Misschien vind je het zweverig, maar mindfulness kan de prestaties van werknemers wel degelijk verbeteren. Twee toepassingen toegelicht.
Mindfulness is door de jaren heen uitgegroeid tot een populair, zelfs enigszins uitgehold begrip. Het kan nuttige zaken bewerkstelligen, zoals het verminderen van stress en depressie, maar vaak wordt mindfulness nog gezien als te zweverig voor de werkvloer. Toch zijn er steeds meer manieren om het ongrijpbare van mindfulness grijpbaar en zakelijk te maken, waardoor het zelfs voor sceptici een acceptabele methode wordt om de prestaties van werknemers te verbeteren.
Doelgerichte aandacht
Voor de beginners: wat is mindfulness eigenlijk? Mindfulness-goeroe Jon Kabat-Zinn zegt dat het draait om ‘aandacht besteden op een bijzondere manier, gericht en zonder oordeel.’ Kabat-Zin was de hoogleraar die in 1979 mindfulness op de wetenschappelijk Westerse kaart zette, met de oprichting van het Center for Mindfulness, in Medicine, Health Care and Society als onderdeel van de Universiteit van Massachussettes. Samen met de vele andere mindfulness-experts predikte hij deze vorm van focus en acceptatie bij bedrijven als Google, McKinsey, Deutsche Bank, Procter & Gamble, Yahoo en Apple, die vervolgens zelf mindfulnessprogramma’s voor hun werknemers op hebben gezet.
Het ongrijpbare grijpbaar maken
Mindfulness kan een plek krijgen binnen je organisatie als de nuttige rol van de filosofie wordt verpakt in een praktische benadering. Hoe krijg je werknemers zo ver dat ze de focus op het hier en nu leggen tijdens een drukke werkdag? Het Amerikaanse bedrijf HeartMath creërt tools om de ongrijpbare effecten van mindfulness inzichtelijk te maken. De Benelux-tak werd opgezet door Robert Erdbrink, een voormalig directeur van Unilever, die genoeg had van de continue druk om targets te halen. Volgens hem zorgen minder stress, meer balans en meer tevredenheid tot een betere gezondheid, maar ook tot hogere prestaties.
Positieve gevoelens voor betere prestaties
Om dat te bereiken ontwikkelde het HeartMath Instituut technieken en biofeedback-apparatuur die moeten helpen bij het bereiken van een optimale fysiologische staat. Daarbij wordt het fenomeen ‘hartcoherentie’, het zusje van mindfulness, centraal gezet. Erdbrink vertelt: 'Onze techneken hebben veel met mindfulness te maken. Alleen kunnen wij het meer inzichtelijk maken.' Het hart speelt volgens HeartMath een cruciale rol in ons functioneren, in onze gezondheid en in ons gevoel van welbevinden. Ons hartritme varieert voortdurend en deze Hart Ritme Variabiliteit (HRV) geeft belangrijke informatie over de toestand van ons lichaam. Door bewust de emotionele gesteldheid via hartgerichte activiteiten te veranderen, zou de neurologische input van hart naar hersenen veranderd kunnen worden. Wanneer mensen positieve gevoelens ervaren, wordt het hartritme coherenter, komt men tot rust en verbeteren de prestaties. En hoe vaker we in een staat van deze hoge coherentie verkeren, hoe meer ons lichaam en ons hart in balans is met ons brein.
Van rode stress naar rustig groen
Om te zien hoe je ook daadwerkelijk in balans komt, heeft HearthMath de emWave®2, de emWave Pro en de Inner Balance Trainer: handzame apparaatjes die aangesloten kunnen worden op computer of iPhone. De laatste heeft bijvoorbeeld een sensor die via een klip op de oorlel wordt bevestigd. Sluit het apparaat vervolgens aan op je iPhone en de biofeedback geeft dankzij de zichtbare kleuren op het beeldscherm aan in welke staat je verkeert. Rood betekent stress, groen rust en herstel en blauw is neutraal. De bedoeling is jezelf via je ademhaling en je hart tot rust te brengen, waardoor je je in de kalme, groene zone bevindt. HeartMath helpt in Nederland onder meer werknemers van Philips, maar ook politieagenten en gestresste medewerkers van de Belastingdienst, om zo in balans te komen.
Tool tegen onnodige risico’s
De methode van HearthMath is niet de enige zakelijke mindfulnesstoepassing. Zo geeft een recent onderzoek van de University of Toronto andere inzichten. Het onderzoek stelt dat mindfulness gebruikt kan worden om overmoedige zakelijke beslissingen te voorkomen. Wie nog helemaal high is vanwege een net behaald succes (denk bijvoorbeeld aan investeerders of beurshandelaren) neemt wellicht te veel risico’s in een volgende deal. Dit gevaar zou met mindfulness ingetoomd kunnen worden, concluderen de onderzoekers.
Reactie op belonende feedback
Hoewel mindfulness normaal gesproken wordt geassocieerd met een gesteldheid van de geest en het bewust zijn van je gedachten en gevoelens, kan het ook verwijzen naar een trek in iemands karakter. Op deze vorm van trait mindfulness richtte het Canadese onderzoek zich. Onderzoekers Rimma Teper en Michael Inzlicht maakten gebruik van EEG’s om te registreren hoe de hersenen van hun participanten reageerden op belonende, negatieve of neutrale feedback. Ze probeerden ook de mindfulness van de deelnemers te meten, namelijk de niveaus van bewustwording en acceptatie.
Blunders voorkomen
Hun conclusie luidde als volgt: 'Individuen met een hoger acceptatieniveau van gedachten en emoties tonen minder neuro affective reactivity ten aanzien van directe beloningen.' Met andere woorden: iemand die in staat is op een ‘mindvolle’ manier zijn gedachten en emoties te aanvaarden, kan zichzelf – en een bedrijf – behoeden voor overmoedige blunders als gevolg van het nog high van eerdere successen. Want het succes van gisteren verlaagt niet het risico van morgen. Het toepassen van deze vorm van mindfulness kan dus ook leiden tot betere prestaties, of in ieder geval onnodige blunders voorkomen. Misschien genoeg reden om af en toe vijf minuten tot rust te komen door te concentreren op ademhaling en het gefluit van de vogels buiten.
Beeld via Flickr.
