Daimler-dochter Car2Go laat vanaf november in Amsterdam 300 elektrische Smarts rondrijden. Volgens het Witkar-principe kunnen de gebruikers ze overal oppikken en weer achterlaten waar ze maar willen. Witkar-godfather Luud Schimmelpennink ziet wat haken en ogen.
Autodelen, toch al erg populair in Amsterdam, wordt elektrisch. Amsterdammers kunnen vanaf 24 november een volledig elektrische Smart 'lenen' van de Duitse aanbieder Car2Go. Het grootste verschil met het gewone autodelen: de wagens hoeven niet te worden ingeleverd op hun eigen plek, maar kunnen dankzij een prettige parkeervergunning letterlijk overal binnen de ring van Amsterdam worden achtergelaten.
Geen Greenwheels-concurrent
"We willen niet concurreren met bestaande autodeelaanbieders," zegt Robert Henrich, ceo van Car2go. "Het feit dat je ermee van A naar B rijdt, en dat doen 9 van de 10 gebruikers ook, is het grote verschil met andere vormen van autodelen." Die witkar-opzet zorgt voor relatief korte ritten. Car2Go rekent dan ook niet af per dag of per uur, maar per minuut. Rijdend tikt de Smart 29 cent af, bij stilstand zijn het 9 eurocent, met een maximum van 12,90 per uur en 39 euro per dag. Ook een minimumbedrag liet Car2G achterwege. "Bij ons betaal je uitsluitend voor het gebruik."
Witkar 2.0
Vier jaar geleden bedacht de afdeling business innovation van Daimler dat er een markt was voor het nieuwe mobiliteitsconcept. Steden worden groter en slibben dicht, de luchtkwaliteit krijgt steeds meer aandacht en er is een jonge generatie in opkomst die minder hecht aan het bezit van een auto dan aan het gebruik ervan. "Ik kan nu wel verklappen, dat het in de beginfase de naam Witkar 2.0 droeg," zegt Henrich. Vandaag was hij in Amsterdam om Car2Go te lanceren in de stad waar Luud Schimmelpannink in 1974 de eerste rit maakte met zijn geesteskind. Voor de wedergeboorte van de witkar was de Dam geplaveid met Smartjes.
Elektrische vloot
Car2Go heeft inmiddels in steden als Ulm en Hamburg in Duitsland, Austin, Texas, Vancouver in Canada en Lyon honderden conventioneel aangedreven Smarts rijden. "Maar Amsterdam is de eerste stad waar de volledige vloot elektrisch is. Dat kan alleen hier, omdat de stad absoluut vooroploopt met de infrastructuur die daarvoor nodig is." Amsterdam is inmiddels beplant met 200 laadpalen, het gemeentebestuur wil zo snel mogelijk naar 1000 oplaadpunten in de stad. Maar, verzekert Henrich, een Car2Go-Smartje hoeft niet altijd bij een oplaadpaal uit te komen. Hij maakt in de regel ritten van 20 tot 40 minuten, over een afstand van een paar kilometer. "Ze hoeven pas na tien, vijftien ritten te worden bijgeladen. We zorgen dat degene die hem op dat moment gebruikt, daarvoor een incentive krijgt in de vorm van gratis minuten."
Instappen en gaan
Car2Go vergt – anders dan andere vormen van autodelen – geen abbonement: aanmelden kost eenmalig een tientje. Daarvoor krijgt de klant een smartcard. Zodra hij op straat, via het web of zijn smartphone een beschikbare Smart vindt, zwaait hij met die kaart langs een kastje achter de voorruit en de Smart staat tot zijn beschikking. Na het intoetsen van een pincode en antwoord op de vragen of de Smart schade heeft of vuil is, kan de rit beginnen. En de Smart rijdt, zoals de meeste elektrische auto's, gewoon lekker. Zeker in de stad is het een rap en lekker stil karretje dat zich moeiteloos door het verkeer wurmt – voor deze gelegenheid zelfs over het rampzalige plaveisel voor het Paleis op de Dam.
