Ceo YY maakte van Lenovo een internationaal succes door verre van Chinees te blijven. 'Hij heeft een winning mindset.'
In een zevensterrenhotel (!) in Wuhan (China) gaat Yang Yuanqing (49) bedeesd achter een tafel zitten, met tegenover zich een groep internationale journalisten, waaronder ondergetekende van Management Team. De ceo van het Chinese Lenovo heet YY voor vrienden, collega's, maar ook voor journalisten hoor, zo kregen we vooraf te horen. Met een zakdoek veegt YY het zweet van zijn voorhoofd, helemaal op zijn gemak lijkt hij niet. Het is bijna lastig voor te stellen dat dit de man is die van Lenovo in 15 jaar tijd een wereldwijde grootmacht maakte, met wellicht more to come. Een dag later komt de topman een stuk zelfverzekerder over, als hij vanaf een podium meer dan 1.000 toeleveranciers toespreekt tijdens de jaarlijkse supplier conference van Lenovo.
Van 15 naar 40 miljard
Terug naar het hotel, waar YY vragen beantwoordt. Als een van de aanwezige journalisten vraagt wanneer Lenovo een bedrijf van 100 miljard dollar zal zijn, begint de topman te lachen. 'Voordat ik met pensioen ga, wil ik die mijlpaal bereikt hebben', zegt hij uiteindelijk. Om eraan toe te voegen: 'Ik hoop dat mijn EMEA-team me kan helpen vroeg met pensioen te gaan.'
Yuanqing zal het bedrijf nog flink moeten laten groeien, maar heeft al een aardig track record: sinds het aantreden van YY als ceo groeide de omzet van Lenovo van 15 miljard dollar naar bijna 40 miljard dollar in dit jaar, terwijl de Ebitda in het afgelopen boekjaar op ruim 1,3 miljard dollar uitkwam. Tijdens de supplier conference vertelt hij de aanwezigen: 'Wij hebben bewezen te kunnen groeien, zelfs in volwassen markten en de smartphone- en server-markt gaan ook die kant op. Dus wij gaan dat spel winnen.'
Vijf andere voorspellingen van YY
Hij mag op het oog wat nerveus overkomen, maar als het over zakendoen gaat, neemt YY geen blad voor de mond. Tijdens het ruim een uur durende rondetafelgesprek doet hij ook de volgende voorspellingen:
- Lenovo gaat dit boekjaar meer dan 100 miljoen mobiele apparaten verkopen (vorig boekjaar: bijna 60 miljoen)
- Het wereldwijde marktaandeel van Lenovo in pc's zal naar 20 procent groeien (vorig jaar: 17,7 procent)
- Over twee jaar is Lenovo de wereldwijde nummer 1 in de gecombineerde markt van pc's, laptops en tablets (momenteel is het bedrijf de nummer 2, achter Apple)
- 4 tot 6 maanden na de afronding van de overname van Motorola zal het bedrijf weer winstgevend zijn (vorig jaar: meer dan een miljard verlies, de overname is nog niet goedgekeurd)
- Op termijn zullen Samsung en Apple uitgedaagd worden door Lenovo voor de toppositie op de smartphonemarkt
Van beginner naar ceo in 12 jaar
Achter deze uitspraken gaat een van de succesvolste (en best betaalde) Chinese zakenmannen van het moment schuil. Voor Yang Yuanqing begon het allemaal in 1989, toen hij aan de slag ging bij Lenovo, dat toen de naam Legend voerde en alleen in China actief was. In de daaropvolgende jaren wist YY snel op te klimmen binnen het bedrijf. In 2001 werd hij benoemd tot ceo – hij was nog geen 40 jaar oud. Tussen 2005 en 2009 trad hij terug als ceo en bleef hij op de achtergrond actief als chairman, maar het bloed kroop waar het niet gaan kon – en er was iemand nodig om Lenovo door de wereldwijde economische crisis te loodsen.
Op naar het Westen
YY heeft Lenovo sindsdien naar het wereldtoneel gebracht. Door de pc-tak van IBM te kopen (in 2004) bracht hij de computers van zijn bedrijf naar het westen, met de overname van Motorola wil hij hetzelfde doen op smartphonegebied. YY: 'Motorola is sterk in Noord- en Latijns-Amerika en heeft uitbreidingsmogelijkheden in Europa en de Asia Pacific-regio. Wij zijn juist sterker in China en opkomende markten. Door hun technologie, producten, engineers, relaties met telco's en patentenportfolio te combineren met onze operational excellence en efficiency, kunnen we de nummer 1 en nummer 2 op de smartphonemarkt uitdagen.'
