Iedereen heeft slechte gewoonten, waardoor we ons potentieel niet volledig benutten. 5 tips om er voorgoed mee af te rekenen.
Zeg eens eerlijk: iedereen heeft wel een slechte gewoonte die ons in onze ontwikkeling beperkt. Overeten, te laat naar bed, te veel vergaderen of het uitstellen van deadlines. Maar de gewoonte die ons het meest in de weg zit, is dat we (bijna) niet veranderen. Dat vinden we supermoeilijk en daar hebben we de grootst mogelijke moeite mee. De Amerikaanse auteur en onderzoeker Joseph Grenny heeft 5.000 mensen onderzocht die hebben geprobeerd hun meest hardnekkige gewoonten te veranderen. Slechts 10 procent slaagde erin zijn gewoonten ingrijpend en voorgoed een halt toe te roepen. Wat maakt het verschil?
Als een rat (in de val)
Echte verandering is alleen mogelijk door jezelf als onderzoeksobject te beschouwen, alsof je een rat in een laboratorium bent. Een voorbeeld: een verlegen manager met leiderschapsambities zette zichzelf ertoe om drie keer te lunchen met complete vreemdelingen. Hij liet zijn smartphone op kantoor, want in lastige situaties was zijn telefoon zijn toevluchtsoord. Doordat hij zich durfde bloot te stellen aan zijn eigen angst, mensen spontaan aanspreken, kwam de verandering. Gaandeweg kreeg hij er zelfs plezier in.
Echte verandering is alleen mogelijk door jezelf als onderzoeksobject te beschouwen, alsof je een rat in een laboratorium bent.'
Onbewust gedrag
Het advies van de experts is dan ook: alleen door controle te krijgen over het gedrag dat je in de greep houdt, zal gedrag veranderen. Degenen die succesvol veranderden lieten de overtuiging los dat ze rationele wezens zijn met een eigen wil. En diverse sociale onderzoeken sinds de jaren 50 laten zien dat onze acties vaak onbewuster zijn dan we zelf willen toegeven. Door acceptatie dat je (soms) onbewust handelt, zet jezelf al op voorsprong.
5 tips om te breken met je slechte gewoonten
#1. Manipuleer een afstand
Verleiding is continu om ons heen. Stel je een schaal chocoladetruffels voor op het bureau van je collega. Zodra je ze al ziet, wil je ze gelijk opeten, want zien is eten. De oplossing? Manipuleer jezelf door verleidingen (van slecht gedrag) letterlijk op een afstand te zetten en breng goede gewoonten dichterbij. En zodra je uitstelgedrag vertoont, ga dan met je laptop naar een plek waar je niet gestoord wordt door collega's zodat je de deadline haalt.
#2. Ga eens met andere vrienden om
Zoals men in Mexico zegt: 'Laat zien met wie je omgaat, dan vertel ik je wie je bent'. Vrienden bepalen sterk hoe je denkt en handelt, wat je koopt, eet, stemt, afwijst. Tip: breng minder tijd door met vrienden die je slechte gewoonten bij je aanwakkeren en breng juist meer tijd door met vrienden die goed gedrag stimuleren. Dat geldt ook voor collega's. Zit je tijdens de lunch altijd bij een groepje die negatief denkt over een project of manager, ga eens bij een (positiever gestemd) groepje zitten.
#3. Maak een planning
Onze voorprogrammering werkt als volgt: als een vakje is aangevinkt, dan laten we deze vaak aangevinkt. Een voorbeeld: orgaandonatie zal een stuk succesvoller zijn zodra we onszelf van de deelname actief moet afmelden. Om onze valkuil voor te zijn, moeten we ons niet op onze targets aan het einde van de maand focussen, maar ons tussentijds trainen de target te behalen. Daarmee vergroot je de kans dat je slaagt.
#4. Train jezelf
Als we falen, verwijten we ons een gebrek aan vaardigheid. Maar we houden onszelf voor de gek. We ervaren een mindere motivatie omdat we ons minder competent voelen. Om dit voor te zijn, is coaching key. En creëer kansen in je werk om je skills te verbeteren. Bijvoorbeeld: een manager wilde haar sociale vaardigheden verbeteren en kocht een boekje over 'small talk'. Elke week zorgde ze dat ze in een sociale situatie waarbij ze kon oefenen. Ze trainde zichzelf in gesprekjes van enkele minuten. Het was bestongemakkelijk, maar ze kreeg er plezier in. Bottom line: gedrag veranderen is alleen mogelijk met een systematische aanpak.
#5. Verander je frame (denkraam)
Veranderen is eenvoudig: verander gewoon je overtuigingen, je 'denkframe'. 'Framing' werkt. Denk aan die reclame van die auto die ons vrijheid geeft of aan het drankje waarmee we vrouwen aantrekken. We worden verleid. Continu. Maar we kunnen dit weerstaan door tegen onszelf te zeggen: 'ik doe dat niet' in plaats van 'ik kan dat niet doen'. Ook door meer voeling te krijgen met onze eigen wil, komen we eerder bij onze behoeften en motieven. In plaats van beren op de weg te zien, kun je je geest trainen in positieve gedachten. Een op voorhand lastig gesprek over de toekomst van een bevriende collega wordt een stuk lichter als je het opvat als een kans om zijn loopbaan te redden.
We overschatten onszelf
Samenvattend, velen van ons zijn blind voor de (onbewuste) factoren die ons gedrag beïnvloeden. Daarmee overschatten we onszelf als een rationele, zelfbewuste beslisser die zijn lot in eigen hand heeft. Laat deze controle vóór je werken in plaats van tegen je.
Joseph Grenny is een auteur, spreker, en doet veel (sociaal) onderzoek naar business performance. Zijn boeken zijn vertaald in 28 talen en zijn beschikbaar in 36 landen. Hij heeft voor driehonderd bedrijven uit de Fortune 500 gewerkt. Ook is Grenny oprichter van VitalSmarts, een start-up in bedrijfstrainingen en leiderschapsontwikkeling.
Dit artikel is een bewerking van een eerder verschenen artikel op de Harvard Business Review (HBR.org)
Foto boven: Flickr.com
