopkins University School of Medicine besloot de twee eens te gaan vergelijken. Zijn onderzoek werd gepubliceerd in in de uitgave Sleep. Want dat slaap een van de belangrijkste pijlers van de gezondheid is, staat inmiddels wel vast, ook dankzij de vele slaaponderzoeken de laatste jaren. En dat 8 uur slaap ideaal is weten we nu ook. Maar wat als je wel in je bed ligt, maar telkens wakker wordt?
De drie slaapstadia gemeten
Om uit te zoeken wat nu kwalijker is, kort slapen of onderbroken slapen, werd gekeken naar een groep van 62 gezonde slapers, zowel mannen als vrouwen. De particpanten spendeerden 3 dagen en 3 nachten in de slaaplaboratorium. Elke avond, vlak voor het slapen gaan, beantwoordden ze vragen over hun stemming. Tijdens het slapen werd door het onderzoeksteam de drie slaapstadia gemeten, zodat ze data beschikten over wanneer en hoe lang elke participant zich in elk stadium, van lichte tot diepe slaap bevond.
Op verschillende tijden gewekt
De participanten werden in drie groepen verdeeld. De eerste groep werd op verschillende tijden ’s nachts wakker gemaakt, de tweede groep werd lang wakker gehouden zodat ze pas laat konden gaan slapen. Vervolgens kregen ze wel een ononderbroken nachtrust. En de derde groep werd op geen enkele manier lastig gevallen en mocht gewoon lekker ongestoord naar bed.
Duidelijke daling in postieve stemming
Bij de vergelijking van de resultaten merkte Finan op dat zowel de groep die kort sliep als de groep die onderbroken sliep de volgende dag een duidelijke daling hadden in hun positive gemoedsrust. Na de nachten die volgden daalde die stemming alleen nog maar verder bij degenen wiens slaap telkens werd verstoord terwijl het wat minder positive gemoed bij de korte slapers gelijk bleef. Hij merkte verder op dat het effect van de onrustige slaap sterk was als domper op een positive stemming, dan dat het nu zozeer negatieve emoties deed toenemen.
Minder fysiek herstel
Finan bekeek verder dankzij hersenscans de patronen in de hersenen van de participanten tijdens de drie verschillende vormen van slaap die door de onderzoekers veroorzaakt waren. Hierbij merkte hij op dat de participanten die regematig wakker werden gemaakt zich minder in de diepe slaapfase bevonden, het stadium dat belangrijk is voor je fysieke herstel ’s nachts en ervoor zorgt dat je ook daadwerkelijk uitrust. Finan: ‘We zagen een daling in de diepe slaap die zowel groot als abrupt was, en we associeerden deze met de daling in de positieve gemoedsrust van de particpanten die ook opvallend afweek van de korte slapers.’
Link met stress en depressie
Eerdere slaaponderzoeken legden al een duidelijke link tussen gebrek aan slaap en zaken als stress en depressie. Volgens Finan is het zeer de moeite waard om te kijken of depressie nu eigenlijk vooral geassocieerd kan worden met te weinig slaap of juist met een onderbroken slaap. Ook is nog niet precies duidelijk op welk punt te weinig slaap een zelfde daling oplevert als een onderbroken nachtrust in een aangename positieve stemming de volgende dag.
Positieve stemming belangrijk tegen stress
Finan: ‘Het lijkt erop dat het verlies van diepe slaap het vermogen van mensen verminderd om zich te herstellen en dat terwijl de opbouw van positieve emoties belangrijk is bij stressoren het hoofd te bieden. We moeten dan ook niet alleen aandacht besteden aan enerzijds kwantiteit of kwaliteit van slaap, en anderzijds de kwantiteit of kwaliteit van een positieve stemming en emoties. Het blijkt interessant om goed te kijken naar de combinatie van die twee. Het is natuurlijk geen nieuws dat gebrek aan slaap een effect heeft op iemand’s stemming. Maar de mate waarin dit gebeurt zoals nu in dit onderzoek gemeten werd, biedt wel een nieuwe kijk op de relatie tussen de twee.’
Lees meer over de invloed van slapen op je prestaties:
-
Overmoedig door slaaptekort
-
Een gezond lijf door meer slaap
- Een kwart van de werkenden slaapt te weinig
-
Waarom slaap en beweging onlosmakelijk verbonden zijn met top presteren
