Iedereen die voor het digitale tijdperk met vakantie ging, herinnert het zich nog: de frustratie dat de teller van je fototoestel 24 aanwees en je op zoek moest naar het geel-rode doosje met een nieuw rolletje. Nadat de rolletjes verdwenen, is maker Kodak, nu ook bankroet.
Kodak deed donderdag, na veel speculatie in de Amerikaanse media en op de beurs, een aanvraag voor bescherming tegen zijn schuldeisers. Deze zogenoemde Chapter 11-aanvraag moet Kodak de tijd geven te reorganiseren en een doorstart te maken. Hoe heeft het zover kunnen komen voor de eens zo legendarische fotopionier?
> KODAK LEEFT VOORT
Het verhaal van de teloorgang Kodak is eigenlijk vrij eenvoudig. Het bedrijf was te laat met het omarmen van de nieuwe digitale technologie. Toen Kodak pas begin deze eeuw de overstap maakte, was het te laat. De marges op digitale camera’s liepen snel terug en Kodak verdiende er niets meer aan.
Aanpassen om te overleven
Oud-directeur Ziggy Switkovski vertelde eerder deze maand in de krant The Australian dat Kodak zwichtte voor de verleiding zijn bestaande producten uit te blijven melken. “Kodak’s grootste fout was niet te zien dat de tijd van chemische fotografie met hoge marges op zijn einde liep. Je had een bedrijf waarvan de strategie was om de rendementen te optimaliseren voor een activiteit die uiteindelijk uit zou sterven.” Switkovski had nog wel wat zalvende woorden: “Het besluit nemen in nieuwe activiteiten te stappen is ontzagwekkend moeilijk, maar als je bedrijf in die positie zit, moet je aanpassen om te overleven.”
Niet tijdig investeren in nieuwe producten en diensten is een bekend probleem. De Amerikaanse managementgoeroe Geoffrey Moore ontwikkelde een model voor de innovatiekracht van ondernemingen. Volgens hem is het een teken van gebrek aan innovatiekracht als een bedrijf veel investeert in een verzadigde markt. Schaarse middelen worden niet geïnvesteerd in innovatie maar ingezet in een poging uit bestaande producten zo veel mogelijk winst te schrapen.
De lessen van Kodak
Rick Wartzman van managementinstituut Drucker, naar de gelijknamige goeroe Peter Drucker, noemde te lang vasthouden aan een wegkwijnend businessmodel waarop nog wel wordt verdiend in Bloomberg Businessweek een van de doodzondes waarmee bedrijven zichzelf de afgrond in helpen. “De les van Kodak is duidelijk: de toekomst komt altijd sneller dan je denkt.”
Kodak gaat nu proberen zijn patenten te gelde te maken. Toen de overstap naar digitaal eenmaal was gezet heeft Kodak veel technologie ontwikkeld die onder meer wordt gebruikt in smartphones en tablets. Dit intellectueel eigendom heeft sinds 2003 meer dan 3 miljard dollar aan omzet opgeleverd.
