Er zijn leidinggevenden die een pijnlijk hoofd krijgen van al het regelwerk dat onvermijdelijk lijkt voordat ze een nieuwe computerapplicatie in gebruik kunnen nemen. Goed nieuws: cloud computing belooft het overzicht de komende jaren terug te geven.
De term ‘cloud computing' heeft momenteel een hoge buzzwoord-status en daarom is de verleiding groot om deze dienst gelijk maar af te serveren als de zoveelste betekenisloze trend. Onterecht. Cloud computing is eigenlijk niets anders dan een slimme vorm van outsourcen. Virtueel outsourcen om precies te zijn. In plaats van de eigen IT-medewerkers aan het werk te zetten met eindeloze implementatietrajecten van ingewikkelde software, huurt een bedrijf bij een externe aanbieder het gebruik van een bepaalde computerdienst. U hoeft bijna niets te regelen, alleen maar te betalen.
Cloud computing is een verzamelnaam. Onder die noemer is via het web alles te huur wat een bedrijf nodig kan hebben: van computers waarop eigen, zelfgeschreven software draait (bijvoorbeeld via Amazon EC2 of Rackspace Cloud Servers), tot kant-en-klare software inclusief de benodigde computerkracht via Google Apps. Ook mogelijk: opslagruimte voor gegevens, via Amazon S3 of Nirvanix, of virtuele desktops waarop medewerkers bijvoorbeeld met Windows of Linux kunnen werken, via onder meer GoGrid en iland.
Dell neemt cloud computing inmiddels zo serieus dat het probeerde de term als handelsmerk te claimen. Dat mislukte. En de toch niet echt trendgevoelige Amerikaanse federale overheid kondigde in september de komst van Apps.gov aan, een website volledig gewijd aan cloud computingdiensten. "Dit is een voorbeeld voor lagere overheden," aldus Gerard van Enk, internetontwikkelaar en de man achter de populaire ICT-twitternieuwsdienst Gvenkdaily. Hij sluit niet uit dat ook regeringen van andere landen Apps.gov-achtige sites zullen bouwen. Google kondigde in september al aan speciale clouddiensten voor de Amerikaanse overheid te gaan ontwikkelen.
Internet-adviseur in trek
Cloud computing is vooral geschikt voor dik bekabelde, royaal van breedbandverbindingen voorziene landen als Nederland. Zonder een betrouwbare internetverbinding heeft u er namelijk weinig aan, wat gelijk duidelijk maakt waarom cloud computing nog niet overal in de wereld een succes is. Internet-ondernemer Boris Veldhuijzen van Zanten roemt ‘the cloud': "Als je tien jaar geleden online wat wilde, moest je een server kopen, hem aansluiten op een betrouwbare internetverbinding en iemand vinden die de software erop zette. Of de software zelfs helemaal voor je schreef," aldus Veldhuijzen van Zanten. "Nu staan de servers die je nodig hebt bij Amazon en kun je online gewoon huren wat je precies nodig hebt."
"Cloud computing biedt bedrijven heel veel mogelijkheden," zegt Gerard van Enk. "Met name kleinere bedrijven kunnen sowieso niet alles zelf doen. Via cloud computing krijgen ze meer mogelijkheden."
Volgens Veldhuijzen van Zanten gaat cloud computing er de komende jaren voor zorgen dat programmeurs minder belangrijk worden in de dagelijkse bedrijfsvoering. Zij zullen hun plaats moeten afstaan aan kenners van internet. Deze adviseurs worden de komende jaren volgens hem juist cruciaal. "Je hoeft niet zoveel meer te laten bouwen, je moet gewoon weten wat er al aan aanbod op het web is."
Veel clouddiensten zijn ‘turn key': meteen te gebruiken. Wie alle e-mail van 10.000 medewerkers via Google Apps wil laten afhandelen, is natuurlijk wat meer tijd kwijt. Maar cloudleveranciers zoals Google doen er alles aan om met speciale hulpmiddelen (zoals zogeheten API's) de migratie zo eenvoudig mogelijk te maken.
Cloud computing is ook goedkoper. Bedrijven betalen alleen voor wat ze gebruiken, en dus niet voor computers die maar de helft van de tijd op maximaal vermogen draaien.
En handig voor ondernemers die snel willen groeien: cloud computing is goed schaalbaar. Blijkt die nieuwe webwinkel veel succesvoller dan gedacht? Snel extra computers bijplaatsen is niet nodig: die staan bij (bijvoorbeeld) Amazon al volop. In periodes van rust wordt de capaciteit die u niet gebruikt, weer aan andere cloudklanten verkocht. Dit biedt ook milieuvoordelen, beweren voorstanders.
Minder storingen
Geen nadelen? Jawel. Google Apps en het daaraan gekoppelde Gmail hebben dit jaar enkele storingen achter de rug, waardoor miljoenen mensen in één keer niet meer konden e-mailen. Cloudgebruikers relativeren dit ongemak. Veldhuijzen van Zanten: "Je eigen computers kunnen ook storingen krijgen, en die zijn verhoudingsgewijs veel duurder." Van Enk deelt die mening: "Per saldo heb je juist minder storingen. Alleen halen problemen vaak de pers omdat ze, zoals bij Google, miljoenen mensen tegelijk treffen."
Een ander (mogelijk) nadeel van cloud computing is dat al uw bedrijfsgegevens in de systemen van een leverancier zitten opgeslagen. En zie ze daar maar weer eens uit te krijgen als u – bijvoorbeeld – Google zat bent. "Op dit moment kan het nog lastig zijn om al je informatie weer terug te krijgen," erkent Van Enk. "Maar data portability, het kunnen meenemen van gegevens, zal steeds makkelijker worden. Digitale burgerrechtenbewegingen houden bedrijven strak in de gaten. Op dataliberation.org maakt Google zich ook sterk voor data portability."
Al met al is overschakelen naar clouddiensten vooral een proces van gewenning, meent Van Enk: "Met name grote bedrijven vinden clouddiensten lastig. Voor hun gevoel hebben ze dan niet meer alles in eigen hand. Maar Amazon biedt bijvoorbeeld ook een VPN-achtige clouddienst, dus uitgevoerd met zware beveiliging en absolute privacy. Dan kun je écht alles zelf in de hand houden."
KERN VAN DE ZAAK:
ICT
Omschrijving: ICT houdt zich bezig met informatiesystemen, computers en telecommunicatie. Daaronder vallen ondermeer het ontwikkelen van websites, het beheren van computernetwerken en het adviseren over ICT-oplossingen.
Aantal bedrijven: ruim 27.000
Aantal ICT'ers: 248.000
Omzet in 2008: € 31,2 miljard.
Verwachte krimp in 2009: 4 tot 5 procent
Verwachte werkloosheid in 2010: 12 procent
(Bronnen o.a. ABN Amro, Landman Consultancy, Wikipedia)
