Werkstress kost werkgevers 7,5 miljoen verzuimdagen en 1,8 miljard euro per jaar. Acht van de tien werkgevers beschouwt de mentale gezondheid van medewerkers als belangrijke indicator van het succes van het bedrijf. Veertig procent zegt maatregelen te nemen om de mentale fitheid van medewerkers te bevorderen.
Een opkomend fenomeen is het corporate gezondheidsprogramma. Apps, fitnesstrackers of beloningsprogramma’s moeten de medewerker fysiek en mentaal fit krijgen. Verschillende partijen spelen in op deze trend. Selfcare ontwikkelde bijvoorbeeld een dashboard waar meetinstrumenten als stappentellers, bloeddrukmeters en slimme weegschalen bij elkaar komen. De medewerker kan op die manier zelf zijn gezondheid monitoren en verbeteren. Lifeguard biedt een energiemanagement programma met health checks, workshops en motivatiesessies. Met de app Fuelling kunnen werkgevers hun medewerkers belonen voor gezond gedrag.
Beloningsprogramma
Mike van Holsteijn bedacht ook zo’n beloningsprogramma: Healthcoin. ‘Met het Healthcoin-programma kunnen werkgevers hun medewerkers motiveren om gezondere keuzes te maken’, vertelt Van Holsteijn. ‘Met gezond gedrag, denk aan goed slapen, meer bewegen en gezond eten, kunnen medewerkers virtuele munten verdienen. Het gedrag wordt gemeten met een slimme armband en in een app worden de gegevens opgeslagen. Met de gespaarde munten kunnen medewerkers uiteindelijk verantwoorde spullen aanschaffen; van een smoothie tot nieuwe sportschoenen.’
Verantwoordelijkheid
Bij UMCG Ambulancezorg gebruiken ze het programma om medewerkers tijdens de wachttijd van de ambulance, maar ook in hun eigen tijd, in beweging te krijgen. ‘Ambulancemedewerkers hebben fysiek en mentaal een zwaar beroep met veel stressfactoren’, vertelt Dianne Hoving, manager ambulancezorg bij UMCG Ambulancezorg. ‘Het programma is niet dé oplossing voor stress, maar het helpt ze wel om gezonder te leven en beter om te gaan met stressvolle situaties. Wij zijn zuinig op onze medewerkers en zien hun fitheid als een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid.’
Welzijnsorganisatie MEE doet sinds een half jaar mee, maar twijfelde in eerste instantie wel. ‘Moeten we ons als werkgever willen bemoeien met iets wat in principe een privéaangelegenheid van de medewerker is? Om antwoord te krijgen op die vraag zijn we in gesprek gegaan met medewerkers en hebben we in het gehele bedrijf een enquête gehouden’, vertelt manager Ria Brands.’ Uiteindelijk gaf zeventig procent aan deel te willen nemen aan een dergelijk programma. Dat was voor ons de doorslag om met het programma te starten. Alleen de slaap meten we niet, dat vinden we te persoonlijk.’
Big boss
Mag een werkgever op deze manier met de gezondheid van zijn personeel bezig zijn? Tot op zekere hoogte. ‘Gezond gedrag stimuleren mag. Maar als een ‘big boss’ alles in de gaten houden, dat mag niet’, vertelt Inger Sanders, woordvoerder van de Autoriteit Persoonsgegevens. ‘Gegevens over de nachtrust of de hoeveelheid beweging zijn gevoelige persoonsgegevens; het zegt veel over de gezondheid van een medewerker. Het is uit den boze dat deze gedeeld worden met een leidinggevende. Een werkgever mag de gegevens alleen inzien als er sprake is van re-integratie of begeleiding van een zieke medewerker.’
Waarborgen privacy medewerkers
Een gezondheidsprogramma als Healthcoin lijkt wel toegestaan. Sanders: ‘Heeft de medewerker een vrije keuze en worden er geen voorwaarden gesteld aan het gebruik, dan mag een werkgever zo’n slimme armband cadeau doen en een gezondheidsprogramma aanbieden. Een medewerker kiest zelf of hij wil deelnemen en zijn gegevens wil delen met Healthcoin of collega’s. Maar hij mag deze nóóit delen met de leidinggevende.’
Healthcoin waarborgt de privacy van medewerkers en geeft werkgevers geen inzicht in de individuele gegevens. ‘Presenteren we de resultaten van het programma aan het management, dan totaliseren we de gegevens en hebben we het met de werkgever bijvoorbeeld alleen over de verdiende Healthcoins en de meest gewilde manier van verdienen. De informatie is voor de werkgever niet terug te leiden naar een bepaalde medewerker, maar geeft wel inzicht in het effect van het belonen van gewenst gedrag’, vertelt Van Holsteijn.
Intrinsieke motivatie
Bij zowel MEE als UMCG Ambulancezorg kunnen medewerkers er zelf voor kiezen om aan het programma deel te nemen. ‘Natuurlijk hopen we dat medewerkers zich getriggerd voelen om deel te nemen. Maar doe je niet mee dan is dat ook prima’, zegt Hoving. ‘We willen er voor waken dat medewerkers uit sociale druk meedoen. Een medewerker moet echt intrinsiek gemotiveerd zijn om mee te doen aan dit beloningsprogramma.’