Een spel van schaal en volume
Volgens de topman is het noodzakelijk om wereldwijd nummer 1 te willen worden in wat je doet, zeker in de industrie waarin Lenovo opereert. 'Het is een spel van schaal en volume. Als je dat niet hebt, krijg je het niet makkelijk. Toen wij de pc-tak van IBM kochten waren er wereldwijd veel lokale spelers actief, maar vandaag de dag bestaan die niet meer. Als je alleen in China blijft, kan je niet competitief opereren. Daarom ben ik vastbesloten om van Lenovo een global company te maken.'
Verschil per land
YY is al een heel eind op weg om dit doel te bereiken. In het afgelopen boekjaar behaalde Lenovo 33 procent van de omzet in China, 19 procent in de regio Asia Pacific, 27 procent in EMEA en 21 procent in de Amerikaanse landen. Het verschilt wel per land hoe groot Lenovo is. In Nederland groeit het bedrijf nog steeds flink: volgens IDC had het in Q1 van 2014 bijvoorbeeld een marktaandeel van 11,5 procent in consumenten-pc's, ten opzichte van 9,1 procent een jaar eerder in dezelfde periode.
Gevarieerde cultuur als succesfactor
Westerse bedrijven kopen is een strategie van YY om voet aan de grond te krijgen in volwassen markten, een andere is de internationale blik. De ceo probeert op alle mogelijke manieren te voorkomen dat Lenovo 'slechts' een Chinees bedrijf is. Dus zitten er in het management team met opzet niet alleen Chinezen, maar ook bijvoorbeeld een Italiaan (Gianfranco Lanci, voorheen van Acer), een Australiër en een Fransman. YY: 'Het bedrijf is met opzet zo gevarieerd, zowel in team als in cultuur. Het is een van onze succesfactoren.' Een van de voorbeelden van deze benadering: de pc-tak van IBM werd in eerste instantie gewoon overgelaten aan het Amerikaanse management, want Lenovo wilde zijn Chinese cultuur niet opdringen.
Verhuizen om Engels te leren
De officiële voertaal binnen het bedrijf is Engels, een taal die YY zelf pas op latere leeftijd leerde door een tijd met zijn gezin naar Amerika te verhuizen. 'Tien jaar geleden sprak ik nog geen Engels, ik heb het moeten leren', vertelt hij. Volgens Aymar de Lencquesaing, senior vice president en verantwoordelijk voor de EMEA-regio, is dat de reden dat YY soms wat ongemakkelijk lijkt over te komen: hij moet soms nog goed nadenken over hoe hij zijn antwoorden formuleert. Zeker als hij tegenover een groep journalisten zit, als ceo van een beursgenoteerd bedrijf.
Een andere leiderschapsstijl?
Ondanks de internationale ambities lijkt de sfeer Chinees te worden als MT vraagt of de leiderschapsstijl van YY in de afgelopen jaren net zoveel is veranderd als Lenovo zelf. Hij begint wat ongemakkelijk te lachen, en zegt: 'Eh, het is erg lastig om je persoonlijkheid te veranderen.'
Nee, YY beantwoordt niet graag vragen over zichzelf. De mensen om hem heen zeggen echter steeds hetzelfde: YY combineert de open en transparante beslissingscultuur van het Westen met een Chinese wil om te winnen. Jarenlang vertelde hij bijvoorbeeld tijdens de jaarlijkse kick-off voor het Lenovo-management dat hij nummer 1 van de wereld wilde worden in pc's, vertelde Andreas Mayer, general manager Benelux bij Lenovo, eerder tegen MT. Dat is inmiddels gelukt; op naar het volgende doel, zo gaat nu zijn verhaal.
Silicon Valley-achtige cultuur
De Lencquesaing heeft het over een Silicon Valley-achtige cultuur die binnen Lenovo heerst, en geeft als voorbeeld van YY's leiderschap de twee maandelijkse dagen waarop de executives bij elkaar komen. 'Er worden dan harde knopen doorgehakt, er gebeurt echt iets. We gaan vaak ook gezellig samen eten, maar als we toasten, vraagt hij aan iedereen: wanneer ben je nummer 1 in jouw regio? Dat doet hij op humoristische wijze, maar hij onthoudt wat je antwoordt en houdt je eraan. Hij heeft een winning mindset.'
Een bedrijf is de topman
En die winning mindset werkt besmettelijk naar anderen toe, zegt de Franse EMEA-topman. 'Kijk naar de managementcultuur in een gemiddeld groot bedrijf en je ziet de weerspiegeling van hoe de topman is. Dat is bij Lenovo niet anders. YY is een opmerkelijke man. Hij heeft dit bedrijf groot gemaakt, maar toen de pc-tak van IBM werd gekocht liet hij het over aan de Amerikanen, in plaats van zich er hoogstpersoonlijk mee te gaan bemoeien. Wie zou dat ook hebben gedaan? Of kijk naar de Koreaanse bedrijven, daar zie je weinig westerse bestuurders in senior posities. Dus de cultuur van Lenovo is echt onderscheidend, vergeleken met andere Aziatische bedrijven. Dat is allemaal te danken aan YY.'
