Het grootste thuiswerkexperiment ooit startte in maart 2020, toen de coronapandemie toesloeg. Na enkele maanden hebben we een goed idee van de impact op onze dagelijkse werkzaamheden. London Business School en Lifelabs Learning herhaalden een onderzoek dat ze in 2013 ook al eens uitvoerden. Ze stelden nieuwe respondenten, met vergelijkbare profielen, dezelfde vragen als zeven jaar terug en onderzochten de impact van de lockdown op de productiviteit van kenniswerkers.
De drie belangrijkste bevindingen uit het nieuwe onderzoek:
#1 Een lockdown helpt ons te concentreren op het werk dat er echt toe doet. We besteden 12 procent minder tijd aan lange vergaderingen en 9 procent meer tijd aan interactie met klanten en externe partners.
#2 Een lockdown maakt ons meer baas over onze eigen planning. We voeren 50 procent meer activiteiten uit vanuit eigen keuze, omdat we ze zelf belangrijk vinden. Daarnaast voeren we de helft minder activiteiten uit omdat iemand anders ons dat heeft gevraagd.
#3 Tijdens een lockdown beschouwen we ons werk als meer dan de moeite waard. We beoordelen de dingen die we doen als waardevol voor onze werkgever en voor onszelf. Het aantal taken dat als vermoeiend wordt beoordeeld, daalt van 27 procent naar 12 procent. Het aantal taken dat we gemakkelijk aan anderen kunnen overdragen, daalt van 41 procent naar 27 procent.
De onderzoekers concluderen dat de productiviteit op korte termijn verbeterde. Maar ze uiten ook een aantal zorgen en uitdagingen met betrekking tot effectiviteit, creativiteit en persoonlijke veerkracht op de langere termijn.
Belangrijke aandachtspunten
Vervolggesprekken brachten enkele belangrijke aandachtspunten, waar leiders zich bewust van moeten zijn. Sommige respondenten zijn bang voor een verval. Zo luidde een reactie: ‘Ik ben bang dat de inspanningen enigszins afnemen. Mensen beginnen een beetje comfortabel te raken met thuis werken.’ De onderzoekers zien hierin geen probleem. Er zijn veel manieren om informeel te monitoren hoeveel tijd je collega’s besteden aan Outlook, Slack en andere tools. Maar nog belangrijker is dat medewerkers worden beoordeeld op hun output, niet op hun input.
‘Mensen beginnen een beetje comfortabel te raken met thuis werken’
Belangrijkere aandachtspunten zijn de zaken die mensen minder goed kunnen in een virtuele omgeving. Het is niet zo moeilijk voor een bestaande werkgroep om op koers te blijven als je op afstand werkt, maar de uitdagingen om aan iets nieuws te beginnen of het oplossen van interne conflicten zijn enorm. Deze activiteiten kunnen natuurlijk via Zoom worden gedaan, maar niet zo goed. Weinig mensen krijgen energie van informele online bijeenkomsten. Een respondent vatte dit als volgt samen: ‘We verliezen langzaam de sociale lijm die ons bij elkaar houdt.’
Veelal korte termijn
De meeste respondenten hadden regelmatig een-op-een contacten met hun teams en leidinggevenden. Die contacten gingen vooral over urgente taken en persoonlijke welzijnsproblemen, in plaats van ontwikkeling op langere termijn. ‘Je kunt iemand niet zo goed uitdagen via Zoom. Je hebt de neiging om je in te houden’, was een reactie. De hinder van groeikansen voor teams is breed gedragen. ‘Ik gaf mensen voortdurend nieuwe opdrachten, waarbij ze veel leerden van ervaren collega’s. Dat is bijna onmogelijk om te doen in een virtuele omgeving.’
‘Meekijken met en leren van ervaren collega’s, is veel moeilijker in een virtuele omgeving’
Ten slotte maakten sommige mensen zich zorgen over hun eigen ontwikkeling. Hoewel de tijd die aan zelfstudie werd besteed tijdens lockdowns toenam, via webinars en online cursussen, was er weinig aanmoediging tot actief experimenteren en persoonlijke reflectie. Zaken die zeer bijdragen aan persoonlijke groei.
Voor veel mensen zal de huidige manier van werken, met sociale afstand, nog enige tijd aanhouden. Het goede nieuws voor de thuiswerkers in de eerste fase van dit grootschalige experiment is dat de lockdown ons heeft geholpen in het beter beheren van onze agenda’s en het stellen van prioriteiten. Nu we de volgende fase ingaan ligt de uitdaging om de informele en sociale elementen van het kantoorleven weer terug te brengen, omdat die zo essentieel zijn voor organisatorisch en individueel succes.
