Klein land, wereldproduct. Deze aflevering: de Moccamaster van Technivorm, die al bijna 50 jaar zorgt voor het perfecte kopje koffie, van Scandinavië tot de Verenigde Staten.
Eerst koffiemolen, dan stalen rekken
In ruil voor 27.800 Douwe Egberts-spaarpunten heeft u al een koffiezetapparaat van Technivorm. Grote kans dat u zelfs een exemplaar in huis heeft, of er in elk geval vroeger uw bakkie koffie mee bereidde. De apparaten worden namelijk al vanaf 1969 via de geschenkwinkels van Douwe Egberts aan koffieminnend Nederland aangeboden, vijf jaar na de start van het bedrijf Technivorm.
In de begintijd werkte Gerard-Clement Smit eerst aan een nieuw soort koffiemolen, maar de realisatie daarvan duurde langer dan gedacht. Dus ontwikkelde de voormalig hoofdontwerper bij Moulinex Tomado tegelijkertijd ook stalen rekken en ladders, tot hij in 1968 aan de ontwikkeling van een koffiezetapparaat begon. Douwe Egberts raakte enthousiast en bestelde na de introductie in 1969 meteen 150.000 exemplaren, die binnen een jaar waren ‘uitverspaard’. Uiteindelijk gingen er zo 800.000 stuks van die eerste Moccamaster over de toonbank. Alhoewel de nieuwste modellen van Technivorm nog steeds met punten bij elkaar te sparen zijn en ook via de speciaalzaak te koop zijn, komt het grootste deel van de omzet nu uit het buitenland. Van de 400.000 apparaten die per jaar worden geproduceerd, wordt meer dan 90 procent over de grens verkocht, in zo’n twintig landen.
Geen zin om onderuit te hangen
Vooral in Scandinavië en de Verenigde Staten zijn ze gek op filterkoffie van Technivorm. Dat is in Amerika onder meer te danken aan lovende besprekingen in bijvoorbeeld het tijdschrift Wine Spectator en The New York Times. “Amerika is een publiciteitsland, dus zoiets merk je meteen in de verkoopcijfers”, vertelt Smit. Het bedrijf heeft ook een firma in Oslo, voor de handel met Scandinavië. “Ook daar spreekt het blijkbaar aan.” Moeten we het nog over de Senseo hebben, het apparaat dat in Nederland filterkoffie naar de achtergrond verdreef? “Dat is een rage geweest”, zegt Smit. “Maar wij hebben ons daar nooit iets van aangetrokken.” Smit is inmiddels de 80 gepasseerd, maar is behalve bedrijfseigenaar ook nog steeds president-directeur. “Ik doe productontwikkeling, en euh…” “En marketing”, vult managing director Ina ten Donkelaar hem aan. Terwijl gemiddeld Nederland het met 65 jaar wel tijd vindt om het rustiger aan te gaan doen, wil Smit daar niets van weten. “Dan had ik al heel wat jaartjes onderuit moeten hangen, ik heb daar geen zin in. Dit is nog veel te leuk om te doen.”
Nu in ruim 200 variaties
Technivorm is tegenwoordig onderdeel van Smitbeheer BV, waar ook Smitdesign onder hangt, de BV die gaat over alle ontwerp- en ontwikkelactiviteiten van het bedrijf, en die alle patenten en ontwerpregistraties behandelt en beheert. Smitdesign heeft op dit moment 80 patenten, plus 30 ontwerpregistraties voor koffiezetapparaten en nog eens 19 op specifieke onderdelen. Het assortiment van Technivorm is inmiddels ook flink uitgebreid. Zo betrad het bedrijf in 1983 bijvoorbeeld de markt voor professionele koffiezetapparaten. “Ik ga het u voorlezen”, zegt Smit. “Het is nogal een assortiment.” Waarna hij opsomt dat Technivorm 22 huishoudelijke en 20 professionele koffiezetapparaten verkoopt, en nog een aantal (gecombineerde) waterkookmachines en kleinere koffiegerelateerde accessoires. In totaal zijn de producten te krijgen in ruim 200 variaties. De naam van het bedrijf zegt het al: innovatie richt zich binnen Technivorm vooral op techniek en design. Het eigenlijke koffiezetproces verder verbeteren is bijna onmogelijk, zegt Smit: “Daar hebben we een maximum bereikt. Het is al moeilijk genoeg om die kwaliteit vast te houden.”
Sproeikop met negen gaten
Het geheim achter de Moccamaster is de precisie waarmee het apparaat wordt geproduceerd. Een perfecte kop koffie wordt gemaakt met water dat tussen de 92 en 96 graden warm is, en bij gebruik van 1,25 liter moet het water in zes minuten doorlopen. De Moccamaster heeft daarvoor een koperen verwarmingselement van 1450 watt en een sproeikop met negen gaten, zodat de koffie in het filter gelijkmatig wordt bewaterd. De onderdelen worden in Duitsland gemaakt, in thuisbasis Amerongen worden de apparaten stuk voor stuk met de hand in elkaar gezet. Elk exemplaar wordt ook individueel gecontroleerd, vertelt Smit: “Daar hebben we een kwaliteitsafdeling voor, die de hele dag rondloopt en het productieproces direct kan stopzetten.” Op internet is een filmpje van de Consumentenbond te zien, waarin het apparaat tot Gouwe Ouwe wordt uitgeroepen. “Soms vraagt iemand ons of we het schakelaartje van een 25 jaar oude Moccamaster kunnen repareren. We bieden de klant dan een nieuw exemplaar aan, maar ze willen dat vertrouwde ding meestal niet missen.”
> Dit artikel is afkomstig uit MT Magazine. Klik hier om het magazine online te bestellen.