Wie te weinig slaapt, presteert niet optimaal, wordt dik en kan meer depressieklachten krijgen. Waarom zou je nog overwerken?
Huffington Post-oprichter en hoofdredacteur Arianna Huffington noemt zichzelf een slaapevangelist. Na avond aan avond gewerkt te hebben was ze enkele jaren geleden door pure vermoeidheid onderuit gegaan. Ze had zichzelf flink verwond. Huffington besloot het roer drastisch om te gooien, waarbij vooral meer slapen boven aan haar agenda kwam te staan. Wie succesvoller wil zijn, gaat slapen, zo propageert ze nu. En vooral vrouwen, die volgens diverse wetenschappelijke onderzoeken nog sneller last hebben van gebrek aan slaap dan mannen, raadt ze aan: 'sleep yourself to the top'.
2 uur minder slaap
Huffington is geen roepende in de woestijn. Onze 24-uurs maatschappij zorgt ervoor dat er te lang wordt gewerkt en te weinig geslapen. ‘We slapen tegenwoordig twee uur minder dan in de jaren zestig,’ verklaarde Russell Foster, hoogleraar circadiane neurowetenschappen aan de universiteit van Oxford, enkele maanden geleden tijdens een congres over slaapwetenschap in Londen. ‘Dit leidt tot serieuze gezondheidsproblemen binnen onze maatschappij en een verhoogd risico voor het ontwikkelen van ziektes als kanker, diabetes type 2, infecties, obesitas en hart- en vaatziektes.’
Mensen zijn extreem arrogant
Het probleem, zo zegt een team van wetenschappers, respectievelijk van de universiteiten van Cambridge, Oxford, Harvard, Manchester en het Surrey Sleep Research Center, is dat we door ‘s avonds te werken tegen onze lichamelijke klok ingaan. Iets wat zeker niet alleen maar geldt voor ploegendiensten. Foster verklaarde in een interview met de BBC: ‘Wij mensen zijn een extreem arrogant ras. We denken dat we van vier miljard jaar van evolutie kunnen afwijken en het feit kunnen negeren dat we geëvolueerd zijn met een licht-donkercyclus.’
Biologische klok verzet
Moderne technologie blijkt de grootste boosdoener, vanwege het hoge gehalte blauwachtig licht dat door de beeldschermen van smartphones en laptops wordt verspreid. Even nog een paar uur werk doen ‘s avonds, heeft een direct effect op onze biologische klok. ‘Licht is de meest invloedrijke kracht voor het resetten van onze biologische klok,’ zegt hoogleraar en slaapexpert Charles Czeisler van de universiteit van Harvard, ‘in het bijzonder de blootstelling aan blauw, korte golflengte licht ‘s avonds laat. Het zorgt voor het resetten van onze circadiaanse ritme naar een uur later. Het hormoon melatonine dat slaap bevordert, komt hierdoor pas later, vrij waardoor we ook nog eens met meer moeite ‘s ochtends opstaan.'
Gewoon eerder naar bed
De oplossing? ‘s Avonds niet meer urenlang achter een computer zitten werken en gewoon eerder naar bed gaan, zodat je de volgende dag effectiever en meer productief aan het werk kunt. Een aantal recente onderzoeken onderstrepen nog eens 5 extra redenen waarom een goede nachtrust ontontbeerlijk is voor de gezondheid en optimale prestaties:
#1. Weinig slaap zorgt voor nepherinneringen
Onderzoekers van Michigan State University ontdekten gedurende hun recente slaaponderzoek dat gebrek aan slaap kan leiden tot nepherinneringen. Van de 193 mensen die werden getest, waren degenen die vijf uur of minder hadden geslapen ervan overtuigd dat ze een nieuwsclip hadden gezien terwijl dit niet het geval was. ‘Onze resultaten,’ schrijven de onderzoekers, ‘tonen aan dat een totaal gebrek aan slaap niet nodig is om onjuiste herinneringen te creëren.Telkens een paar uur missen is al genoeg om feiten te ‘dromen’ terwijl je gewoon wakker bent.’
#2. Gebrek aan slaap maakt dik
Dat minder dan vijf à zes uur slaap op de langere termijn kan leiden tot gewichtstoename is geen nieuws. Slaaponderzoekers van de Universiteit van Colorado ontdekten vorig jaar echter dat ook maar een paar uur slaap missen gedurende enkele dagen al kan leiden tot een behoorlijke toename aan gewicht. ‘Dit komt vooral door het soort eten dat men gaat verorberen door slaapgebrek,’ zegt Kenneth Wright, directeur van het slaaplaboratorium van de universiteit. ‘We merkten dat de mensen die niet genoeg slaap kregen, zich overaten aan koolhydraten. Ze aten niet alleen meer, maar hadden ook op andere momenten behoefte aan voedsel. Zo aten ze vanwege de verstoring van hun nachtrust en biologische klok juist een kleiner ontbijt en weer veel meer na het avondeten.’ Van gewichtsname was vrijwel direct sprake.
#3. Slaapgebrek verwart onze genen
Vorig jaar verscheen een opmerkelijk Brits onderzoek van het Surrey Sleep Research Center van de Universiteit van Surrey, waarin werd geconcludeerd dat honderden genen van mensen die een week lang slechts zes uur slapen, dusdanig beïnvloed raken dat er serieuze problemen met de gezondheid kunnen ontstaan. De verandering vindt plaats in de genen die ons immuunsysteem, metabolisme, slaap- en waakcycli en ons reactievermogen tegen stress regelen. Hoofdonderzoeker en hoogleraar Derk-Jan Dijk verbaasde zich er vooral over dat zo weinig slaapgebrek al tot zulke ingrijpende veranderingen in ons systeem kunnen leiden.
#4. Beter slapen, minder depressief
Bekend is dat gebrek aan slaap van invloed is op de gemoedsrust en stemmingen. Maar recentelijk wordt ook steeds meer gekeken naar de correlatie tussen slaapproblemen en depressiviteit en worden deze vervolgens tegelijkertijd behandeld. Met resultaat. Want het genezen van slapeloosheid bij mensen die leiden aan depressiviteit zou hun kans kunnen vergroten om sneller en zonder het gebruik van medicijnen helemaal van hun depressiviteit te genezen, zo blijkt uit een nieuw onderzoek van Ryerson Universiteit in Toronto. Deze resultaten komen overeen met eerdere onderzoeken van de Universiteit van Stanford. De Canadese onderzoekers merkten op dat 87 procent van de depressieve patiënten hun depressie kwijtraakten, zodra hun slapeloosheid was opgelost dankzij praatsessies. Wellicht gedeeltelijk ook een kwestie van het kip en het ei, door eerder slaapproblemen aan te pakken en zo depressiviteit te voorkomen.
#5. Gebrek aan slaap kost breincellen
Een recent onderzoek van Penn Medicine wijst erop dat gebrek aan slaap kan zorgen voor het verlies van breincellen. Hoofdonderzoeker en hoogleraar Sigrid Veasley van the Perelman School of Medicine legt uit dat dit de eerste studie is die aantoont dat er geen volledig herstel plaatsvindt na slaapgebrek. Veasley: ‘Ons onderzoek laat zien dat het gebrek aan concentratie en andere verminderde cognitieve functies door gebrek aan slaap zelfs na drie dagen slaap inhalen niet waren genormaliseerd. Het kan zijn dat slaapgebrek neuronen aantast en zo blijvende schade aan het brein veroorzaakt.’ Best een aardige reden om net wat eerder de (werk)computer ‘s avonds uit te zetten en gewoon naar bed te gaan voor een goede nachtrust.
Beeld via Flickr.