Google trekt gebruikers stap voor stap verder zijn cloud in. Is hun Chromebook al een alternatief voor Windows of Apple-laptops?
In den beginne was er een prettige zoekmachine zonder al te veel reclame, die snel en goed zijn zoekresultaten serveerde. Dat is inderdaad de prehistorie; Google vond snel daarna zijn businessmodel in de advertentiemarkt en kwam met zoveel nieuwe diensten, dat we de tel allang kwijt zijn. Gmail, YouTube, Google Maps. Google+ en Google Apps; met zijn cloud zorgt Google dat we, thuis en onderweg, aan het werk of privé, achter onze schermpjes zo min mogelijk tijd doorbrengen zonder Google.
Chrome OS
Daarvoor brengt Google inmiddels niet meer alleen een zoekmachine, maar ook zijn eigen webbrowser in stelling: Chrome, in Nederland inmiddels een stevige nummer drie, achter Microsofts Internet Explorer en Mozilla Firefox. Om de toegang tot het web op mobiele apparaten beter te beheersen, kocht Google al in 2005 een maker van een mobiel besturingsysteem: Android, inmiddels het leidende platform voor smartphones en tablets. De laatste stap die ervoor moet zorgen dat gebruikers overal en altijd via het ecosysteem van Google de cloud ingaan, is het besturingssysteem Chrome OS.
De computer is het web
Twee jaar geleden werd dat geïntroduceerd op Chromebooks, laptops die Google samen met hardwarefabrikanten als Samsung ontwikkelde. Maar het succes van die eerste Chromebooks was op zijn best matig. Dat had veel te maken met hét grote verschil tussen de Chromebooks en de rest van de laptops op de markt: de Chromebook mist een harde schijf en was volledig afhankelijk van Google Docs, Google Drive en andere clouddiensten. En dat was destijds best een griezelige ervaring: geen bureaublad met lokale bestanden, een Chromebooksessie begon en eindigde als een webbrowser. Als het web de computer is, wordt de browser immers je desktop. En heb je zonder het web helemaal niets meer.
Voordelen?
Zonder 3G- of wifiverbinding werd de Samsung dus nutteloos en werkeloos ijzer. De voordelen waren destijds nog niet bijster duidelijk, onder meer door het gemis aan (voor velen) noodzakelijke apps als Facebook of Skype en de beperkte multimediamogelijkheden van de hardware. En ook doordat de Samsung 5-series met zijn prijs van 399 euro niet echt een prijsbreker was. Underpowered en overpriced, concludeerden daarom de critici.
NIeuwe generatie Chrome
Einde Chromebook dus? Nou nee. Google heeft wel meer projecten, die het afblaast als ze niet snel succesvol worden. Maar het lijkt erop dat het bedrijf toch echt doorpakt met zijn verovering van de laptop. De nieuwe generatie Chromebooks, die inmiddels niet meer alleen door Samsung en Acer, maar sinds dit voorjaar ook door pc-fabrikanten als HP en Lenovo worden geleverd, bewijst dat Google en partners goed hebben geluisterd naar alle kritiek en hun huiswerk hebben gedaan. Dat begint al met de prijs: alle instap-Chromebooks – wij testten die van Samsung – gaan vanaf 299 euro, een prijs die ze bij voorbaat al interessant maakt. Dun (17,5 mm) met een vedergewicht van iets meer dan een kilo en een HD-scherm van 11,6 inch is de Chromebook van Samsung een redelijk degelijk aanvoelende vedergewicht, die snel opstart en het een uur of 6 uithoudt op zijn accu.
Geen tablet
Van een afstandje heeft de Samsung verbazend veel weg van een plastic Macbook Air, maar gezien de prijs en de gemonteerde componenten zou je bijna denken dat je een tablet met een uitstekend en volwaardig toetsenbord in handen hebt. Toch is de Chromebook veelzijdiger dan zo'n multimediaschermpje. Met twee usb-poorten, een hdmi-uitgang voor een externe monitor en een slot voor een sd-kaartje is de Chromebook toch veel meer een volwaardige kantoormachine. Fluisterstil door de afwezigheid van een ventilator, en ondanks zijn budgetprijs toch voorzien van 16 Gb aan snel vast SSD-geheugen.
