Veel voor- en nadelen van het nieuwe werken zijn bekend. Om een kans van slagen te hebben is het tijd om verder te kijken dan de bedrijfseconomische voordelen van de organisatie en de professionele vrijheid van de thuiswerker.
Ik snap niet waarom medewerkers niet wat aarzelender staan tegenover het nieuwe werken (HNW). Het brengt meer verantwoordelijkheid, meer echt aangesproken kunnen worden op je prestaties, niet meer verstoppen, vervaging van de grens tussen werk en privé.
Ik snap niet waarom managers niet wat aarzelender staan tegenover HNW. Minder status, minder macht, einde van het ego en gewoon minder managers nodig.
Wat een minpunten. Maar het nieuwe werken, dat is toch het plaats en tijd onafhankelijk verrichten van (kantoor) werkzaamheden? Waardoor iedereen niet altijd meer op kantoor hoeft te verschijnen. Waardoor de manager een beetje moet wennen aan het wegvallen van aanwezigheidscontrole. Maar ach, de prikklok hadden we al een tijdje afgeschaft. Dat er wat verschuift in de communicatie en aansturing, ja dat zal best. Maar verder zal het toch zo’n vaart niet lopen?
Ik zag steeds meer bedrijven die HNW omarmden. En steeds dacht ik: ja, het zal wel. Opeens had men ‘het’ ingevoerd. En ik dacht, ik geloof er geen barst van. En dat terwijl ik niet eens goed begreep wat HNW was! Maar misschien was dat het wel? Als ik er best veel tijd en energie in stop en er toch niet echt de vinger op kan leggen, hoe is het dan mogelijk dat behoorlijk grote bedrijven het opeens al hebben ingevoerd?En als je dan vraagt of die bedrijven veranderingen hebben aangebracht in de organisatiestructuur, de beloningsstructuur, de processtructuur, de verantwoordingstructuur, de managementrapportage en eigenlijk is op alles het antwoord nee: wat is er dan veranderd?
Dus heb ik me de laatste tijd wat meer verdiept in het nieuwe werken. En daarin valt iets heel sterk op. Dat er vanuit het plaats en tijd onafhankelijke het nodige in gang gezet wordt. Dat daarbij het onderwerp cultuurverandering wel genoemd, maar niet echt uitgewerkt wordt. Het is eigenlijk niet meer dan het inspelen op een technische ontwikkeling. Iets op structuurniveau.
Daarnaast is er een heel sterke stroming die de effecten voor de zachte kant veel sterker belicht. Waarin de herwaardering voor de professional centraal staat. Waarin regeltjes, structuren en managers als hinderlijk worden ervaren. Waarin het woord vertrouwen een hoofdrol speelt.
Het begint er op te lijken dat er een stroming is vanuit het management en implementatie consultants, die zich richt op de harde (structuur) kant van het nieuwe werken. Maar dat er daarnaast een sterk gevoel is vanuit werknemers en meer integraal kijkende consultants, die zeggen dat er iets mis is in de wijze waarop we ons werk organiseren. Werknemers moeten in hun kracht worden gezet. Dan gaan ze beter presteren. Daar helpen de harde kanten van HNW aan mee. Maar dat is niet genoeg.
Ik snap waarom medewerkers het idee van HNW omarmen. Meer regelmogelijkheden. Ontplooiing. Meer plezier in je werk. Minder reistijd. Samenwerken in plaats van een ratrace lopen. Je kind eens naar school brengen. Ik snap waarom managers het omarmen: minder vierkante meters, minder energieverbruik, minder reiskosten. En mensen die thuiswerken schijnen ook nog eens productiever te zijn. En bovendien: de medewerkers willen gestuurd worden op resultaat: dus een pittige doelstelling neerzetten.
Zouden die managers denken weg te kunnen komen met het alleen incasseren van de voordeeltjes? Ja, dat zou heel goed kunnen. En dan is er eigenlijk niets echt veranderd. Is het nieuwe werken weer een hype, net als zo vele. Kwam razend snel op, werd heel belangrijk en toen ging het weer voorbij…
Ik zie op allerlei plaatsen initiatieven op het gebied van HNW. Het zou goed zijn om eens goed met elkaar op bedrijfsniveau door te nemen welke beelden er bij bestaan. Management en medewerkers. Zolang dat Professionele Vrijheid versus Bedrijfseconomische Plusjes is, denk ik niet dat het een kans van slagen heeft.
Durf eens met elkaar te dromen. Management en medewerkers. Over hoe je zo goed mogelijk zou kunnen functioneren. Naar je klant. Intern, met je collega’s, met het management. Over wat jullie met elkaar verbindt. Hoe je kunt samenwerken. Over angst, over mogelijkheden, kansen, verstoringen. Over wat het betekent als je beseft dat iedere medewerker belangrijk is voor je bedrijf. Misschien ontstaat er dan wel een echt beeld van HNW, het beeld van het nieuwe werken voor jullie.
Dit Podium-artikel is geschreven door Hans Doorenspleet.
