Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Dé IT-trends van 2012

2012 is nog redelijk vers. Wat heeft het in petto voor hoe bedrijven met IT omgaan? Verwacht geen radicale revolutie, wel breken een paar trends breed door. En het woord cloud (duimen we) raakt op de achtergrond.
 

 

1. Big Data

Al heel lang verzamelen bedrijven data over hun transacties, klanten en alles wat relevant kan zijn voor hun business. Een tijd terug was het als data mining je van het, inmiddels spreken we van Big Data en is het al een uitdaging op zich er niet in te verzuipen. De stroom aan opgeslagen gegevens zal de komende jaren immers alleen nog maar groeien. Het begint erop te lijken, dat we in 2012 echt erin zullen slagen waarde te peuren uit deze enorme berg gegevens. Doordat de hardware de benodigde snelheid van gegevensverwerking kan leveren, en steeds slimmere software er chocola van kan maken. Ook belangrijk: software die dubbele data of irrelevante informatie eruit filtert. Klinkt voor de hand liggend, maar blijkt razend ingewikkeld.

 

2. Bring Your own Device

Gebruikers van IT laten zich niet meer voorschrijven welke smartphone, laptop of tablet ze moeten gebruiken. Bovendien lopen werk en privé steeds meer in elkaar over, ook op alle mobiele apparaten. Wat in 2011 al op veel plekken voorzichtig werd ingevoerd, wordt volgend jaar de norm: werknemers mogen zelf weten met welke hardware ze productief willen zijn, aan systeembeheer de taak om alles – veilig – draaiend te houden. En of ze het willen of niet, de tijd van één systeem, de Windows-pc, is echt over. De komende jaren zal de dominantie van de Windows-pc afkalven tot ruwweg de helft van de gebruikte apparatuur. De rest wordt dan verdeeld over mobiele Android en Apple-apparaten, en natuurlijk de mobiele versie van Windows 8.

 

3. Apps, apps, apps

Deze hangt nauw samen met het toenemende gebruik van mobiele apparatuur: in de regel werken appjes daarop veel beter dan de webgebaseerde applicaties waar desktopcomputers zo goed mee overweg kunnen. Volgend jaar zullen meer bedrijven en IT-aanbieders hun eigen apps ontwikkelen voor intern en extern gebruik, en de publieke app-stores zullen permanent aangevuld worden met volgende generaties apps die beter gebruikmaken van de steeds krachtigere mobiele apparatuur. Het wordt daardoor voor grote organisaties belangrijker overzicht en controle te houden op dit app internet. Een eigen app store zou daarbij kunnen helpen.  

 

4. De muis is dood

Oké, we zijn nog even zuinig op de muis. Maar tegelijk met de smartphone- en tabletrevolutie zijn nieuwe manieren in opkomst om om te gaan met IT. Bediening via aanraakschermen, met gebaren en stemcommando's wordt algemener, en meer diensten zullen worden ontwikkeld rond de apparaten die dankzij gps-ontvangers en sensoren exact weten waar ze zijn.

 

5. Social Media

Ook al niet weg te denken in 2011, maar in 2012 zullen de ervaringen die de early adopters onder onze bedrijven hebben opgedaan met social media – als marketingmiddel, als hr-machine en hier en daar als manier om interne communicatie te verbeteren – worden opgepakt door de massa. Verwacht de komst van een breed scala aan social enterprise apps: waarom het  intranet vol telefoonnummers en andere corporate informatie over de matirx niet vervangen door een slim en anti-hiërarchisch smoelenboek? Marketing via social media zal meer succesvolle cases voortbrengen, en doordat ook het publiek meer dan ooit zal toestromen op Facebook, Twitter en de rest, komt de potentie van social media in 2012 extra tot zijn recht: meer dan voorheen zal het collectief van klanten via sociale media erin slagen de strategie van bedrijven te beïnvloeden.

