Amerikaanse onderzoekers namen een transportbedrijf onder de loep dat bezig was met het invoeren van het op Toyota geïnspireerde Lean-principe. Behalve efficiënt werken, wordt daarbij de nadruk gelegd op respect, nederigheid en het collectieve belang en teamwork boven het individu.
De onderzoekers wilden weten wat het effect was van het laten zien van individuele statistieken, vooral op het gebied van zuinig rijden. En wat er zou gebeuren als die cijfers op een voor alle medewerkers zichtbare ranglijst gezet werden.
Dat openbare delen van ranglijsten bleek alleen tot betere resultaten te leiden wanneer een chauffeur nog niet ondergedompeld was in de collectieve Lean-wereld. In dat geval reden zij efficiënter en stonden zij minder vaak stil met stationair draaiende motor.
Waren ze al wel onderdeel van de Lean-cultuur, dan scoorden zij aanzienlijk (4 tot 13 procent) slechter en verspilden zij meer brandstof.
Kwetsen
De wetenschappers vermoeden dat de Lean-chauffeurs meer rekening hielden met de cijfers van hun collega’s, die zij niet willen kwetsen; de toppresteerders voegen zich door de ranglijstjes meer naar het collectief en willen conflicten in hun team voorkomen. Daardoor was het effect van de rangrlijstjes dat er gemiddeld minder goed werd gepresteerd.
De les: promoot je een gezamenlijke cultuur, gebaseerd op onderlinge solidariteit en samenwerking, waarbij collectieve uitkomsten worden beloond, publiceer dan geen ranglijstjes. En, waarschuwen de onderzoekers: trek niet te snel conclusies uit de lessen van andere bedrijven, want dat iets goed werkt in een bepaalde bedrijfscultuur wil niet zeggen dat het in jouw bedrijf ook aanslaat.
Lees meer over personeel in de Howto-database