Echt bureaublad
Maar de Chromebooks waren toch weinig meer dan webbrowsers die alle opslag en intelligentie uit de cloud betrokken? Ook wat dat aangaat heeft Google zijn lesje geleerd. De nieuwe generatie Chromebook heeft een 'écht' bureaublad, dat er een stuk vertrouwder uitziet dan alleen die browser. Er is dus ook een knoppenbalk onderin, die rechts de staat van de batterij en de wifiverbinding aangeeft, de toetsenbordinstelling en de tijd – helemaal waar Windowsgebruikers het verwachten. En jazeker, in de linkerhoek knoppen met de meest gebruikte toepassingen (volgens Google zijn eigen browser, Gmail, YouTube en Docs, en ook een startmenu met andere applicaties die tegenwoordig apps heten.
Ook zonder internettoegang
Die apps komen, zoals dat inmiddels ook gebruikelijk is, uit een winkel: de Chrome Webstore. Nog steeds mist Skype, waarschijnlijk omdat Google liever heeft dat we communiceren via Google Hangouts of Google+. Maar tussen alle spelletjes, fotobewerkingsapps, tekstverwerkers en social mediatooltjes staan ook een paar handenvol apps die ook offline hun werk kunnen doen, waaronder Google Drive. Als we de wifiverbinding uitschakelen en ook niet via bluetooth onze smartphone als hotspot gebruiken, kunnen we inderdaad offline een tekstdocument of spreadsheet bewerken. Bij de eerstvolgende keer dat de cloud weer beschikbaar is, zorgt de app dat het basisdocument wordt geactualiseerd.
Cloudbook
Is Google dan van zijn geloof en uit de cloud gevallen? Niet echt. Ondanks de layout die zo vertrouwd oogt, gaat achter de meeste knoppen een clouddienst schuil die vanuit de browser wordt gestart. Bij het allereerste gebruik van een Chromebook wordt je dan ook gevraagd in te loggen met je Google-account. Mailen gaat immers via Gmail, teksverwerken via Google Docs en elke download komt terecht in Drive. Chrome OS is nog steeds zo opgezet dat de interne opslagcapaciteit zo min mogelijk wordt benut. In plaats daarvan krijgt elke gebruiker 100 GB cloudopslag bij Google Drive. Dat is je online harde schijf en daar laat je al je bestanden, foto’s en video’s, en bekijk en bewerk je ze ook.
Cloudvoordelen…
En zo komt de Chromebook tot de kern van de zaak: wie de voordelen van de cloud wil plukken, kan er uitstekend mee uit de voeten. Dat betekent dat alle bestanden op één centrale plek te vinden zijn, waar ze in één enkele actuele versie te raadplegen en bewerken zijn met alles wat maar over een scherm beschikt. De software, ook het besturingssysteem van de Chromebook zelf, is altijd up-to-date en voorzien van de laatste veiligheidsupdates. In de mogelijkheden tot delen en samenwerken aan stukken is de clouddienst van Google ook kampioen. Nare ervaringen met 'vastlopen' of 'per ongeluk weggooien' hebben we met Google Docs de afgelopen jaren niet meer meegemaakt, en overkomen je met een Chromebook dus ook niet.
… en nadelen
Ja, internetverbinding is bijna verplicht, al zijn hotels zonder wifi en plekken zonder 3G-bereik wel steeds zeldzamer aan het worden. Maar de nieuwste Chromeversie kan wel even zonder internet, als de juiste apps zijn geïnstalleerd. Niet zozeer een cloudnadeel, maar een gevolg van het verlaten van Microsoft als standaard voor alle kantoorsoftware, is de vertaalslag waar de meeste documenten (Word, Excel, Powerpoint) doormoeten voordat ze via het Chromebook te verwerken zijn. Maar als de documenten niet al te complex zijn, verloopt die slag vlot en zonder bijwerkingen.
Toekomst
De Chromebook is in de instapuitvoering van Samsung al met al goedkoper dan een tablet met vergelijkbare mogelijkheden en verslaat zeker de alweer in onbruik geraakte kleine Netbooks in snelheid en praktische bruikbaarheid. Dat maakt hem best aantrekkelijk als handzame reisgenoot voor erbij, met name voor gebruikers die de Googlecloud al geregeld opzoeken. Of de langzaam groeiende populariteit van de Chromebooks – er zijn er het afgelopen kwartaal tegen het miljoen van verkocht – ertoe zal leiden, dat Chrome OS ook in aantallen een stevig alternatief wordt voor Windows- en Apple-aparaten? Te vroeg om te zeggen. Google zelf lijkt ambitieus, en introduceerde met de fraaie Pixel een Chromebook die de Apple Macbook Air rauw lust – voor een vergelijkbare prijs. Maar tegenslag was er onlangs ook: de verkoop van HP Chromebooks werd deze week, vlak voor het belangrijke Kerstseizoen, gestaakt vanwege smeltende opladers. Wordt ongetwijfeld vervolgd dus.
