Corporate Governance wordt Corporate Compassion. Steeds meer ondernemers gaan voor een groter belang dan hun eigenbelang.
Je kunt een probleem niet oplossen met de denkwijze die het heeft veroorzaakt, zei Albert Einstein. Als we uit de economische crisis willen komen, zullen we dus op een nieuwe manier zaken moeten doen. Aanhangers van de principes van ‘Corporate Compassion’, in het Nederlands wat minder flitsend vertaald als ‘Maatschappelijk Meedogend Ondernemen’ focussen op welzijn in plaats van welvaart. Corporate compassion is een vorm van bedrijfsvoering waarin beginselen als persoonlijke aansprakelijkheid, wederzijdse verbondenheid en generositeit voorop staan. Bedrijven die deugdzaam en heilzaam ondernemen, werken niet alleen aan zakelijk succes, maar ook aan persoonlijk geluk en maatschappelijke voorspoed.
Prachtige principes, maar nog weinig toegepast. Streven naar maatschappelijke voorspoed zien we vaak als een hobby, een luxe die je je kunt permitteren als het goed gaat met je bedrijf. Bij economische tegenslag kijken we liever naar de cijfers. Ondernemers die uitgaan van corporate compassion stellen het grotere belang altijd centraal, niet als marketingtruc maar als oprechte overtuiging. Maatschappelijk meedogend ondernemen zorgt op korte termijn voor meer welzijn en op langere termijn voor een stabielere economie, zeggen de zogenoemde conscious capitalists.
Egoïstisch eigenbelang
Ze hebben een punt. Zowel de kredietcrisis als de schuldencrisis zijn het gevolg van het verkiezen van (de eigen) welvaart boven het (algemene) welzijn. Het vertrouwen in het bedrijfsleven en in de politiek is de afgelopen vijf jaar aanzienlijk gedaald. En natuurlijk, economische crises zijn tijdelijke verschijnselen. Over het algemeen zijn we de afgelopen decennia alleen maar rijker geworden. Rijker maar niet gelukkiger, zo bleek enkele jaren geleden uit internationaal onderzoek. In Nederland kampt 10 procent van de werknemers met burnoutverschijnselen. Tien procent! En ruim de helft van alle werknemers met depressieve klachten schrijft die toe aan zijn baan.
Dat er iets scheef zit is duidelijk. In ons privéleven begrijpen we al langer dat het anders moet. We zoeken zingeving, proberen bewust te leven en ons eigen pad te kiezen. Maar zodra het gaat om geld verdienen of een bedrijf leiden, vallen we al snel terug op de oude principes van egoïstische eigenbelang. Niet omdat we slechte mensen zijn, maar omdat we ervan overtuigd zijn dat het niet anders kan. Zaken doen is keihard voor jezelf knokken, toch? Nee, zeggen de conscious capitalists. Ondernemen kan ook zonder dat egoïstische eigenbelang. Een maatschappelijk meedogende ondernemer is zich bewust van het grotere geheel en zijn of haar rol daarin en werkt daarom per definitie in dienst van het algemeen belang.
Liefdevolle vriendelijkheid
Kees Klomp, auteur van het boek Karmanomics, is zo’n ‘corporate compassionate’ ondernemer. Klomp adviseert bedrijven over marketing en management op basis van het boeddhisme. Boeddhisten geloven dat alles in de wereld een kwestie is van oorzaak en gevolg. Klomp is er dan ook van overtuigd dat we de huidige crisis alleen kunnen doorbreken door op een andere manier zaken te doen. “We zien dat we de crisis hebben veroorzaakt door destructief gedrag, maar datzelfde gedrag vertonen we nog steeds. Als we andere economische omstandigheden willen, zullen we ons gedrag dus moeten veranderen. Doen we dat niet, dan doen dezelfde problemen zich op den duur opnieuw voor.”
Boeddhistisch zakendoen begint met liefdevolle vriendelijkheid naar alle belanghebbenden bij je bedrijf. Behandel consumenten, medewerkers, leveranciers, verkopers en investeerders dus met de grootst mogelijke liefde en vriendelijkheid. Dat klinkt misschien als geitenwollensokkengezever. Maar waarom eigenlijk? We weten uit persoonlijke relaties toch ook dat liefde en aandacht investeringen zijn die zich terugverdienen? Als we hechte banden met vrienden en familie kunnen opbouwen, waarom dan geen hechte relaties met klanten en personeel?
Jamie Oliver, Greystone Bakery, Delivering Happiness
Bovendien blijkt uit onderzoek van hoogleraar marketing Rajendra Sisodia van de Bentley Universiteit dat werken volgens deze principes, buitengewoon lucratief is. Niet zo vreemd, want medewerkers die zich gelukkig en gerespecteerd voelen zullen harder werken en loyaler zijn. Consumenten die de maximale kwaliteit geleverd krijgen, zullen niet snel overstappen naar de concurrent. Bijkomend voordeel: ze delen hun positieve ervaringen graag op internet, wat ook nog eens gratis reclame betekent.
Klomp ziet in zijn werk talloze voorbeelden van ondernemers die de vruchten plukken van hun investeringen in ‘stakeholders’. Toen de Amerikaanse Container Store een zware sanering dreigde, leverden werknemers vrijwillig tijdelijk een deel van hun loon in zodat iedereen aan het werk kon blijven. Bij een ICT-bedrijf kreeg een medewerkster van wie de man op sterven lag van al haar collega’s een verlofdag, zodat ze tijd had om hem te verzorgen. De lijst met bedrijven die corporate compassion hoog in het vaandel hebben is groeiende. Delivering Happiness, de Greystone Bakery en het bekende restaurant van Jamie Oliver Fifteen zijn aanhangers van het Maatschappelijk Mededogend Ondernemen.Hieronder een paar voorbeelden van ondernemingen.
Container Store
Whole Food
Maatschappelijk Mededogend Ondernemen gaat volgens Klomp verder dan het bekende Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. “Bij Corporate Compassion draait het niet om verantwoordelijk of betrokken dóen, maar om het mededogend zíjn.” Meer over boeddhistisch zakendoen vindt u in het boek Karmanomics van Kees Klomp. Wie zelf boeddhistische uitgangspunten wil verwerken in zijn marketing of leiderschap kan bij Klomp diverse trainingen volgen.
Lees ook
- Mediteren op het werk: 5 vooroordelen
- Goede werkgever bespaart op loonkosten
- MVO in 7 stappen
- Goeroes: de nieuwe dominees
