De corporate thriller is in Nederland een zeldzaamheid. Maar nu is er De Broncode van Quote-journalist Eric Smit! 'De Broncode' is het spannende verhaal van een uitvinding die de wereld radicaal zou veranderen, maar die met de plotselinge dood van uitvinder Jan Sloot mysterieus van de aardbodem verdween.Veel nieuws brengt 'De Broncode' niet. Smit heeft regelmatig over Sloot en zijn uitvinding geschreven in Quote en ook het actualiteitenprogramma Netwerk heeft er uitgebreid over bericht. Voor wie dit allemaal gemist heeft: televisiereparateur Jan Sloot ontdekt een manier om grote hoeveelheden data te versleutelen en te verkleinen met een factor 2.000.000:1. Zo zou hij in staat zijn een complete speelfilm te verkleinen tot 1 kilobyte. Onmogelijk, menen de deskundigen, maar Sloot laat het tijdens verschillende demonstraties zien. Als dit waar was, dan zouden de gevolgen gigantisch zijn, zo realiseerde iedereen zich die het wonder van Sloot aanschouwde. Dan zouden de investeringen in grote opslagsystemen en in kabelnetwerken in één klap waardeloos worden. Deze technologie zou de basis vormen van elk elektronisch apparaat. Hier zouden miljarden mee te verdienen zijn, een bedrijf van de grootte en macht van Microsoft lag in het verschiet. En dit allemaal gebaseerd op een technologie 'Made in Nieuwegein, Holland'. Ook Sloot was zich bewust van de verstrekkende gevolgen van zijn vinding. Hij was als de dood dat zij gestolen werd of door een groot concern als Philips in een grote kluis zou worden gestopt om nooit meer te worden gevonden. Hij vertrouwde niets of niemand. En dus wist niemand hoe het kastje waarmee Sloot zijn demonstraties gaf, werkte. En toen hij in de zomer van 1999 aan een hartaanval overleed, bleek de broncode spoorloos. Weg uitvinding, weg miljarden. 'De Broncode' is uitzonderlijk goed gedocumenteerd en goed geschreven. Smit is er in geslaagd een zo goed als levensecht beeld te schetsen van de avonturen van Jan Sloot in de grote, boze zakenwereld aan de hand van e-mails, uitvoerige gesprekken met betrokkenen en notulen van vergaderingen. Hier en daar raakt zijn beschrijving zelfs aan fictie, zoals wanneer hij beschrijft wat Sloot op een bepaald moment gedacht moet hebben. En natuurlijk ontbreekt de Bekende Nederlander niet, de kwade genius in de persoon van Roel Pieper. In dat laatste zit ook precies de zwakte van dit boek. Smit suggereert heel veel over de dubieuze rol die Pieper gespeeld zou hebben in het hele avontuur, maar echt hard maken doet hij zijn beschuldigingen nauwelijks. Natuurlijk is het niet netjes als Pieper de uitvinding voor zichzelf wilde houden toen hij nog in dienst was van Philips. Maar je kunt het ook omdraaien: het getuigt juist van visie dat Pieper concludeerde dat een dergelijke revolutionaire uitvinding nooit in een bureaucratisch bedrijf als Philips tot volle bloei zou komen. Pieper zou geprobeerd hebben het geheim van de uitvinding te stelen door het demonstratiekastje open te maken. En Pieper zou zich niet bovenmatig hebben ingespannen om te achterhalen waar de broncode was. Sterker nog: het beveiligingsbedrijf WWS dat door Leo Mierop was ingehuurd om na diens dood de woning van Jan Sloot te bewaken, werd door Pieper teruggevloten. Heeft Pieper de uitvinding gestolen en in een grote kluis laten opbergen, bijvoorbeeld omdat zij het bestaansrecht van veel ict-bedrijven onderuit zou halen? Heel veel vragen, waar Smit geen antwoorden op geeft. Voor liefhebbers van het betere complotdenken interessante theorieën, maar aantonen doet Smit het jammer genoeg niet.Daarmee valt een van de belangrijkste pijlers onder 'De Broncode' uit. Want waarom zou hij dan nog het boek zo zwaar ophangen aan Roel Pieper? Diens silhouet siert zelfs de omslag, Smit wijdt ruim dertig pagina's aan de levensloop van Pieper, op de cover staat het nog maar eens: Waarom Roel Pieper net niet de nieuwe Bill Gates werd. Tja, waarom niet? Gelukkig is 'De Broncode' ook zonder deze Pieperologie een bijzonder boek. En het leest nog lekker weg ook.
De Broncode Eric Smit Podium, Amsterdam ISBN 90-5759-156-1 / € 18,50