ForTwo electric drive
Deze Smart, voluit Smart ForTwo electric drive, is er alweer een van de derde generatie en haalt voldoende energie uit zijn lithium-ion accupakket voor een bereik van 135 kilometer. Met zijn elektromotor van 55 kW heeft hij voldoende puf om in minder dan 13 seconden naar de 100 te gaan, en vervolgens door naar de 120. Allemaal theorie in de stad. Want voor de goede orde: de Smart acherlaten buiten de stad is niet mogelijk. Reserveren kan overigens slechts 15 minuten voor aanvang van de rit. Niet eerder, maar dat hoeft volgens Car2Go ook niet: met 300 wagens binnen de ring is de volgende witkar nooit ver weg. Waar de Duitsers misschien nog niet over hebben nagedacht: de 9 cent per minuut maakt hun Smart in stilstand al goedkoper dan het parkeertarief van 5 euro per uur in het centrum van Amsterdam.
Netwerk
Luud Schimmelpennink, 37 jaar na de lancering van zijn Witkar nog steeds actief met witte fietsplannen, is enthousiast over de erfopvolger van zijn elektrische wagentjes en vindt dat de Smart 'meer dan perfect' rijdt. Maar op basis van zijn ervaring met witte auto's en fietsen ziet hij vooral het 'overal achterlaten' van de wagens niet zitten. "Je hebt een netwerk van vaste plekken nodig, anders verspreiden de wagens zich ongelijkmatig over de stad." Na tientallen jaren pionieren met witte fietsen in een reeks steden, is zijn adviesbureau uitgekomen bij een puntensysteem, dat gebruikers stimuleert om het vervoermiddel achter te laten op een gunstige plek. "Wil je hem kwijt op een plek die al vol staat, prima, maar dat kost je punten. Die moet je weer terugverdienen door de volgende keer naar een lege stalling te rijden."
Businessmodel
In Nederland rijden tot nu toe nog geen 300 elektrische auto's rond. Car2Go maakt Daimler met zijn elektrische Smarts dus in één klap marktleider. Interessanter nog is of het nieuwe businessmodel erachter zal slagen. "Ik krijg voor elke stad drie tot vijf jaar de tijd om winstgevend te worden," zegt Car2Go-ceo Henrich. Of dat met elektrische auto's korter of langer zal duren? "Dat moet nog blijken. In onderhoud en energieverbruik zijn elektrische auto's goedkoper, en de parkeervergunningen krijgen we er gratis bij. Maar hoe snel we de wagens afschrijven, valt moeilijk te zeggen, dat hangt ook af van de vorderingen van de techniek." Henrich wil zowel in Europa als in de VS naar 30 tot 50 steden uitbreiden. "We mikken op steden vanaf een half miljoen inwoners. Die selecteren we zelf, maar er melden zich ook volop steden zelf aan voor ons programma."
Duizenden ritten
In Ulm, een stad veel kleiner dan Amsterdam, maken Car2Go-wagens inmiddels duizend ritten per dag. In Austin, Texas werd dat aantal al na maanden bereikt. "In Amsterdam reken ik op termijn op vele duizenden ritten per dag," zegt Henrich. Met een gemiddelde duur van 30 minuten en een ritprijs van 7,50 zou dat in elk geval goed moeten zijn voor een miljoenenomzet. Het aantal van 300 Smarts zou op termijn zelfs uitgebreid kunnen worden: Amsterdam heeft 750 parkeervergunningen in de aanbieding voor elektrische deelauto's. Henrich mikt op individuele, particuliere gebruikers voor zijn wagentjes. In de Spiegelstraat opent een Car2Go-winkel zijn deuren, op YouTube, Facebook en Twitter is het merk ook vertegenwoordigd. Zakelijke klanten kunnen ook bij Car2Go terecht voor een corporate account voor hun medewerkers. "Volumekorting? Dat zou heel goed tot de mogelijkheden kunnen gaan behoren."
