Hij kan bikkelhard zijn. Dat ondervonden de medewerkers van de Hema al en nu gaat Dirk Goeminne Vroom & Dreesmann redden. Of dat gaat lukken is zéér de vraag, maar als iemand ertoe in staat is – zegt men – dan is het wel de Belgische bulldozer.
Ook de financieel-economisch pers verbaast zich erover op die dinsdagochtend 9 september. Achter de tafel zit een man met twee gezichten. Beurtelings een aimabele, goedlachse Belg en een bulldozer. “De organisatie,” zo dondert hij met verbeten trek, “kenmerkt zich door een verstikkende cultuur waar ondernemerschap, passie en visie zijn weggeëbd. Gebrek aan leiderschap heeft ervoor gezorgd dat de werknemers een niet-optimaal gedrag vertonen ten opzichte van de klanten. Zwak leiderschap en een gebrek aan visie zijn een groot probleem. Ik ga de verantwoordelijken afrekenen op de resultaten. Dat is ook bij de Hema gebeurd – en met succes. Als ik in de winkels van V&D kom, dan word ik een beetje triest.” Een beetje triest. Dat moet op z’n minst ook de emotie zijn van Jeroen Hunfeld. Die moest afgelopen zomer zijn plaats in de raad van bestuur van VendexKBB aan Dirk Goeminne (48) afstaan. De Belgische bulldozer die eerder al de Hema uit het slop haalde, krijgt anderhalf jaar de tijd om V&D te redden. Lukt dat niet, dan valt definitief het doek. Die reddingsoperatie voorziet onder meer in sluiting van twaalf vestigingen en het ontslag van 1800 medewerkers. Alle redenen dus voor de vakbonden om weer eens ouderwets in actie te komen. Zo lijkt het. Maar die actie laat tot nu toe op zich wachten. Er is vanuit vakbondshoek zelfs lof. “Als er iemand is die V&D vlot kan trekken, dan is hij het wel,” meent bestuurder Alex van der Moolen van De Unie. “Hij kan met alle medewerkers praten, ook met een caissière.” Margreeth Jansen, V&D-onderhandelaar namens de FNV, is wat sceptischer. Ze sluit ook acties niet uit. “Hij bezit de kwaliteit en de visie die nodig zijn,” analyseert ze. “Hij is iemand die, als hij iets in zijn hoofd heeft, dat dan ook doordrukt. In de huidige reorganisatie drukt hij zijn dominante denken door zonder veel oog te hebben voor de sociale aspecten. Maar ja, bij zo’n operatie moet je natuurlijk wel in staat zijn om persoonlijke gevoelens uit te sluiten. Voor de rest is het inderdaad een aimabele en deskundige, man.”
Complex
Die karaktereigenschap – het kunnen uitsluiten van persoonlijke gevoelens – was ook zijn naaste medewerkers bij de Hema niet ontgaan. “Hij is een uiterst complexe man,” vertelt een van hen. “Het is niet iemand bij wie je eerst kunt aftasten hoe zijn pet staat. Die pet staat altijd op goedgemutst en aimabel. Maar tegelijkertijd kan hij ineens keihard uit de hoek komen. Dan is morgen te laat, nee, het moet meteen gebeuren. En hij rekent je daar als manager keihard op af. Wat dat betreft zou ik niet in de schoenen van mijn collega’s bij Vendex willen staan. Hij heeft ook al aangekondigd ze op hun resultaten af te rekenen. En ze kunnen er zeker van zijn dat hij dat dan ook doet. Dirk is allerminst een man van loze woorden.” Nee, Dirk Goeminne is een man die harmonie probeert te vinden in tegenstrijdigheden. Het ‘yin en yang’-principe spreekt hem aan. En dat geldt ook voor het boeddhisme, het katholicisme en het protestantisme. “Ik probeer,” zo mag hij graag verkondigen, “uit elke religie iets te halen. In wezen maakt het niets uit welke religie je aanhangt. Uiteindelijk is elke religie of gedachtegoed terug te brengen tot universele waarden en normen. Eerlijkheid, dienstbaarheid, respect voor de medemens en liefde, om er maar een paar te noemen.” Dat klinkt soft. En zo ziet de Belgische bulldozer zichzelf dan ook. Als soft. “Dat machogedoe dat ik bij veel ondernemers zie, interesseert me helemaal niet. Ik ga niet allerlei theorieën verkondigen die ik niet kan waarmaken,” debiteerde hij begin dit jaar in het VNO-NCW-magazine Forum. De redactie daarvan weet zijn evidente gespletenheid aan het leven in twee culturen. “Het ‘vrouwelijke’ van de Nederlandse maatschappij – minder hiërarchisch, veel overleggen met mensen – en het ‘mannelijke’ van de Belgische cultuur – zakelijk op veilig spelen, zoals hij dat zelf omschrijft. Zijn voorkeur lijkt uit te gaan naar een ‘vrouwelijke’ manier van zakendoen,” aldus Forum.