 

6. Energieverbruik

Stroom wordt niet goedkoper, milieu en kosten sparen in 2012 belangrijker dan ooit. Verwacht op alle niveaus technologie (onder meer superzuinige servers), diensten en adviezen om stroom te besparen. In de regel kan het 'ijzer', de servers en dektopcomputers, nog veel efficiënter worden ingezet, ook door virtualisatie: een computer deelt zichzelf op en doet net alsof hij verschillende servers is. Met alternatieve koeling is nog veel te winnen. Energie besparen begint met in kaart brengen waar het verbruik optreedt, en vervolgens het regelen van de stroomverbruikers. Slimme tools die dat kunnen, zullen uiteindelijk leiden tot een internet of things: elke lamp, lichtschakelaar en pc zal daarin worden opgenomen, samen met sensoren en camera's.

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

 

7. Cloud

Dit jaar ook al een topper, maar volgend jaar nog steeds een fenomeen om rekening mee te houden: de cloud. Het is al lang niet meer de vraag óf, maar eerder wat wel en niet wordt overgelaten aan de cloud. En daarmee is een nieuw toverwoord geboren: de hybride cloud die het beste van twee werelden verenigt. Nu alles wat los en vast zit 'as a service' wordt aangeboden, zal het hypewoord cloud zelf overigens vaker op de achtergrond raken, omdat de manier van aanbieden en afrekenen vanzelfsprekender wordt. Mooi zo.

Pas op voor de automatische piloot: wat iedere manager kan leren van neergestorte vlucht AF447

Philips was ooit wereldkampioen consumentenelektronica, tot het bedrijf achterover ging leunen. Door dit 'complacency-effect' kreeg ING een megaboete en crashte Air France-vlucht 447. 'Helaas hebben managers maar al te vaak het idee dat het wel los zal lopen', schrijft innovatie-expert Simone van Neerven in haar column.

air france af447 complacency
Bij de vliegramp in 2009 van Air France-vlucht 447 kwamen 228 mensen om het leven. Foto: Getty Images

Op zondagavond 31 mei 2009 om drie over zeven in de avond vertrekt vlucht AF447 vanaf de luchthaven van Rio de Janeiro. Het vliegtuig komt echter nooit aan op zijn eindbestemming Parijs. Al snel wordt duidelijk dat het vliegtuig in de Atlantische Oceaan is gestort, maar omdat de zwarte dozen niet worden gevonden blijft het een mysterie wat er precies is gebeurd. Pas twee jaar later worden deze eindelijk opgedoken.

Uit de gegevens blijkt dat de snelheidsmeters tegenstrijdige informatie aangaven. Hierdoor schakelde de automatische piloot uit en moesten de piloten plotseling zelf het vliegtuig besturen. Er ontstond verwarring tussen de twee co-piloten. De jongste en minst ervaren van de twee reageerde door het toestel te laten klimmen zonder dit aan zijn collega te laten weten.

Het vliegtuig kwam in een overtrek (stall) terecht, maar de piloten hadden dat niet door en hadden moeite om alle alarmsignalen en berichten goed te interpreteren. Het vliegtuig verloor steeds meer snelheid en begon in rap tempo te dalen. De ervaren gezagvoerder die op dat moment lag te rusten, werd te laat gealarmeerd en het toestel stortte in zee, waarbij alle 228 inzittenden omkwamen.

Het complacency-fenomeen

De piloten vertrouwden veel te veel op de automatische piloot en bleken daarnaast niet goed te weten hoe ze moesten handelen in een dergelijke crisissituatie. Toen ze de besturing zelf over moesten nemen, lukte het hen daardoor niet om juist te reageren met alle desastreuze gevolgen van dien.

Dit fenomeen wordt in de luchtvaart complacency genoemd en in het Nederlands meestal vertaald als zelfgenoegzaamheid. Het ontstaat wanneer taken routine worden, mensen te veel gaan vertrouwen op systemen of ervan uit wordt gegaan dat alles functioneert zoals verwacht. Deze mentaliteit kan leiden tot kritische vergissingen, vertraagde reacties of beoordelingsfouten, die gevaarlijke of zelfs fatale gevolgen kunnen hebben.

Complacency in het bedrijfsleven

Complacency beperkt zich niet alleen tot de luchtvaart en komt ook in het bedrijfsleven voor. Ook grote, succesvolle organisaties ontsnappen niet aan het gevaar zelfgenoegzaam te worden door te blijven vertrouwen op verouderde strategieën, zonder zich aan te passen aan nieuwe marktontwikkelingen of technologische veranderingen.

Wereldberoemde voorbeelden zijn natuurlijk Kodak, Nokia en Blackberry. Maar ook dichter bij huis liggen de voorbeelden voor het oprapen. Zo moest Philips, die wereldwijd een leidende rol had in de consumentenelektronica en daarin zeer innovatief was, deze divisie uiteindelijk afstoten. Ze vertrouwde te veel op haar sterke merkreputatie en bestaande producten en reageerde daardoor veel te laat op opkomende digitale technologieën en waarop haar concurrenten wel sneller anticipeerden.

In 2018 raakte ING verwikkeld in een groot witwasschandaal. Omdat de bank jarenlang onvoldoende maatregelen had genomen om verdachte geldstromen te voorkomen en op te sporen, konden criminelen via de bank ongelimiteerd geld witwassen. De bank vertrouwde te veel op de goede intenties van klanten en wist dat hun controle processen niet goed op orde waren.

Maar in plaats van zich te richten op deze risico’s, werd de prioriteit gegeven aan commerciële groei. Het kostte de bank uiteindelijk 775 miljoen euro om de zaak te schikken met het Openbaar Ministerie.

Adviezen in de wind slaan

Al in de jaren 80 en 90 waren er medewerkers en technici binnen Philips Research die het belang van digitale technologie en software onderkenden. Zij deden voorstellen om in te spelen op nieuwe digitale mogelijkheden en de opkomst van de personal computer en internettechnologie, maar die werden in de wind geslagen.

En alhoewel het onbekend is of er bij ING-medewerkers aan de bel hebben getrokken over de wantoestanden, zijn er in de nasleep van het schandaal wel maatregelen genomen om meldingen van mogelijke misstanden binnen de bank te vergemakkelijken.

De kennis zit in je organisatie

Eigenlijk is het als organisatie vrij eenvoudig om je te weren tegen inkakken. Dat is namelijk door simpelweg te luisteren naar de signalen en suggesties van je medewerkers. Want de kennis blijkt nagenoeg altijd aanwezig in je organisatie. Dat vraagt van de leiders slechts om de soms schijnbaar rare, gekke ideeën niet direct weg te wuiven, maar er juist naar te luisteren en er dan ook nog iets mee te doen.

Lees ook: Hoe komt het toch dat managers niet naar hun medewerkers willen luisteren?

Helaas hebben managers maar al te vaak het idee dat het wel los zal lopen of dat de risico’s gering zijn, waardoor ze op de automatische piloot blijven handelen en de situatie van kwaad tot erger gaat. Dus koester het als mensen met je meedenken en doe daar wat mee.

Laat AI niet voor je nadenken

Met de opkomst van kunstmatige intelligentie (AI) groeit het risico op complacency in organisaties ook. AI kan veel meerwaarde voor je organisatie hebben, maar het maakt het risico ook groter dat mensen steeds minder zelf kritisch nadenken en minder scherp worden.

Mensen hebben namelijk de neiging om beslissingen van geautomatiseerde systemen minder snel ter discussie te stellen (de zogenoemde automation bias). Ook werken veel AI-modellen (zoals deep learning) als een black box, waardoor beslissingen moeilijk te verklaren zijn. Dit gebrek aan transparantie kan leiden tot minder actieve monitoring, omdat medewerkers aannemen dat de AI het ‘wel zal weten’.

In veel organisaties ligt de focus op efficiency en wordt AI geïntroduceerd om processen te automatiseren en kosten te besparen. Maar door menselijke controles of audits te verminderen, neemt ook het risico toe dat je organisatie inkakt en langzaam van de rails afloopt zonder dat je dat tijdig in de gaten hebt.

Leun dus niet te veel op AI, gebruik het in je voordeel. Maar blijf vooral altijd kritisch nadenken en wees waakzaam als de ‘computer says no‘!

Lees ook: AI is geen wondermiddel: 6 nuchtere lessen voor managers