Pakt Europa de financiële crisis goed aan? Ja, zegt de Amerikaanse beleggingsgoeroe Jim Rogers.
Europa doet het volgens Rogers in elk geval een stuk beter dan de Verenigde Staten. Als het aan de superbelegger ligt zou daarom een Europeaan aan het hoofd moeten staan van het stelsel van Amerikaanse centrale banken, de Federal Reserve (Fed). De huidige Fed-president Ben Bernanke begrijpt volgens Rogers helemaal niets van economie.
Rogers deed zijn uitspraken in een interview maandagmiddag op businesszender CNBC. Hij uitte grote kritiek op de wijze waarop Amerika de geldpers laat draaien. “Bernanke zegt gewoon: we drukken meer geld bij en geven meer uit. Terwijl we het land zijn met de hoogste schuld in de geschiedenis van de wereld. Ik zie liever de Europeanen de Fed aansturen, zij kijken tenminste vooruit en weten hoe je iets opbouwt voor de toekomst.”
'Bemoedigende woorden'
Rogers deed zijn uitspraken in reactie op de ‘bemoedigende’ woorden van Bernanke van vrijdag, dat hij ”al het nodige zal doen om de Amerikaanse economie weer aan te zwengelen.” De financiële markten wereldwijd zijn in de greep van de angst voor een dubbele dip. Vrijdag werd bekend dat de groei van de Amerikaanse economie in het tweede kwartaal op 1,6 procent op jaarbasis is uitgekomen, terwijl in de eerste raming nog werd uitgegaan van 2,4 procent. Toch was het cijfer, met dank aan een toename van de persoonlijke consumptie, iets minder slecht dan verwacht. Eerder in de week zat de schrik er steviger in doordat de verkoop van nieuwbouw en bestaande woningen in de VS over de maand juli dramatisch was gedaald.
Bernanke stelde na bekendmaking van de kwartaalcijfers dat het Monetaire Comité is voorbereid om zo nodig aanvullend monetaire verruiming te bieden en onconventionele maatregelen te nemen. Zo zou de Fed aanvullend langlopende obligaties kunnen opkopen zodat banken meer ruimte krijgen om de kredietverlening uit te breiden.
Opluchting voorbij
De woorden van Bernanke leidden vrijdag nog tot opluchting op de financiële markten in Europa en de VS, maar dat effect is inmiddels uitgewerkt. Rogers kijkt daar niet gek van op, hij stelt dat Bernanke nog nooit ergens gelijk over heeft gehad. “Ik weet niet waarom beleggers naar hem luisteren. Hij begrijpt helemaal niets van economie, niets van financiering en niets van valuta. Het enige waar hij iets van weet, is geld drukken.”
Bezuinigen, waar Europese beleidsmakers zich op richten, kan wel de goedkeuring van Rogers wegdragen. “Bernanke gaat net zolang door met drukken van geld, totdat alle bomen op zijn in Amerika”, zei de superbelegger eerder al. “Trichet weet in ieder geval wat hij doet en waar het om gaat”, meent Rogers.
Somberheid troef
Jean-Claude Trichet, de Franse voorzitter van de Europese Centrale Bank (ECB) toont momenteel in elk geval weinig optimisme. Dit weekend sprak hij op een bijeenkomst van centrale bankiers en topeconomen in het Amerikaanse Jackson Hole. "Als de regeringen niet snel beginnen met het afbouwen van hun begrotingstekorten en dus van hun overheidsschuld, dreigt een verloren decennium met zeer zwakke groei", stelt Trichet.
Tegen het eind van dit jaar zal de gezamenlijke schuld van de landen in de eurozone volgens Trichet 20 procent hoger liggen dan eind 2007. In de VS en Japan bedraagt die stijging 45 procent. De Fransman schat dat het terugdringen van de overheidsschulden in de eurozone tot 60 procent van het bruto binnenlands product, een daling van die schuld met 30 procentpunt inhoudt.
"Wachten met het terugdringen van die schuld tot de economische groei krachtiger wordt, is geen optie", aldus Trichet. "Dan dreigt het vertrouwen in de regeringen ondermijnd te worden, zodat consumptie en investeringen vertragen." Het moge duidelijk zijn dat de Europese Centrale Bank-president niet bepaald op dezelfde golflengte zit als zijn Amerikaanse collega Bernanke.
Spagaat Trichet
Donderdag neemt de ECB een besluit over het belangrijkste rentetarief. De verwachting is dat de rente onveranderd blijft. Zoals altijd is met name de toelichting van Trichet van belang. Mogelijk doet hij dit keer uitspraken over een verlenging van de exit-strategie. Een week eerder hintte ECB-bestuurder Alex Weber daar al op.
Binnen Europa zit Trichet in een lastige spagaat. De ECB-voorman moet één passend rentetarief voeren, terwijl de groeicijfers van de Europese landen sterk verschillend zijn. Uit cijfers van Eurostat, het Europese bureau voor de statistiek, blijkt deze maand dat Nederland en vooral Duitsland Zuid-Europa ver achter zich laten. De Duitse economie groeide in één kwartaal 2,2 procent, de grootste toename sinds het samengaan van Oost-Duitsland en West-Duitsland in 1989. Ook Nederland zag met een plus van 0,9 procent de economie harder groeien dan verwacht. De Griekse economie kromp echter in het tweede kwartaal, en ook Spanje en Portugal overtuigden niet. Zij groeiden met een schamele 0,2 procent.
Onzekerheid in VS
In de VS zijn de ogen deze week met name gericht op de arbeidsmarkt. Woensdag staat het rapport van salarisverwerker ADP op het programma, een voorbode van het officiële cijfer dat vrijdag wordt gepresenteerd. De Amerikaanse president Barack Obama zit duidelijk met de situatie op de arbeidsmarkt in zijn maag. Hij zei maandag in een speech aan het Witte Huis te overwegen de belastingen te verlagen die ondernemingen aanspoort om binnenlandse banen te creëren.
Komende dagen en weken komt Obama met meer details over economische maatregelen die het herstel in de VS nieuw leven moeten inblazen.
Hoe dan ook, de onzekerheid voor beleggers wereldwijd blijft. Jim Rogers, die al een tijdje roept dat Amerika failliet is, adviseert beleggers ook al tijden om in grondstoffen te investeren. En ook nu geeft hij dat advies: "Centrale banken blijven de wereld overspoelen met geld. De enige plek om goed in te investeren zijn tastbare grondstoffen, zoals zilver en rijst." Hij benadrukt wel dat het om de lange termijn gaat.
>> Altijd op de hoogte? Meld u aan voor de gratis Nieuwsbrief van MT