Lei Jun, die de Chinese Steve Jobs wordt genoemd, heeft Samsung verslagen op de Chinese smartphonemarkt. Wie is hij?
Xiaomi is het tot voor kort onverslaanbaar geachte Samsung voorbij gestreefd op de Chinese smartphonemarkt. Het bedrijf verkocht er volgens een rapport van Canalys in het tweede kwartaal van 2014 ruim 15 miljoen telefoontjes, terwijl Samsung bleef steken op 13,2 miljoen exemplaren. In totaal gingen er in het vorige kwartaal meer dan 100 miljoen smartphones over de Chinese toonbanken en dat is veel: het land is goed voor meer dan een derde van de wereldwijde smartphoneverkopen. Met een marktaandeel van 14,0 procent is Xiaomi nu het grootste smartphonemerk van China. Vergeleken met vorig jaar groeide de afzet van het bedrijf met maar liefst 240 procent.
De man achter de Chinese Amazon
Het brein achter de groei van Xiaomi heet Lei Jun (44, foto boven), die het bedrijf in april 2010 oprichtte en daar in 2011 mee naar buiten trad op zijn blog (in het Chinees). Jun studeerde tot 1991 computerwetenschappen aan de universiteit in Wuhan, een stad waar bijna niemand in het Westen van heeft gehoord, maar waar tegenwoordig meer dan 10 miljoen mensen wonen, waarvan ruim een miljoen student is. Vervolgens was hij een van de eerste medewerkers van softwarebedrijf Kingsoft, waar hij in 1998 ceo werd. In die tijd richtte hij als zijproject de website Joyo.com op, die later door Amazon.com werd overgenomen voor 75 miljoen dollar. Tegenwoordig is het de Chinese versie van Amazon. Vervolgens ging Jun investeren in internetbedrijven, maar er bleek toch niets te gaan boven zelf een bedrijf runnen.
Wel/niet de Chinese Steve Jobs
Zijn ervaringen als investeerder hielpen Jun wel bij de eerste stappen van Xiaomi, zo zei hij in oktober 2012 tegen Techinasia. Door de contacten die hij opdeed en het feit dat hij online ontwikkelingen op de voet volgde, wist hij dat het mobiele speelveld de next big thing zou worden. Zijn grote voorbeeld daarbij was Steve Jobs, zo vertelde hij iedereen die het horen wilde. 'Hij was de beste', stelde Jun enkele jaren geleden. Jun haalde inspiratie uit het boek 'Fire in the Valley', dat vertelt over de opkomst van de computerindustrie in Silicon Valley. Het gaat over de eerste jaren van Apple en Microsoft, en dus over de successen van Steve Jobs en Bill Gates.
'Noem me niet zo aub'
De uitspraken over Jobs lijken Jun inmiddels behoorlijk te achtervolgen, tot zijn eigen frustratie. Noem me niet de Chinese Steve Jobs, zo vroeg hij vorig jaar aan internationale media in een blogpost op zijn website. 'Meneer Jobs was een groot man. Hij deed briljante dingen, hij heeft de wereld veranderd en was een enorme inspiratie voor Xiaomi. Maar het is volledig ongepast om me met hem te vergelijken. Xiaomi en Apple zijn twee totaal verschillende bedrijven. Dus als een verslaggever vraagt, 'mensen noemen je 'China's Steve Jobs', hoe reageer je daar dan op? Ik heb daar echt niets op te zeggen.'
Hoe zeg je one more thing in het Chinees?
Toch werkt Jun de vergelijkingen met Jobs zelf in de hand. Dat deed hij door te benadrukken dat de overleden Apple-topman een inspiratie was en dat blijft hij doen door tijdens presentaties rond te lopen in een spijkerbroek, sneakers en zwart t-shirt, een outfit die opvallende gelijkenissen kent met de bekende spijkerbroek, sportschoenen en zwarte coltrui van Jobs. En ja, ook Jun heeft juichende fans – in China wordt de topman op handen gedragen door de jeugd. Tijdens de recente presentatie van het nieuwe smartphonemodel Mi4 ging Jun zelfs nog een stap verder in zijn Apple-adoratie, door op zijn laatste slide doodleuk de door Jobs beroemd gemaakte uitspraak 'One more thing' te gebruiken.
No they didnt? Yes, they did! The iconic "one more thing" slide. Priceless – Xiaomi Mi4 pic.twitter.com/bD9UamXVBl
— Sascha Pallenberg (@sascha_p) 22 juli 2014
Verkopen via internet
Is Jun dus een Apple-copycat? Dat is afhankelijk van wie je het vraagt. Amerikaanse media vinden overwegend van wel en wijzen bijvoorbeeld ook naar de opvallende gelijkenissen tussen de iPhone en de producten van Xiaomi. Het Chinese bedrijf zelf vindt – uiteraard – van niet. Jun vertelde in een interview met CNN dat Apple een verzameling geniale mensen is, die voor gebruikers bepalen wat ze krijgen, terwijl Xiaomi juist zou uitgaan van de wens van consumenten. En terwijl Apple volgens Jun de nadruk legt op hardware, gaat het voor het Chinese bedrijf om de diensten die draaien op de smartphones. Daarnaast verkoopt Xiaomi voornamelijk via internet – cut out the middle man – waardoor het toestellen tegen een hele scherpe prijs kan verkopen. Het model van Xiaomi wordt momenteel gewoon nog niet begrepen, stelt Jun.
Vooral succes in China
Namaak of niet, het bedrijf van Jun is er niet minder succesvol door. Xiaomi introduceerde in augustus 2011 pas zijn eerste smartphone, maar verkocht in 2013 al bijna 19 miljoen exemplaren in China, Hong Kong en Taiwan. Sinds september 2013 is het bedrijf winstgevend, tegenwoordig zit het ook in tablets, televisies, koptelefoons en settop-boxes. Het bedrijf trok vorig jaar Hugo Barra van Google aan, als eerste niet-Chinese medewerker. Hij moet helpen bij de wereldwijde expansie. Daar is zeker werk aan de winkel, want Xiaomi verkoopt momenteel nog 97 procent van zijn smartphones binnen thuisland China. Twee jaar geleden vertelde Jun tegen Forbes dat zijn voorbeeld Jobs het als Chinees waarschijnlijk niet had gered: 'Jobs was een perfectionist, terwijl de Chinese cultuur de nadruk legt op de middenweg.' Zal Jun het wel redden als Chinees topman binnen een internationale (en dus Westerse) markt? Dat is de vraag die de komende jaren beantwoord moet worden.