Stekker eruit
Om deze analyse moeten gewezen collega’s op het hoofdkantoor van WE International te Utrecht hartelijk lachen. “Dirk vrouwelijk? Nee, dat is wel het laatste waar ik hem mee associeer,” reageert een ex-collega. Ook hij wenst anoniem te blijven. Niet dat hij wil natrappen. Dirk is geen man waar je tegen gaat natrappen. Maar ja, dat gespletene, daar hebben sommige ex-collega’s toch nog altijd problemen mee. “Hij kon soms ineens ontzettend autoritair zijn,” herinnert deze ex WE-ondergeschikte zich. “Dan was je nog bezig de gevolgen van zijn ideeën te verwerken en dan klonk het al: en daar beginnen we volgende week mee.” Bij WE, het voormalige Hij en Zij, werkte hij twaalf jaar. Eerst in België, daarna op het hoofdkantoor in Nederland. Vervolgens werd het de Hema die hij weer in de vaart der volkeren opstuwde. Nu is de Belgische bulldozer de laatste strohalm voor het noodlijdende V&D. Zijn directe ondergeschikten onthouden zich liever van commentaar. Begrijpelijk. Want er gaan koppen rollen. Ook Dirk Goeminne is het niet ontgaan dat de bedrijfscultuur bij Vroom & Dreesmann nogal conservatief en een tikkeltje arrogant is. Daar, zo heeft hij al aangekondigd, gaat verandering in komen.
Maar hamvraag is natuurlijk: valt V&D überhaupt nog te redden? Het fenomeen warenhuis staat wereldwijd onder druk. De formule van alles onder een dak is door de opkomst van speciaalzaken, meubelboulevards en andere formules waarbij het makkelijk parkeren en inladen is, absoluut achterhaald. Dat onderschrijven ook de door ons benaderde retaildeskundigen. Het gros wil niet worden geciteerd, want hoopt op een vette opdracht van de Belgische bulldozer. De niet meer uit de media weg te denken retaildeskundige Gerard Rutte (publiceerde onder andere een spraakmakend boek over het falen van Konmar) blijkt bereid tot een gratis advies. Hij zegt: “Ze proberen alles te verkopen, maar dat kunnen ze niet. V&D begint de Konmar van de warenhuizen te worden. Ze kunnen er beter de stekker uittrekken.” Maar aangezien dat niet zal gebeuren, heeft Rutte nog een tip: “Ze moeten onroerendgoedverhuurder worden. Dingen als hun restaurant La Place – dat goed loopt – in stand houden en daarnaast hun ruimte verhuren aan merken die het goed kunnen exploiteren. Dat is de trend. Zelfs Dirk van den Broek verhuurt al ruimte aan De Vleeschmeesters en in de Amerikaanse warenhuizen is het fenomeen van shops in the shop niet meer weg te denken. En anders wordt het dus toch die stekker.”
CV Dirk Goeminne
BURGERLIJKE STAAT getrouwd, drie kinderen
WOONT Noordwijk
OPMERKELIJK een man met twee gezichten: aimabel, maar ook keihard
HOBBY´S het lezen van boeken over Chinese en Indiase filosofie
1955 geboren te Waregem, België
1977 toegepaste economische wetenschappen, Universiteit van Antwerpen
1977 auditor Price Waterhouse & Co, Brussel
1979 financieel directeur Imperial Tufting Company
1984 algemeen directeur Femilux
1985 algemeen directeur WE Belgium, WE France, WE Luxembourg
1995 directielid WE Europa
1997 directeur Operations Hema
2000 algemeen directeur Hema
2003 lid hoofddirectie Koninklijke Vendex KBB, tevens voorzitter groepsdirectie V&D