Het duurt nog wel even voordat op straat autonome voertuigen rijden. In de oceanen kan het wel eens sneller realiteit worden.
Rolls Royce experimenteert momenteel met zeewaardige vrachtschepen die volledig op afstand kunnen worden bestuurd. Daardoor is geen personeel meer aan boord nodig, wat ook weer meer ruimte oplevert voor vracht. Zie het als de oude op afstand bestuurbare bootjes waarmee je als kind speelde, maar dan op grote schaal.
Speciale controlekamer
De futuristische vrachtschepen worden vanuit een speciale controlekamer aan land aangestuurd. Omdat menselijke fouten worden uitgebannen worden de schepen bovendien efficiënter en veiliger. En ook nog eens goedkoper: ze zouden een fractie kosten van wat de traditionele vrachtschepen kosten, aldus Rolls Royce. Het bedrijf verwacht in 2020 de eerste zeewaardige schepen te water te hebben.
Autonome schepen
Rolls Royce is zeker niet de enige die experimenteert met autonome schepen. Ook andere partijen kijken naar vaartuigen die kunnen worden ingezet voor bijvoorbeeld onderzoek of reddingsmissies, of ter bestrijding van illegale visserij en milieuverontreiniging. Koreaanse bedrijven zijn ook al in de weer met vrijwel volledig geautomatiseerde havens, waarbij de schepen automatisch worden in- en uitgeladen.
Zonder handen?
Zou het zo kunnen zijn dat over afzienbare tijd voor al het wereldwijde scheepvaartverkeer geen mens meer op zee te vinden is? 'Autonoom varen is de toekomst van de maritieme industrie', aldus Mikael Makinen, voorzitter van de marine divison van Rolls-Royce in een whitepaper. 'Het smart ship zal het landschap van scheepsontwerp en -gebruik revolutionaliseren.'
'Het smart ship zal het landschap van scheepsontwerp en -gebruik revolutionaliseren.'
In Amsterdam
Het was Oskar Levander, de VP van marine innovation van Rolls-Royce die de plannen eerder dit jaar bekend maakte tijdens het Autonomous Ship Technology Symposium in Amsterdam. Ook het jaartal 2020 als deadline werd toen genoemd. 'Het gaat niet om óf het gebeurt, maar wanneer', aldus Levander. 'De technologie die nodig is bestaat al.'
Het gaat niet om óf het gebeurt, maar wanneer'
Nederland spreekt woordje mee
Het is niet voor niets dat het symposium over autonome vaartuigen in Nederland wordt gehouden. Met onze grote maritieme sector is het juist hier dat de ontwikkelingen sterk in de gaten worden gehouden. Onder meer Damen Shipyards zou er ook mee bezig zijn, en ook in België wordt trouwens al geëxperimenteerd. Volgens Nederlandse experts gaan de ontwikkelingen razendsnel. “Over 5 tot 7 jaar verwacht ik de eerste demonstratieprojecten”, zei ir. Klaas Visser, universitair docent marine engineering aan de faculteit Werktuigbouwkunde, Maritieme Techniek en Technische Materialen van de TU Delft, eerder tegen Maritiem Nederland.
Kansen voor vissers en offshore
Visser verwacht dat vrachtschepen in vaste lijndienst de meeste aandacht gaan krijgen voor autonoom varen. Ook ziet hij goede mogelijkheden voor marineschepen (mijnenbestrijding), sleephopperzuigers en coasters. Op langere termijn liggen er kansen voor visserij- en offshoreschepen. Hij ziet de komende jaren een gestage doorontwikkeling van de huidige systemen. “Er varen inmiddels al coasters van Wagenborg, Flinter en JR Shipping met een onbemande machinekamer. Dat kan omdat de motoren en overige systemen steeds beter zijn geworden.”
Kombuis overbodig
Onbemande en autonome schepen zullen "een enorme invloed hebben op het scheepsontwerp”, verwacht Visser. ook. “Als de bemanning wegvalt, dan zijn natuurlijk ook hutten, de kombuis, airconditioning en ventilatie, douches, toiletten en zelfs een brug niet meer nodig. Dat betekent enerzijds dat een schip meer lading kan meenemen maar ook dat het scheepsontwerp verandert. Dat is een enorm interessante uitdaging voor onze studenten maritieme techniek."
