Over een paar dagen presenteert het tweede kabinet van Jan-Peter -‘de verantwoordelijke’- Balkenende zijn allereerste begroting. Hoe die er precies uit komt te zien, weten de bewindslieden vooralsnog alleen zelf. Maar één ding is duidelijk: het wordt een sobere bedoening. Het historische bedrag van 17 miljard euro (in guldens is dat 37,5 miljard) wil Gerrit Zalm bezuinigen over de komende drie jaar, om uit te komen op een begrotingstekort van maximaal 0,5 procent in 2007, het jaar waarin (als alles deze keer goed gaat) de ploeg-Balkenende weer vertrekt. Dat betekent voor 2004 een bezuinigingspakket van minimaal 5 miljard, zegt Zalm.
Ondertussen is de economie in een recessie aangeland. De werkloosheid stijgt met ruim 15.000 mensen per maand en voor 2004 wordt het trage herstel niet ingeschat op 1,75, maar op 1,25 procent. Iedereen die zich de economielessen van de middelbare school herinnert, weet dat in een dergelijk geval een stimulans van de bestedingen de beste manier is om de economie door zo´n periode heen te sleuren; anti-cyclisch begrotingsbeleid volgens J. M. Keynes.
Maar dat kan niet meer. Want dan loopt het financieringstekort op en dat mag niet van Europa. Volgens het in 1997 gesloten Stabiliteitspact mogen lidstaten van de EU hun financieringstekort niet tot boven de 3 procent laten oplopen en moeten ze streven naar begrotingsevenwicht. Geld bijdrukken of de rente verlagen is er voor een individuele lidstaat ook niet meer bij, want dat kan alleen de Europese Centrale Bank in Frankfurt. En die gaat echt de geldpersen niet laten draaien omdat Nederland het zo moeilijk heeft.
Daarbij komt: Gerrit Zalm heeft zich in Europa de reputatie verworven een keiharde te zijn, die enkele jaren geleden niet schroomde Italië op het matje te roepen toen het de norm niet leek te halen. Als hij nu zelf het Nederlandse tekort op laat lopen, zal zijn Europese reputatie flinke schade oplopen.
En zo zit Nederland hartstikke vast in de rol van ‘beste jongetje van de klas’. Terwijl Duitsland, Frankrijk, Portugal en Italië de EU-norm momenteel aan hun laars lappen, kreeg Zalm onlangs nog een pluim uit Brussel voor zijn aanpak. Fijn voor Zalm. Nederland is wéér gidsland. Laten we hopen dat het met niet al te veel schade aan de economie gepaard gaat.
Winkelmand
Beste jongetje van de klas
Geschreven door:
